Κάποια πανεπιστήμια στη χώρα μας είναι ήδη έτοιμα να «ανοίξουν τα φτερά τους» και να δημιουργήσουν παράρτημα σε μια άλλη χώρα

Τα ελληνικά ΑΕΙ πάνε… εξωτερικό; Η ελληνική νομοθεσία, περιοριστική και παρεμβατική στα αυτοδιοικούμενα Ανώτατα Ιδρύματα της χώρας, είχε συνηθίσει τις διοικήσεις τους σε σειρά περιορισμών που συνήθως απαγόρευαν τον σχεδιασμό εκείνων που ήθελαν (αλλά και μπορούσαν) να κινηθούν εκτός της χώρας μας. Στο παρελθόν μάλιστα πανεπιστήμια έφτασαν σε στάδιο προχωρημένων συζητήσεων με Ιδρύματα του εξωτερικού για την ενδεχόμενη συνεργασία τους. Και σήμερα αυτή η προοπτική ανοίγεται και πάλι.

Το θεσμικό πλαίσιο σύντομα αλλάζει και το υπουργείο Παιδείας δίνει τώρα με τον νέο νόμο-πλαίσιό του τη δυνατότητα ίδρυσης παραρτημάτων των ελληνικών ΑΕΙ στο εξωτερικό, με σκοπό οι πιθανές συνεργασίες που θα προκύψουν να οδηγήσουν στην ανάπτυξη δραστηριοτήτων εκπαίδευσης, έρευνας και παροχής υπηρεσιών.

Ποιοι «ανοίγουν τα φτερά τους»

Οπως φανερώνει το ρεπορτάζ, προνομιακές γεωγραφικές περιοχές για την Ελλάδα και αντίστοιχες κινήσεις συνεργασίας αποτελούν οι χώρες της αραβικής χερσονήσου (ειδικά η Σαουδική Αραβία ή η Αίγυπτος), στις οποίες υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για γεωπονικές σχολές και αντίστοιχες σπουδές, αλλά και η γειτονική μας Κύπρος που αποτελεί μια χώρα με ανεπτυγμένη αγορά σε ό,τι αφορά τα θέματα της ανώτατης εκπαίδευσης. Και βεβαίως η Κίνα, με την οποία ήδη πολλά ΑΕΙ από τη χώρα μας έχουν ξεκινήσει συνεργασίες.

Ετσι, με την ανακοίνωση της αλλαγής του θεσμικού πλαισίου, το «γάντι» που ρίχνει το υπουργείο Παιδείας κάποια πανεπιστήμια είναι έτοιμα να το σηκώσουν. Ειδικά δε το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο και πιθανά και το Πανεπιστήμιο Πάτρας.

Βέβαια, η δημιουργία ενός παραρτήματος πανεπιστημίου σε μια άλλη χώρα πέραν της μητρικής του αποτελεί ένα τιτάνιο έργο, κάτι που ξέρουν όλα τα μεγάλα Ιδρύματα του εξωτερικού, που συνήθως καταφεύγουν στη λύση των συμφωνιών franchising (συμφωνιών δικαιοχρησίας).

Κάποια πανεπιστήμια στη χώρα μας όμως ήταν ήδη έτοιμα να «ανοίξουν τα φτερά τους». Ο πρύτανης του Γεωπονικού Πανεπιστημίου, το οποίο και στο παρελθόν είχε κινηθεί προς τη Σαουδική Αραβία κ. Σπύρος Κίντζιος λέει ότι τα γεωπονικά θέματα ενδιαφέρουν πραγματικά χώρες όπως η Αίγυπτος. «Η προοπτική μιας τέτοιας επέκτασης δεν είναι άσχημη ιδέα, αρκεί να μη γίνει σε βάρος των σπουδών εδώ στην Ελλάδα» δηλώνει. «Αλλωστε τα ΑΕΙ μπορούν να γίνουν πρεσβευτές του ελληνικού πολιτισμού στο εξωτερικό» αναφέρει.

Αναμένοντας το νομοθετικό πλαίσιο

Με το δεδομένο ότι επίκεινται πρυτανικές εκλογές στο Ιδρυμα (εάν επιτρέψει τελικά το υπουργείο Παιδείας το να γίνουν, καθώς προτείνει αλλαγή για μία ακόμη φορά στο μοντέλο διοίκησης των ΑΕΙ), ο κ. Κίντζιος λέει ότι «εάν έχω τελικά μία ακόμη θητεία στο Ιδρυμά μου, με χαρά θα κοίταζα την επέκταση του Ιδρύματος με παράρτημά του εκτός της χώρας, με στόχο να αυξήσουμε το ακαδημαϊκό μας στίγμα στο εξωτερικό».

Ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Πατρών κ. Χρίστος Μπούρας δηλώνει σχετικά ότι υπάρχουν σε εξέλιξη σχετικές συνομιλίες με την Κίνα, αλλά δεν μπορούν να συνεχιστούν πριν υπάρξει το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο.

