Σακχαρώδης διαβήτης: Ημέρα ενημέρωσης – Η 14η Νοεμβρίου έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα για τον Σακχαρώδη Διαβήτη (ΣΔ) από τη Διεθνή Ομοσπονδία Διαβήτη (IDF) και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO). Επιλέχθηκε γιατί είναι η γενέθλιος ημέρα του Frederick Banding ο οποίος –σε συνεργασία με τον Charles Best- συνέλαβαν την ιδέα που οδήγησε στην ανακάλυψη της ινσουλίνης τον Οκτώβριο του 1921. Η εκστρατεία στοχεύει στην πρόληψη και στην καλύτερη διαχείριση του διαβήτη αλλά και των επιπλοκών που προκαλεί, όπως τα καρδιαγγειακά συμβάματα, μέσω της ενημέρωσης του κοινού όσον αφορά τα αίτια, τα συμπτώματα και τη θεραπεία.

Ο Σακχαρώδης Διαβήτης (ΣΔ) αποτελεί ένα χρονίως εξελισσόμενο μεταβολικό νόσημα με πολυπαραγοντικό υπόστρωμα που χαρακτηρίζεται από υψηλό σάκχαρο στο αίμα, αντίσταση στην ινσουλίνη και έλλειψη ινσουλίνης. Ταξινομείται αιτιολογικά σε 4 κατηγορίες αλλά δυο είναι οι συχνότερες μορφές του. Ο ΣΔ τύπου 1 όπου δεν παράγεται ινσουλίνη λόγω αυτοάνοσης καταστροφής των β-κυττάρων του παγκρέατος. Εμφανίζεται συχνότερα σε παιδιά και νέους ενήλικες. Ο ΣΔ τύπου 2 όπου υπάρχει αντίσταση στην ινσουλίνη και σχετική έλλειψη της. Κύρια αιτία του αποτελεί η παχυσαρκία και η καθιστική ζωή. Αποτελεί τη συχνότερη μορφή ΣΔ και εμφανίζεται κυρίως σε ενήλικες.

Στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Ημέρας Διαβήτη 2022, στην κοινή προσπάθεια ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού για το Σακχαρώδη Διαβήτη, η Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία (ΕΚΕ) και η Ομάδα Εργασίας «Καρδιά και Διαβήτης» της ΕΚΕ, σε συνεργασία με την Ελληνική Ενδοκρινολογική Εταιρεία και την Ελληνική Διαβητολογική Εταιρεία, διοργανώνουν δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού, με περίπτερο που θα στηθεί στον αύλειο χώρο του Ζαππείου και με κοινή έκδοση ενημερωτικού φυλλαδίου για την πρόληψη του Σακχαρώδη Διαβήτη και των καρδιαγγειακών επιπλοκών του.

Γ. Σιάσος

Ο Πρόεδρος Ομάδας Εργασίας Καρδιά και Διαβήτης της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας και Πρόεδρος της Ιατρικής Σχολής Αθηνών, Καθηγητής Καρδιολογίας Γεράσιμος Σιάσος ανέφερε: «Στη χώρα μας πάνω από 1 εκατομμύριο άτομα έχουν σακχαρώδη διαβήτη. Οι μισοί δεν γνωρίζουν ότι πάσχουν από διαβήτη και έχουν ήδη εγκαταστήσει υποκλινική καρδιαγγειακή νόσο. Τα άτομα με διαβήτη έχουν 2-3 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου. Είναι ιδιαίτερα κρίσιμη η έγκαιρη διάγνωση του διαβήτη και η πρόληψη εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου, καθώς το 75% των ατόμων με διαβήτη πεθαίνουν από οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου, καρδιακή ανεπάρκεια ή ισχαιμικό αγγειακό επεισόδιο. Η Ομάδα Εργασίας για την Καρδιά και Διαβήτη της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας προσπαθεί να οργανώσει Ιατρεία, με τη στενή συνεργασία καρδιολόγων, ενδοκρινολόγων και παθολόγων με εξειδίκευση στο διαβήτη ανά την ελληνική επικράτεια για την πρωτογενή και δευτερογενή πρόληψη της καρδιαγγειακής νόσου σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη ή προδιαβήτη.»

