Forest City: Η οικολογική πόλη των 100 δισ. δολαρίων που απέτυχε
Η Forest City στη νότια Μαλαισία, ένα φιλόδοξο πρότζεκτ σχεδιασμένο να φιλοξενήσει 700.000 κατοίκους και να αποτελέσει πρότυπο βιώσιμης πολυτέλειας, έχει εξελιχθεί σε ένα από τα πιο ηχηρά παραδείγματα αποτυχημένων επενδύσεων. Σήμερα, η πόλη αυτή παραμένει σχεδόν άδεια, λειτουργώντας ως προειδοποίηση για τους κινδύνους της άκριτης ανάπτυξης και της εξάρτησης από ξένα κεφάλαια.
Μια πόλη-φάντασμα
Οι εικόνες που αντικρίζει κανείς στην Forest City θυμίζουν σκηνές από δυστοπικές σειρές, όπως το The Last of Us ή το The Walking Dead: επιβλητικοί ουρανοξύστες, άδειοι δρόμοι και μια σιωπή που διακόπτεται μόνο από τη φύση που αρχίζει να διεκδικεί τον χώρο της. Παρά την συνεχή συντήρησή της, η πόλη στέκει σήμερα σχεδόν έρημη, με την οικολογική της ταυτότητα να αμφισβητείται.
Η αρχή της αποτυχίας
Το φιλόδοξο σχέδιο παρουσιάστηκε τη δεκαετία του 2010 ως μια υπερσύγχρονη, βιώσιμη μητρόπολη, ικανή να προσελκύσει εύπορους αγοραστές και καθημερινούς διασυνοριακούς εργαζόμενους. Ωστόσο, η πραγματικότητα είναι σκληρή: εκτιμάται ότι μόλις το 1,1% του πληθυσμού που είχε προβλεφθεί κατοικεί στην περιοχή. Πίσω από το σχέδιο βρισκόταν ο κινεζικός κολοσσός Country Garden, στο πλαίσιο της ευρύτερης κινεζικής πρωτοβουλίας Belt and Road.
Από την αρχή, το εγχείρημα συνάντησε σοβαρές αντιδράσεις. Περιβαλλοντικές οργανώσεις και τοπικές κοινότητες κατήγγειλαν ζημιές σε ευαίσθητα οικοσυστήματα, ενώ οι ψαράδες παραπονέθηκαν για δραστική μείωση των αλιευμάτων. Παρά τις διακηρύξεις περί βιωσιμότητας, η οικολογική ταυτότητα του έργου τέθηκε γρήγορα υπό αμφισβήτηση.
Η επιρροή της πολιτικής και της πανδημίας
Το πρώτο σοβαρό πλήγμα ήρθε το 2018, όταν η νέα κυβέρνηση της Μαλαισίας προχώρησε σε αλλαγές στο καθεστώς μακροχρόνιας παραμονής αλλοδαπών. Η κοινή γνώμη αντέδρασε έντονα στην εικόνα πλούσιων ξένων επενδυτών που αγόραζαν μαζικά ακίνητα, γεγονός που πάγωσε τις πωλήσεις, ιδιαίτερα στην κινεζική αγορά. Το δεύτερο και καθοριστικό χτύπημα ήρθε το 2020, όταν η πανδημία παραλύει τα διεθνή ταξίδια και καταρρέει σχεδόν ολοκληρωτικά η αγορά υπεράκτιων επενδύσεων.
Αν και αρκετά διαμερίσματα πωλήθηκαν, για πολλούς αγοραστές λειτούργησαν καθαρά ως επενδυτικά προϊόντα και όχι ως κατοικίες. Έτσι, σήμερα, μεγάλος αριθμός ολοκληρωμένων διαμερισμάτων παραμένει άδειος, με γυαλιστερά πατώματα που φαίνεται να μην έχουν πατηθεί ποτέ.
Η αναζήτηση λύσεων
Η Forest City δεν έχει εγκαταλειφθεί πλήρως. Οι δρόμοι είναι καθαροί, οι κήποι περιποιημένοι και τα εμπορικά κέντρα ανοιχτά, έστω και με ελάχιστη κίνηση. Ωστόσο, η εικόνα της πόλης παραμένει απόκοσμα ήσυχη: πλατιές λεωφόροι χωρίς κυκλοφορία, καταστήματα με κατεβασμένα ρολά και πύργοι που στέκουν μισοτελειωμένοι ή αχρησιμοποίητοι.
Σήμερα, κυβερνητικοί αξιωματούχοι και επενδυτές αναζητούν τρόπους να «αναστήσουν» το εγχείρημα, εξετάζοντας ειδικά φορολογικά καθεστώτα, νέες οικονομικές ζώνες ή ακόμα και την επαναχρησιμοποίηση των κτιρίων ως εκπαιδευτικά ιδρύματα ή επιχειρηματικά πάρκα. Παρ’ όλα αυτά, η Forest City έχει ήδη περάσει στην ιστορία ως ένα σύγχρονο μνημείο υπερβολής. Περισσότερο από μια αποτυχημένη επένδυση, λειτουργεί σήμερα ως αυστηρή υπενθύμιση: χωρίς ισχυρή τοπική οικονομία, κοινωνική συνοχή και ρεαλιστικό σχεδιασμό, ακόμη και τα πιο εντυπωσιακά σχέδια βιώσιμης πολυτέλειας κινδυνεύουν να μετατραπούν σε πόλεις-φαντάσματα.