Από την πλευρά του, ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής Παναγιώτης Καλδής αναφέρει ότι είναι σημαντικό να μπορεί νομοθετικά ένα πανεπιστήμιο, εάν το επιλέξει, να επεκταθεί με παράρτημά του στο εξωτερικό. Οπως εξηγεί, έχει ήδη προχωρήσει σε σχετικές συζητήσεις με το Πανεπιστήμιο της Πάφου στην Κύπρο όπου οι «ελληνικές ακαδημαϊκές δυνάμεις είναι ένας πολυσήμαντος εταίρος για το νησί», ενώ έχει εκδηλωθεί ενδιαφέρον και από την Αίγυπτο.

Συζητήσεις για τα παραπάνω έχουν ξεκινήσει και άλλα ανώτατα ιδρύματα στη χώρα, που δεν είναι σε θέση όμως να ανακοινώσουν ακόμη κάτι ώριμο.

Οι Σχολές Εφαρμοσμένων Τεχνών και τα επαγγελματικά δικαιώματα

Ολα αυτά ενώ στη χώρα μας έχει ξεκινήσει η «αντίστροφη μέτρηση» για τις φετινές πανελλαδικές εξετάσεις του Ιουνίου, με το υπουργείο Παιδείας να ανακοινώνει και επίσημα την πληροφορία που έχει ήδη γράψει «Το Βήμα» για δημιουργία Σχολών Εφαρμοσμένων Τεχνών και Επιστημών μέσα στα πανεπιστήμια. Αυτές θα αποτελέσουν μια τριετή «εκδοχή» του χαρακτήρα των πρώην ΤΕΙ που φέρνει τον χρόνο στην περίοδο πριν από την ανωτατοποίησή τους. Τι επαγγελματικά δικαιώματα όμως δίνουν όλα αυτά; Το θέμα παραμένει ακόμη και σήμερα θολό σε πολλές σχολές των ΑΕΙ.

«Υπάρχει μια σημαντική παράμετρος για πολλά τμήματα, και επακόλουθα επαγγέλματα, που έχει να κάνει με τον εάν ο απόφοιτος μια σχολής εντάσσεται σε κάποια επαγγελματική κατηγορία προκείμενου π.χ. να μπορεί να συμμετάσχει σε έναν διαγωνισμό του ΑΣΕΠ ή εάν έχει το δικαίωμα να κάνει έναρξη μιας δραστηριότητας, να υπογράψει μια μελέτη κ.λπ.» λέει σχετικά ο σύμβουλος Επαγγελματικού Προσανατολισμού κ. Χρήστος Ταουσάνης. «Το πλαίσιο λοιπόν αυτό αφορά τα επαγγελματικά δικαιώματα και την άδεια ασκήσεως επαγγέλματος» συνεχίζει.

Οπως αναφέρει, «για παράδειγμα, το πτυχίο Τμήματος Γεωγραφίας (ένα τμήμα κοινό και στο δεύτερο και στο τέταρτο επιστημονικό πεδίο) αποτελεί τυπικό προσόν για ένταξη στον κλάδο πανεπιστημιακής εκπαίδευσης (ΠΕ) 04.05 (κλάδος Φασικών Επιστημών) προκειμένου ένας απόφοιτος να διδάξει στη δημόσια εκπαίδευση. Παράλληλα, πέρα από αυτό, οι απόφοιτοι έχουν δικαίωμα υποβολής αίτησης σε προκηρύξεις ΠΕ Διοικητικού – Οικονομικού για θέσεις σε φορείς του Δημοσίου, ενώ το πτυχίο του τμήματος αποτελεί τυπικό προσόν ένταξης και στον κλάδο πανεπιστημιακής εκπαίδευσης περιβάλλοντος ώστε να μπορούν μελλοντικά να αποκτήσουν και δικαίωμα περιβαλλοντικών μελετών».
«Ετσι» συνεχίζει, «ενώ ένας μαθητής βλέποντας στο μηχανογραφικό του το Τμήμα Γεωγραφίας στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, θεωρεί πως ασχολείται μόνο με την εκπαίδευση, υπάρχουν παράλληλα πρόσθετες δυνατότητες και επαγγελματικά δικαιώματα που αγνοεί! Ακόμη περισσότερο, σε τμήματα που δεν είναι τόσο γνωστά, εκεί οι μαθητές αγνοούν και κρυμμένες ευκαιρίες που τους παρέχει το πτυχίο αναφορικά με τα επαγγελματικά τους δικαιώματα. Αυτό που έχει σημασία πάντως για έναν υποψήφιο των Πανελλαδικών και γενικότερα για έναν νέο που σχεδιάζει τη σταδιοδρομία του» λέει ο κ. Ταουσάνης «είναι να δει τις δυνατότητες που του παρέχει το πτυχίο που θα αποκτήσει και να μάθει εάν στον κλάδο που μελλοντικά θα δραστηριοποιηθεί συντρέχουν ειδικές προϋποθέσεις, όπως για παράδειγμα η άδεια ασκήσεως επαγγέλματος».

ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟ ΒΗΜΑ