Ο ρόλος των ολιγοδενδροκυτταρικών προδρόμων κυττάρων μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο
Το εγκεφαλικό επεισόδιο αποτελεί μία από τις κύριες αιτίες θανάτου και αναπηρίας, επηρεάζοντας 1 στους 4 ανθρώπους κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Συμβαίνει όταν τα αιμοφόρα αγγεία στον εγκέφαλο μπλοκάρονται ή καταστρέφονται, περιορίζοντας τη ροή του αίματος και την παροχή οξυγόνου στον εγκέφαλο, γεγονός που οδηγεί σε θάνατο νευρώνων και άλλων κυττάρων του εγκεφάλου. Παρά την ύπαρξη ανώριμων βλαστοκυττάρων στον εγκέφαλο, ο ρόλος τους στην αποκατάσταση παραμένει αβέβαιος και η ικανότητα του εγκεφάλου να ανακάμψει από το εγκεφαλικό επεισόδιο παραμένει περιορισμένη.
Νέα ανακάλυψη από το Πανεπιστήμιο του Κιότο
Μια ομάδα ερευνητών από το Πανεπιστήμιο του Κιότο, με επικεφαλής τους Takakuni Maki, Ken Yasuda και Kazuto Tsukita, έχει αποδείξει ότι τα ολιγοδενδροκυτταρικά πρόδρομα κύτταρα (OPCs) μπορούν να προάγουν τη δημιουργία νέων αιμοφόρων αγγείων μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο υπό υποξικές συνθήκες. Η έρευνα αυτή δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Stem Cell Reports.
Μηχανισμός δράσης των OPCs
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα OPCs, τα οποία φυσιολογικά διαφοροποιούνται σε ολιγοδενδροκύτταρα που σχηματίζουν ένα μονωτικό στρώμα γύρω από τους αξόνες για να υποστηρίξουν τη νευρωνική λειτουργία, μπορούν να αλλάξουν τη συμπεριφορά τους σε συνθήκες πολύ χαμηλού οξυγόνου, όπως αυτές που παρατηρούνται σε περιοχές του εγκεφάλου μετά από εγκεφαλικό. Αυτά τα κύτταρα αρχίζουν να αλληλεπιδρούν με τα αιμοφόρα αγγεία για να ενισχύσουν την ανάπτυξή τους. Στην πειραματική διαδικασία, οι ερευνητές εξέθεσαν τα OPCs σε πολύ χαμηλά επίπεδα οξυγόνου, προσομοιώνοντας τις συνθήκες ενός εγκεφαλικού επεισοδίου. Όταν αυτά τα κύτταρα εγχύθηκαν στην κυκλοφορία του αίματος ποντικών που είχαν υποστεί εγκεφαλικό, μετανάστευσαν στην περιοχή του εγκεφαλικού επεισοδίου και επιβίωσαν εκεί για αρκετές εβδομάδες.
Αξιοσημείωτο είναι ότι τα OPCs που εκτέθηκαν σε χαμηλά επίπεδα οξυγόνου βοήθησαν πιο αποτελεσματικά στην περιορισμένη ζημιά στον εγκεφαλικό ιστό και στην μερική αποκατάσταση της κίνησης και της συμπεριφοράς σε σύγκριση με τα μη επεξεργασμένα OPCs. Αυτό πιθανώς οφείλεται στην εκτενή δημιουργία νέων αιμοφόρων αγγείων, η οποία είναι κρίσιμη για την αποκατάσταση της παροχής οξυγόνου και θρεπτικών ουσιών στα εγκεφαλικά κύτταρα, όπως παρατηρήθηκε σε εγκεφάλους ποντικών που είχαν υποβληθεί σε θεραπεία με OPCs σε συνθήκες χαμηλού οξυγόνου.
Περαιτέρω έρευνα θα είναι απαραίτητη για να επιβεβαιωθούν αυτά τα αποτελέσματα και να εξεταστεί αν τα OPCs που έχουν υποστεί επεξεργασία με χαμηλά επίπεδα οξυγόνου είναι ασφαλή και αποτελεσματικά για χρήση σε ασθενείς, πιθανώς σε συνδυασμό με τις τυπικές παρεμβάσεις για την προώθηση της ροής του αίματος και της επαναοξυγόνωσης.
