Η πρόσφατη εκτόξευση ενός νέου βαλλιστικού πυραύλου μεσαίου βεληνεκούς από τη Ρωσία έχει προκαλέσει ανησυχία στις δυτικές χώρες, καθώς ενδέχεται να αλλάξει την ισορροπία δυνάμεων στην περιοχή και να επηρεάσει τις στρατηγικές αμυντικές αποφάσεις του ΝΑΤΟ. Η εκτόξευση, που πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη στην Ουκρανία, φέρει τον τίτλο «Oreshnik» και σύμφωνα με τις αμερικανικές αρχές, πρόκειται για μια «πειραματική» παραλλαγή του πυραύλου RS-26 Rubezh, ο οποίος βασίζεται σε έναν πιο ισχυρό διηπειρωτικό πύραυλο.
Τι Είναι ο Πύραυλος «Oreshnik»;
Ο βαλλιστικός πύραυλος «Oreshnik» που εκτοξεύθηκε από τη Ρωσία θεωρείται μια νέα, πειραματική εκδοχή του μεγαλύτερου βεληνεκούς πυραύλου RS-26 Rubezh. Οι Ηνωμένες Πολιτείες εκτιμούν ότι η νέα παραλλαγή έχει συμβατική κεφαλή, ωστόσο, υπάρχει η δυνατότητα να μετατραπεί και να μεταφέρει πυρηνικά ή άλλα είδη κεφαλών, αν κριθεί απαραίτητο. Σύμφωνα με την εκπρόσωπο του Πενταγώνου, Σαμπρίνα Σινγκ, η χρήση του πυραύλου στο πεδίο μάχης είναι η πρώτη φορά που παρατηρείται, γεγονός που τον καθιστά πειραματικό.
Η Στρατηγική Εξέλιξη και η Σχέση με τη Συνθήκη INF
Η ανάπτυξη αυτής της νέας στρατηγικής όπλης της Ρωσίας μπορεί να συνδέεται με την απόφαση των Ηνωμένων Πολιτειών και της Γερμανίας να εγκαταστήσουν αμερικανικούς πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς στη Γερμανία από το 2026. Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν είχε αναφέρει στο παρελθόν ότι η Ρωσία θα ολοκληρώσει την ανάπτυξη πυραύλων μεσαίου βεληνεκούς, σε απάντηση στις κινήσεις των δυτικών κρατών. Η ανανέωση της εν λόγω στρατηγικής έγινε πιο επιτακτική μετά την αποχώρηση των Ηνωμένων Πολιτειών από τη Συνθήκη για την Εξάλειψη των Πυραύλων Μεσαίου και Μικρού Βεληνεκούς (INF) το 2019, κίνηση που είχε προκαλέσει αντιδράσεις από τη Μόσχα.
Επιπτώσεις για το ΝΑΤΟ και τη Στρατηγική Αεράμυνας
Η εκτόξευση του νέου βαλλιστικού πυραύλου έχει προκαλέσει σκεπτικισμό και ανησυχία για τις επιπτώσεις στην ευρωπαϊκή αεράμυνα. Ο Τίμοθι Ράιτ από το Διεθνές Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών ανέφερε ότι η ανάπτυξη νέων τύπων πυραύλων από τη Ρωσία ενδέχεται να επηρεάσει τις αποφάσεις των χωρών του ΝΑΤΟ όσον αφορά τις στρατηγικές αμυντικές τους προμήθειες και τις επιθετικές τους δυνατότητες. Αυτό ενισχύει τις ανησυχίες για τη σταθερότητα της ευρωπαϊκής ασφάλειας και τις αντιδράσεις απέναντι στις ρωσικές στρατηγικές κινήσεις.
Η αμερικανική βάση αντιπυραυλικής άμυνας στο Redzikowo, στην Πολωνία, αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης νατοϊκής στρατηγικής για την προστασία από βαλλιστικούς πυραύλους μικρού και μεσαίου βεληνεκούς, ενώ η Ρωσία θεωρεί αυτή τη βάση ως απειλή και έχει εκφράσει τις αντιρρήσεις της για τη δημιουργία της.
Ο Πούτιν και οι Στρατηγικοί Στόχοι
Ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν, σε δηλώσεις του ανέφερε ότι η εκτόξευση του νέου πυραύλου ήταν απάντηση στα πρόσφατα πλήγματα που εξαπέλυσαν οι Ουκρανοί με δυτικά όπλα, όπως οι πυραυλοί ATACMS και Storm Shadow. Η Ρωσία ανακοίνωσε ότι το στόχο αποτέλεσε μια εταιρεία πυραύλων στην ουκρανική πόλη Ντνίπρο, η οποία ασχολείται με την παραγωγή πυραύλων και αμυντικών συστημάτων. Ο Πούτιν επεσήμανε ότι η Ρωσία αναπτύσσει πυραύλους μικρού και μεσαίου βεληνεκούς ως απάντηση στην παραγωγή και ανάπτυξη πυραύλων από τις Ηνωμένες Πολιτείες στην Ευρώπη και την Ασία.
Αντίκτυποι στην Ευρωπαϊκή Ασφάλεια
Ο πύραυλος μεσαίου βεληνεκούς της Ρωσίας, με εμβέλεια 5.500 χιλιομέτρων, έχει τη δυνατότητα να φτάσει στην Ευρώπη, αν και όχι τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτό σημαίνει ότι η Ρωσία θα μπορούσε να επιτύχει στρατηγικούς στόχους στην ευρωπαϊκή ήπειρο, γεγονός που προκαλεί ανησυχία για τη δυνατότητα απόκρισης του ΝΑΤΟ. Η εν λόγω εκτόξευση δείχνει τις συνεχείς εντάσεις μεταξύ Ρωσίας και Δύσης και την ανάγκη για ενίσχυση των αμυντικών μηχανισμών στην περιοχή.
Η Ρωσία φαίνεται να προετοιμάζεται για έναν νέο γύρο στρατηγικών ανταγωνισμών, καθώς συνεχίζει την ανάπτυξη πυραύλων και άλλων όπλων για να διασφαλίσει την υπεροχή της στον τομέα των εξοπλισμών. Το ΝΑΤΟ καλείται να αντιμετωπίσει αυτήν την πρόκληση, με στόχο την προστασία της ευρωπαϊκής ασφάλειας και την αποτροπή περαιτέρω κλιμάκωσης της σύγκρουσης.