Τα προβλήματα που δημιουργεί
Η μη ικανοποιητική ρύθμιση του ΣΔ οδηγεί σε μακροχρόνιες επιπλοκές (με σοβαρότερες αυτές από το καρδιαγγειακό) οι οποίες είναι:

-η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια που δύναται να οδηγήσει σε τύφλωση,
-η διαβητική νεφροπάθεια που δύναται να οδηγήσει σε νεφρική ανεπάρκεια και αιμοκάθαρση
-η περιφερική αγγειοπάθεια και νευροπάθεια που δύναται να οδηγήσουν σε έλκη – λοιμώξεις στα κάτω άκρα (διαβητικό πόδι) και σε ακρωτηριασμό
-Καρδιαγγειακά συμβάματα όπως οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου, καρδιακή ανεπάρκεια και ισχαιμικά αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια.

Με απλούς αριθμούς:
537 εκατομμύρια ασθενείς σε όλο τον κόσμο πάσχουν από Σακχαρώδη Διαβήτη και 1 στους 11 διαγιγνώσκεται με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2.
Στη χώρα μας νοσούν περισσότεροι από 1 εκατομμύριο άτομα.
Το 50% των ασθενών δεν γνωρίζουν ότι πάσχουν από Διαβήτη.
Τα άτομα με Σακχαρώδη Διαβήτη έχουν 2-3 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου.
Το 84% των ατόμων ηλικίας 65 ετών και άνω με ΣΔ πεθαίνουν από καρδιαγγειακά αίτια (οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου, καρδιακή ανεπάρκεια, ισχαιμικό αγγειακό επεισόδιο).
Όσοι ζουν με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2 έχουν διπλάσιες πιθανότητες να πεθάνουν από καρδιακή νόσο ή ισχαιμικό αγγειακό εγκεφαλικό σε σύγκριση με ασθενείς χωρίς διαβήτη.
Περίπου 212.400.000 συνάνθρωποί μας ή το ½ από το σύνολο των ατόμων ηλικίας 20-79 ετών με διαβήτη δεν γνωρίζουν την ασθένειά τους και όλοι αυτοί οι άνθρωποι διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου.
Η Ομάδα Εργασίας για την Καρδιά και Διαβήτη της Ελληνικής Καρδιολογικής εταιρείας, μαζί με την Ελληνική Ενδοκρινολογική Εταιρεία και την Ελληνική Διαβητολογική Εταιρεία προσπαθεί να οργανώσει Ιατρεία, με τη στενή συνεργασία καρδιολόγων, ενδοκρινολόγων και παθολόγων με εξειδίκευση στο διαβήτη ανά την ελληνική επικράτεια για την πρωτογενή και δευτερογενή πρόληψη της καρδιαγγειακής νόσου σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη ή προδιαβήτη. Επίσης, μέσα από διάφορες δράσεις και σε συνεργασία με δημοτικούς και κρατικούς φορείς, προσπαθεί να ενημερώσει το κοινό για την πρόληψη της καρδιαγγειακής νόσου σε ασθενείς με προδιάθεση ή νόσηση από διαβήτη. Τα Ιατρεία Καρδιάς και Διαβήτη, εκτός από τη βέλτιστη ρύθμιση της γλυκαιμίας, έχουν ως στόχο τη διάγνωση και αντιμετώπιση των συνοσηροτήτων που προδιαθέτουν σε εμφάνιση καρδιαγγειακής νόσου αλλά και την καλύτερη διαχείριση μετά την εκδήλωσή της.

