Υπέρβαρα ή παχύσαρκα παιδιά και έφηβοι είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν υψηλή αρτηριακή πίεση ως ενήλικες (σε ηλικία 50-64 ετών), γεγονός που υποδηλώνει ότι οι διεργασίες πίσω από την πάθηση θα μπορούσαν να ξεκινήσουν ήδη από την παιδική ηλικία, υποδηλώνει νέα έρευνα που παρουσιάζεται στο φετινό Ευρωπαϊκό Συνέδριο για την Παχυσαρκία (ECO) στη Βενετία.
Τα αποτελέσματα της σουηδικής πληθυσμιακής μελέτης έδειξαν ότι η αρτηριακή πίεση στους ενήλικες άνδρες αυξάνεται αναλογικά, τόσο με τον υψηλότερο Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) της παιδικής ηλικίας, όσο και με τη μεγαλύτερη μεταβολή του κατά την εφηβεία. Στην περίπτωση των γυναικών, η αύξηση της αρτηριακής πίεσης στην ενήλικη ζωή συνδέθηκε περισσότερο με τις μεταβολές του ΔΜΣ κατά την εφηβεία παρά με τον ΔΜΣ της παιδικής ηλικίας.
Είναι ευρέως γνωστό ότι ο υψηλός ΔΜΣ στους ενήλικες συνδέεται στενά με αυξημένη αρτηριακή πίεση. Ωστόσο, η συμβολή του ΔΜΣ της παιδικής και εφηβικής ηλικίας στη μετέπειτα εξέλιξη της αρτηριακής πίεσης ήταν, μέχρι πρότινος, άγνωστη.
Οι ερευνητές ανέλυσαν τα στοιχεία 1.683 ατόμων (858 ανδρών και 825 γυναικών) που γεννήθηκαν μεταξύ 1948 και 1968 και συμμετείχαν σε δύο σουηδικές πληθυσμιακές κοορτές, εξετάζοντας την επίδραση του ΔΜΣ κατά την παιδική ηλικία και την εφηβεία στην αρτηριακή πίεση κατά τη μέση ηλικία (50-64 ετών). Παρατηρήθηκε ότι για τους άνδρες, κάθε μονάδα αύξησης του ΔΜΣ στην παιδική ηλικία οδηγούσε σε αισθητή αύξηση τόσο της συστολικής, όσο και της διαστολικής αρτηριακής πίεσης στη μέση ηλικία. Για τις γυναίκες, ο σημαντικός παράγοντας ήταν η μεταβολή του ΔΜΣ κατά την εφηβεία.
Η δρ. Jenny Kindblom, από το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Sahlgrenska στη Σουηδία, επεσήμανε ότι, ενώ οι αυξήσεις της αρτηριακής πίεσης δεν ήταν δραστικές, η συνεχής, ελαφρώς αυξημένη αρτηριακή πίεση μπορεί να οδηγήσει σε μακροπρόθεσμες αγγειακές και νεφρικές βλάβες. «Τα ευρήματά μας δείχνουν ότι η υψηλή αρτηριακή πίεση μπορεί να προέρχεται από την πρώιμη ζωή. Η υπερβολική λιπώδης μάζα προκαλεί χρόνια φλεγμονή χαμηλού βαθμού και ενδοθηλιακή δυσλειτουργία -διαταραγμένη λειτουργία της επένδυσης των αιμοφόρων αγγείων- ήδη από την παιδική ηλικία», εξήγησε. «Οι υψηλότερες ποσότητες σπλαχνικού κοιλιακού λίπους αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης υπέρτασης στους ενήλικες. Έτσι, η διευρυμένη μάζα σπλαχνικού λίπους θα μπορούσε, σε άτομα με μεγάλη αύξηση του ΔΜΣ κατά την εφηβεία, να είναι ένας πιθανός μηχανισμός που συμβάλλει στην υψηλότερη αρτηριακή πίεση», πρόσθεσε.
Σημειώνεται ότι η υπέρταση αποτελεί σημαντική πρόκληση για τη δημόσια υγεία παγκοσμίως, λόγω του υψηλού επιπολασμού της και του σχετικού κινδύνου καρδιαγγειακών παθήσεων. Ο ΠΟΥ εκτιμά ότι 1,28 δισεκατομμύρια ενήλικες ηλικίας 30-79 ετών ζουν με υπέρταση σε όλο τον κόσμο.
Η υψηλή αρτηριακή πίεση αποτελεί κύρια αιτία για καρδιακές προσβολές, εγκεφαλικά επεισόδια και χρόνιες νεφροπάθειες, ενώ θεωρείται μία από τις αιτίες πρόωρων θανάτων που μπορούν πιο εύκολα να προληφθούν και να θεραπευθούν. Οι τροποποιήσιμοι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν την ανθυγιεινή διατροφή, τη σωματική αδράνεια και το υπερβολικό βάρος ή την παχυσαρκία.
«Τα αποτελέσματά μας υποδηλώνουν ότι η πρόληψη του υπερβολικού βάρους και της παχυσαρκίας από την παιδική ηλικία παίζει σημαντικό ρόλο στη διασφάλιση υγιούς αρτηριακής πίεσης στη μετέπειτα ζωή», ανέφερε η επικεφαλής συντάκτρια, δρ. Lina Lilja από το Πανεπιστήμιο του Γκέτεμποργκ στη Σουηδία. «Τα υπέρβαρα ή παχύσαρκα παιδιά και οι έφηβοι μπορεί να επωφεληθούν από στοχευμένες πρωτοβουλίες και τροποποιήσεις του τρόπου ζωής, ώστε να μειωθεί το σημαντικό φορτίο ασθενειών που συνδέεται με την υψηλή αρτηριακή πίεση στη μετέπειτα ζωή», πρόσθεσε.
Οι μελετητές υπογραμμίζουν την ανάγκη περαιτέρω έρευνας, προκειμένου να προσδιοριστούν οι κρίσιμες περίοδοι της παιδικής και εφηβικής ηλικίας κατά τις οποίες ο ΔΜΣ μπορεί να επηρεάσει περισσότερο την αρτηριακή πίεση των ενηλίκων.
