Αρκτική: Η πιο θερμή χρονιά που έχει καταγραφεί ποτέ
Η Αρκτική βίωσε την πιο θερμή χρονιά στην ιστορία της, όπως αποκαλύπτει η νέα έκθεση της Αμερικανικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA), που δημοσιεύθηκε σήμερα, Τρίτη 16 Δεκεμβρίου. Η κατάσταση στην περιοχή είναι ανησυχητική, καθώς είναι ιδιαίτερα ευάλωτη στις συνέπειες της υπερθέρμανσης του πλανήτη.
Ρεκόρ θερμοκρασιών και κλιματικές αλλαγές
Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της NOAA, η περίοδος από τον Οκτώβριο του 2024 έως τον Σεπτέμβριο του 2025 παρουσίασε θερμοκρασίες κατά 1,60°C υψηλότερες από τον μέσο όρο της περιόδου 1991-2020. Ο Τομ Μπάλινγκερ, ένας από τους συγγραφείς της μελέτης από το Πανεπιστήμιο της Αλάσκας, δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ότι είναι «ανησυχητικό» να παρατηρείται μια τέτοια υπερθέρμανση σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα, χαρακτηρίζοντας την τάση αυτή «πρωτοφανή» για τα τελευταία χρόνια, ίσως και για χιλιάδες χρόνια.
Αλλαγές στον θαλάσσιο πάγο
Η χρονιά που αναλύθηκε περιλαμβάνει το πιο ζεστό φθινόπωρο, τον δεύτερο πιο ζεστό χειμώνα και το τρίτο πιο θερμό καλοκαίρι από το 1900. Η περιοχή γύρω από τον Βόρειο Πόλο πλήττεται από ένα φαινόμενο όπου θερμαίνεται ταχύτερα σε σχέση με τα μεσαία γεωγραφικά πλάτη, λόγω παραγόντων όπως η απώλεια χιονοκάλυψης και θαλάσσιου πάγου.
Μάλιστα, τον Μάρτιο του 2025, καταγράφηκε η χαμηλότερη κορύφωση έκτασης θαλάσσιου πάγου που έχει μετρηθεί ποτέ από την έναρξη της δορυφορικής παρακολούθησης. Οι επιστήμονες του National Snow and Ice Data Center (NSIDC) εκτίμησαν ότι η έκταση του θαλάσσιου πάγου είχε φτάσει τα 14,33 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα, η μικρότερη που έχει καταγραφεί σε περισσότερες από τέσσερις δεκαετίες.
Απειλές για το οικοσύστημα
Κάθε χειμώνα, ο πάγος που σχηματίζεται στον Αρκτικό Ωκεανό επεκτείνεται σταδιακά, φτάνοντας στη μέγιστη έκτασή του τον Μάρτιο. Ωστόσο, η ανθρωπογενής υπερθέρμανση του πλανήτη καθιστά αυτή τη διαδικασία ολοένα και πιο δύσκολη. Αυτό έχει άμεσες επιπτώσεις για τις πολικές αρκούδες, τις φώκιες και τους θαλάσσιους ίππους, οι οποίοι εξαρτώνται από τον πάγο για τη μετακίνησή τους, το κυνήγι και την αναπαραγωγή τους.
Αν και το λιώσιμο του θαλάσσιου πάγου δεν αυξάνει άμεσα τη στάθμη των ωκεανών, προκαλεί πολλές επιπτώσεις λόγω της κλιματικής αλλαγής, απειλώντας πολλά οικοσυστήματα. Επιπλέον, αυτή η διαδικασία εντείνει την κλιματική αλλαγή, καθώς η μείωση της επιφάνειας του λευκού θαλάσσιου πάγου αποκαλύπτει τον πιο σκούρο ωκεανό, ο οποίος απορροφά περισσότερη ηλιακή ενέργεια.
Ρεκόρ βροχοπτώσεων
Η Αρκτική θερμαίνεται ταχύτερα από τον υπόλοιπο πλανήτη, γεγονός που μειώνει τις θερμοκρασιακές διαφορές και επιτρέπει στα κύματα ψύχους να επηρεάζουν πιο συχνά χαμηλότερα γεωγραφικά πλάτη. Εν τω μεταξύ, οι βροχοπτώσεις στην περιοχή έφτασαν σε επίπεδα ρεκόρ κατά την περίοδο που αναλύθηκε, γνωστή ως «χρονιά του νερού», κατατάσσοντας την Αρκτική μεταξύ των πέντε ετών με τις περισσότερες βροχές από το 1950.
