Πώς η βιολογική φύση και οι ανισότητες φύλου επηρεάζουν τη θεραπεία της σηψαιμίας
Η σηψαιμία παραμένει μία από τις κύριες αιτίες θνησιμότητας στις ΜΕΘ παγκοσμίως. Παρά τις προόδους στην πρώιμη διάγνωση και θεραπεία, οι τυποποιημένες δόσεις αντιβιοτικών συχνά αγνοούν τις ατομικές διαφορές των ασθενών, ιδιαίτερα αυτές που σχετίζονται με τη βιολογική φύση και τις ανισότητες που επιφέρει το φύλο.
Η σημασία της βιολογικής φύσης και των ανισοτήτων φύλου
Μία πρόσφατη δημοσίευση στο Journal of Intensive Medicine στις 8 Σεπτεμβρίου 2025, εστιάζει στο πώς οι βιολογικές διαφορές και οι ανισότητες φύλου συμβάλλουν σε υποβαθμισμένες θεραπείες για τη σηψαιμία, ενδεχομένως επηρεάζοντας αρνητικά τα αποτελέσματα για τις γυναίκες. Οι συγγραφείς, Δρ. Ελένα Μπαράσα, Δρ. Γκοϊάτς Μπαλζισκουέτα και Καθηγητής Χόρντι Ρέλο, αναδεικνύουν τις παραμελημένες φαρμακοκινητικές και φαρμακοδυναμικές διαφορές μεταξύ ανδρών και γυναικών, προτρέποντας για την ενσωμάτωση του φύλου και της βιολογίας στα πρωτόκολλα δόσης αντιμικροβιακών.
Αντιφάσεις στη θεραπεία και οι επιπτώσεις τους
Σύμφωνα με την έκθεση, οι γυναίκες συχνά υποεκπροσωπούνται σε κλινικές δοκιμές και διατρέχουν μεγαλύτερους κινδύνους υπερβολικής έκθεσης σε αντιβιοτικά. Οι ορμονικές διακυμάνσεις, η σωματική σύνθεση και η νεφρική κάθαρση επηρεάζουν τη διαδικασία επεξεργασίας των φαρμάκων, ωστόσο αυτοί οι παράγοντες σπάνια λαμβάνονται υπόψη στους αλγόριθμους δόσης. Από την άλλη πλευρά, οι άνδρες, ειδικά οι νεότεροι με αυξημένη νεφρική κάθαρση, μπορεί να λαμβάνουν χαμηλότερες δόσεις, γεγονός που οδηγεί σε αποτυχία θεραπείας.
«Η τυποποιημένη δόση παραβλέπει σημαντικές βιολογικές διαφορές», δήλωσαν οι συγγραφείς. «Οι γυναίκες, λόγω της αλλοιωμένης μεταβολικής διαδικασίας και της χαμηλότερης μυϊκής μάζας, είναι πιο ευάλωτες σε ανεπιθύμητες ενέργειες, ενώ οι νεαροί άνδρες συχνά αποβάλλουν τα φάρμακα πολύ γρήγορα για να διατηρήσουν θεραπευτικά επίπεδα».
Εκτός από τη βιολογία, οι ρόλοι και οι προκαταλήψεις που σχετίζονται με το φύλο περιπλέκουν περαιτέρω τη φροντίδα για τη σηψαιμία. Οι γυναίκες είναι λιγότερο πιθανό να λάβουν επιθετικές ή έγκαιρες παρεμβάσεις, με τις ανισότητες να προκύπτουν από την ερμηνεία των συμπτωμάτων, τις συμπεριφορές αναζήτησης φροντίδας ή τις έμφυλες προκαταλήψεις μέσα στα επείγοντα συστήματα.
Αυτές οι ανισότητες επιδεινώνουν τις βιολογικές διαφορές που ήδη επηρεάζουν τις φαρμακοκινητικές και φαρμακοδυναμικές διαδικασίες. Η τυποποιημένη δόση συχνά παραβλέπει το γεγονός ότι οι γυναίκες είναι πιο επιρρεπείς σε υπερβολική έκθεση σε αντιβιοτικά και ανεπιθύμητες αντιδράσεις, ενώ οι νεαροί άνδρες με αυξημένη νεφρική κάθαρση αντιμετωπίζουν κίνδυνο υποδοσολογίας και αποτυχίας θεραπείας. Αυτές οι ανισορροπίες υπογραμμίζουν την επείγουσα ανάγκη για πιο ακριβή προσαρμογή της αντιμικροβιακής θεραπείας.
Οι συγγραφείς προτείνουν τη μεγαλύτερη χρήση παρακολούθησης φαρμακευτικών επιπέδων για την εξατομίκευση της θεραπείας και τη μείωση τόσο της τοξικότητας όσο και της αντοχής. Καλούν επίσης την επιστημονική κοινότητα να ενσωματώσει ερευνητικά πρωτόκολλα που να λαμβάνουν υπόψη το φύλο και την κοινωνική ταυτότητα, σημειώνοντας ότι λιγότερο από το 30% των μελετών αναφέρουν δεδομένα διαχωρισμένα κατά φύλο.
Συμπερασματικά, ο Καθηγητής Ρέλο δήλωσε: «Η κατανόηση των διαφορών που διαμορφώνονται από το φύλο είναι κρίσιμη για την προώθηση της εξατομικευμένης ιατρικής και αποτελεί δέσμευση για τη μείωση του χάσματος ανισότητας».
Η δημοσίευση αυτή αναδεικνύει την ανάγκη για επαναστατική σκέψη στη θεραπεία της σηψαιμίας, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι όλοι οι ασθενείς, ανεξαρτήτως φύλου, λαμβάνουν την κατάλληλη φροντίδα.