Παροτρύνουμε τους ασθενείς αν δεν έχουν διαγνωσθεί με σακχαρώδη διαβήτη, να ελεγχθούν εφόσον:

Είναι άτομο υπέρβαρο ή παχύσαρκο (ΔΜΣ ≥25 kg/m2) και αν επιπρόσθετα έχει έναν τουλάχιστον από τους παρακάτω παράγοντες:
-Οικογενειακό ιστορικό ΣΔ σε συγγενείς 1ου βαθμού (γονείς, αδέλφια, παιδιά)

-Ιστορικό υπέρτασης ή καρδιαγγειακής νόσου

-Ιστορικό δυσλιπιδαιμίας (υψηλά τριγλυκερίδια [>250 mg/dL], χαμηλή HDL <35 mg/dL])

-Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών

-Καταστάσεις που σχετίζονται με αντίσταση στην ινσουλίνη (π.χ. μελανίζουσα ακάνθωση)

Έχει ιστορικό προδιαβήτη
Έχει ιστορικό Σακχαρώδη Διαβήτη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης
Είναι άνω των 45 ετών
Έχει λοίμωξη από HIV.
Εάν τα αποτελέσματα του προσυμπτωματικού ελέγχου είναι φυσιολογικά, θα πρέπει να επαναλαμβάνονται τουλάχιστον ανά 3ετία, με πιθανό πιο συχνό έλεγχο ανάλογα με τα αρχικά ευρήματα και τους παράγοντες κινδύνου.

Η θεραπεία του Σακχαρώδους Διαβήτη
Η θεραπεία του Σακχαρώδους Διαβήτη στηρίζεται αφενός μεν σε αλλαγή του τρόπου ζωής αφετέρου δε σε κατάλληλα φάρμακα. Έχει ως στόχο τη ρύθμιση του μεταβολισμού και του Σακχάρου αίματος ώστε να αποφευχθούν οι επιπλοκές και κυρίως οι καρδιαγγειακές εκδηλώσεις. Η σωστή ρύθμιση του Σακχάρου αίματος μειώνει σημαντικά τις επιπλοκές. Η υγεία της καρδιάς και ο σωστός έλεγχος για την πρώιμη ανίχνευση καρδιαγγειακών επιπλοκών είναι απαραίτητος. Για αυτό:

Ρύθμισε το σάκχαρό σου
Φρόντισε το σωματικό σου βάρος να είναι ιδανικό
Διάκοψε το κάπνισμα
Θρέψου σωστά
Περπάτα καθημερινά για τουλάχιστον 30 λεπτά
Μέτρα την αρτηριακή σου πίεση και ρύθμισέ την
Έλεγξε τη χοληστερίνη σου
Επισκέψου τον Θεράποντα Ιατρό σου τακτικά
Λάβε τα συνταγογραφούμενα φάρμακα σύμφωνα με τις ιατρικές οδηγίες
Αποτελέσματα Γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη Γλυκόζη νηστείας Δοκιμασία ανοχής γλυκόζης (σάκχαρο στις 2 ώρες) Τυχαία μέτρηση αίματος (με συμπτώματα συμβατά με διαβήτη)
Σακχαρώδης Διαβήτης Μεγαλύτερη ή ίση με 6,5% Μεγαλύτερη ή ίση με 126 mg/dL Μεγαλύτερη ή ίση με 200 mg/dL Μεγαλύτερη ή ίση με 200 mg/dL
Προδιαβήτης 5,7 – 6,4% 100 – 125 mg/dL 140 – 199 mg/dL N/A
Φυσιολογικές τιμές Κάτω από 5,7% Κάτω από 99 mg/dL Κάτω από 140 mg/dL N/A

Στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Ημέρας Διαβήτη 2022, στην κοινή προσπάθεια ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για το σακχαρώδη διαβήτη η Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία και η Ομάδα Εργασίας «Καρδιά και Διαβήτης» της ΕΚΕ, σε συνεργασία με την Ελληνική Ενδοκρινολογική Εταιρεία και την Ελληνική Διαβητολογική Εταιρεία, με Περίπτερο που θα στηθεί στον αύλειο χώρο του Ζαππείου, θα ενημερώσουν και ευαισθητοποιήσουν το κοινό για τον Σακχαρώδη Διαβήτη, τη Δευτέρα 14 Νοεμβρίου 2022, ώρες 09.00-15.00.