H εμβληματική έναρξη του προγράμματος «Φώφη Γεννηματά» σηματοδοτεί τη στροφή της πολιτικής υγείας στην πρόληψη. Στο πλαίσιο αυτό, ο χρόνος μετράει αντίστροφα ώστε να τεθεί σε πλήρη εφαρμογή το σχέδιο «Σπύρος Δοξιάδης», καθιερώνοντας τον προσυμπτωματικό έλεγχο και για τον πρώιμο εντοπισμό του καρκίνου του προστάτη και του παχέος εντέρου.
Μάλιστα, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, το υπουργείο Υγείας σε συνεργασία με την επιστημονική κοινότητα βάζει αμέσως μετά στο «στόχαστρο» τον καρκίνο του πνεύμονα. Η επιλογή δεν είναι τυχαία: η Ελλάδα είναι η χώρα των επίμονων καπνιστών, γεγονός που εξηγεί σε μεγάλο βαθμό γιατί ο συγκεκριμένος τύπος καρκίνου «θερίζει», αντιστοιχώντας στο 13,9% των διαγνωσμένων νεοπλασιών.
Υπό τα δεδομένα αυτά, όπως υπογραμμίζει στα «ΝΕΑ» ο καθηγητής Παθολογίας-Ογκολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Κωνσταντίνος Συρίγος, «εάν εφαρμοζόταν σωστά ένα πρόγραμμα προσυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο του πνεύμονα θα σώζονταν 8.000 ζωές ετησίως». Μάλιστα, αντίστοιχες στρατηγικές έχουν εφαρμοστεί και σε άλλες χώρες, όπως η Ουαλία και η Γερμανία.
Παρ’ όλα αυτά, η εμπειρία στο εξωτερικό δείχνει πως η εκστρατεία πειθούς για να ενταχθούν οι πολίτες στο πρόγραμμα αποτελεί ίσως τη μεγαλύτερη πρόκληση στο πεδίο της πρόληψης. «Πιθανόν η ελλιπής ενημέρωση ή/και ο συνδυασμός του φόβου, δεδομένου ότι οι καπνιστές γνωρίζουν πως διατρέχουν υψηλό κίνδυνο, όμως δεν θέλουν να διακόψουν το τσιγάρο, να αποτελούν τις αιτίες του προβλήματος» προσθέτει ο καθηγητής.
Σπεύδει όμως να συμπληρώσει πως οι καπνιστές ήδη θα έπρεπε να υποβάλλονται σε έλεγχο ετησίως, αναγνωρίζοντας το ρίσκο που παίρνουν κάθε φορά που ανάβουν τσιγάρο: «Το πρόγραμμα προσυμπτωματικού ελέγχου θα πρέπει να εστιάσει σε πληθυσμούς-στόχο. Δηλαδή, σε άτομα άνω των 50 ετών, ιδίως εάν καπνίζουν, με το screening να επαναλαμβάνεται ετησίως. Η εξέταση γίνεται με αξονική τομογραφία χαμηλής δόσης, καθώς έχει διαπιστωθεί ότι αρκεί για τον εντοπισμό πρώιμων εστιών, με τις γυναίκες μάλιστα να έχει φανεί πως ωφελούνται περισσότερο από τους άνδρες.
Παράλληλα όμως συχνά εντοπίζονται και άλλα προβλήματα, όπως για παράδειγμα αθηροσκληρώσεις, γι’ αυτό είναι σημαντικό να υπάρχει συνεργασία πνευμονολόγων και καρδιολόγων».
Το «κενό» στη χώρα μας ανέδειξε άλλωστε και πρόσφατη ερευνητική καταγραφή της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου για την All.Can, που δείχνει ότι μόνο το 11%των διαγνώσεων καρκίνου έγινε κατά τη διαδικασία προληπτικού ελέγχου (checkup) – ποσοστό ιδιαίτερα χαμηλό εν συγκρίσει με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Αντίθετα, το 50% των καρκίνων διαγνώστηκε κατά τον έλεγχο για άλλο πρόβλημα υγείας του πάσχοντος και παρατηρήθηκε μια καθυστέρηση στη διάγνωση άνω των δύο μηνών από την πρώτη επίσκεψη στον γιατρό.
Θεραπεία
«Η ακτινοθεραπεία, είτε ως μοναδική θεραπεία είτε μετά από κάποια χειρουργική επέμβαση είτε σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία ή ανοσοθεραπεία, συντελεί στο να έχουμε για κάθε στάδιο του καρκίνου του πνεύμονα την καλύτερη δυνατή θεραπευτική προσέγγιση. Το σίγουρο είναι ότι η ακτινοθεραπεία, με τις πιο εξελιγμένεςτεχνικές της, μπορεί να προσφέρει πάρα πολλά σε έναν ασθενή, στη μάχη που δίνει με μια τόσο δύσκολη νόσο όπως είναι ο καρκίνος του πνεύμονα» σημειώνει από την πλευρά του ο αντιπρόεδρος της Επιστημονικής Εταιρείας Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας Γιώργος Πισσάκας. Και επιμένει πως μπορεί να προσφέρει και ποιότητα και ποσότητα ζωής, που είναι και τα δύο πολύ σημαντικά, «αφού ποτέ δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η θεραπεία μας αφορά έναν άνθρωπο και όχι απλώς μια νόσο».
Εντούτοις, σύμφωνα με τον ίδιο, ο πιο σημαντικός παράγων και για την ποιότητα και για την ποσότητα ζωής είναι η πρόληψη ή έστω η όσο το δυνατόν πιο έγκαιρη διάγνωση.
«Γιατί ο καρκίνος του πνεύμονα όταν διαγνωστεί πολύ νωρίς έχει πολύ καλύτερη πορεία, πολύ πιο αποτελεσματική θεραπεία και εξαιρετικά ποσοστά επιβίωσης. Πιστεύωότι ένα ανάλογο πρόγραμμα, όπως το πρόγραμμα «Φώφη Γεννηματά» που ανακοινώθηκε πρόσφατα για τον μαστό, με όπλο την αξονική θώρακος χαμηλής ακτινοβολίας, θα βοηθήσει πολύ κόσμο να εντοπίσει τη νόσο σε αρχικά στάδια και πραγματικά να κερδίσει τη ζωή του» καταλήγει ο ειδικός.
