Οι Ρεπουμπλικανοί και το «φάντασμα» του Τραμπ – Ο «εμφύλιος» μαινόταν στις τάξεις των Ρεπουμπλικανών πριν καν ανοίξουν οι κάλπες των ενδιάμεσων εκλογών στις ΗΠΑ. Με το που αυτές έκλεισαν ωστόσο πήρε άλλες διαστάσεις.
Καθώς ο Ντόναλντ Τραμπ ετοιμάζεται -εκτός απροόπτου- να ανακοινώσει σε λίγες ώρες υποψηφιότητα για το προεδρικό χρίσμα του κόμματος για το 2024, οι εσωκομματικοί επικριτές του τον «δείχνουν» πλέον ανοιχτά ως κύριο υπαίτιο για τα πενιχρά εκλογικά κέρδη.
Παρά άλλωστε τα προβλήματα στην οικονομία και τα χαμηλά ποσοστά δημοτικότητας του προέδρου Μπάιντεν, οι Δημοκρατικοί κατάφεραν να διατηρήσουν τον έλεγχο της Γερουσίας και να περιορίσουν στο ελάχιστο τις απώλειες στη Βουλή των Αντιπροσώπων, όπου η ισορροπία δυνάμεων δεν έχει ακόμη κριθεί ακόμη.
«Αυτές είναι οι τρίτες συνεχόμενες εκλογές που πληρώνουμε το τίμημα Τραμπ», διαμαρτυρήθηκε δημόσια ο Ρεπουμπλικανός κυβερνήτης του Μέριλαντ, Λάρι Χόγκαν, παραπέμποντας στις ενδιάμεσες εκλογές του 2018 (στο μέσο της προεδρικής θητείας Τραμπ), στις προεδρικές εκλογές του 2020 και στις ενδιάμεσες εκλογές της περασμένης εβδομάδας.
Στο κόμμα έχει ανοίξει πλέον για τα καλά η συζήτηση για την μετα-Τραμπ εποχή.
Όμως η «σκιά» του πρώην προέδρου παραμένει βαριά εδώ και έξι χρόνια στους Ρεπουμπλικανούς και φαίνεται ότι θα συνεχίσει και στο μέλλον, εάν λάβει κανείς υπόψη του ότι ακόμη και οι εναλλακτικοί «σωτήρες» που συζητούνται αποτελούν ουσιαστικά πολιτικά «τέκνα» του, παρά την όψιμη διαφοροποίηση από τον «μέντορά» τους.
Αναζητώντας έναν… «βελτιωμένο» Τραμπ
Κατά την πάγια τακτική του, ο Τραμπ απορρίπτει τις κατηγορίες. Την επομένη των ενδιάμεσων εκλογών παραδέχθηκε μεν ότι οι ενδιάμεσες εκλογές «ήταν κατά κάποιο τρόπο κάπως απογοητευτικές».
Επέμεινε ωστόσο ότι «από προσωπικής άποψης ήταν μια μεγάλη νίκη». Για την ακρίβεια «219 ΝΙΚΕΣ και 16 ήττες συνολικά» τόνισε, αναφερόμενος στις επιδόσεις των σκληροπυρηνικών Ρεπουμπλικανών υποψηφίων που στήριξε προσωπικά.
«Ποιος τα κατάφερε καλύτερα;», διερωτήθηκε ο Τραμπ. Η απάντηση που δίνουν πολλοί στο κόμμα του είναι σήμερα «ο ΝτεΣάντις».
Ο Ρεπουμπλικανός κυβερνήτης της Φλόριντα πέτυχε πράγματι μια θριαμβευτική επανεκλογή, με διαφθορά σχεδόν 20 ποσοστιαίων μονάδων έναντι του Δημοκρατικού αντιπάλου του, Τσάρλι Κριστ, καθιστώντας την κρίσιμη (όπως έχει αποδειχθεί σε σειρά προεδρικών αναμετρήσεων) πολιτεία του εκλογικό «προμαχώνα» των Ρεπουμπλικανών.
Πολλά στελέχη, αλλά και δωρητές του κόμματος έχουν ήδη στραφεί στον ΝτεΣάντις: έναν πολιτικό επί της ουσίας εξίσου υπερσυντηρητικό με τον πρώην πρόεδρο σε κρίσιμα θέματα, μεταξύ άλλων το μεταναστευτικό, οι αμβλώσεις και τα δικαιώματα της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας.
Παρ’ όλα αυτά, αμερικανικά ΜΜΕ τον παρουσιάζουν ως «Τραμπ με μυαλό», κυρίως επειδή απέφυγε να υιοθετήσει το αφήγημα του «δασκάλου» του περί «κλεμμένης ψήφου» στις προεδρικές εκλογές του 2020.
Όμως «ενώ ο ΝτεΣάντις είναι η κορυφαία επιλογή πολλών δωρητών που αναζητούν μια εναλλακτική λύση έναντι του Τραμπ, ορισμένοι Ρεπουμπλικάνοι τον ενθαρρύνουν να κρατηθεί μακριά» από την διεκδίκηση του προεδρικού χρίσματος του κόμματος, σύμφωνα με πηγές της Washington Post. «Αν πυροβολήσεις τον βασιλιά και αστοχήσεις, έχεις πάθει ζημιά», ανέφερε χαρακτηριστικά μια από αυτές.
Ο φόβος που… «φυλάει τα έρημα» είναι ο εσωκομματικός εμφύλιος να πάρει ανοιχτές διαστάσεις, εν μέσω μιας φερόμενης ως σκληρής διαπραγμάτευσης του Τραμπ με την μετριοπαθή πτέρυγα του κόμματος ως προς την επόμενη ημέρα, ακόμη και όσον αφορά στις ανοιχτές νομικές του υποθέσεις.
Κόμμα χωρίς «πυξίδα»
Η εν εξελίξει ενδοσκόπηση των Ρεπουμπλικανών χαρακτηρίζεται επιεικώς όψιμη και δηκτικά φαρισαϊκή.
Έρχεται σχεδόν δύο χρόνια μετά την εισβολή των ακροδεξιών υποστηρικτών του Ντόναλντ Τραμπ στο Καπιτώλιο, με το κόμμα να θέτει θέμα πειθαρχίας στη συμμετοχή μελών του στην ειδική ερευνητική επιτροπή της απερχόμενης Βουλής των Αντιπροσώπων.
Γίνεται στο φόντο της επίμονης άρνησης του πρώην προέδρου και των συν αυτώ να αναγνωρίσουν το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών του 2020, αμφισβητώντας κατά συνέπεια ανοιχτά την ίδια τη συνταγματική τάξη στις ΗΠΑ.
Λαμβάνει χώρα, δε, ενόσω το κόμμα διέρχεται κρίση ηγεσίας και η συνοχή του βασίζεται κυρίως στην έχθρα έναντι της ατζέντας -πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής- των Δημοκρατικών. Πλέον και με την επίγνωση ότι η ακραία ρητορική Τραμπ τρομάζει την μετριοπαθή εκλογή βάση του και αποξενώνει τους αναποφάσιστους ψηφοφόρους.
Σύμφωνα με τον Ρεπουμπλικανό δημοσκόπο Γουίτ Ερς της εταιρείας North Star Opinion Research, το εκλογικό σώμα των Ρεπουμπλικανών είναι τώρα χωρισμένο σε τρεις κατηγορίες.
Περίπου μόλις το 10% είναι αναφανδόν κατά του Τραμπ, αναφέρει. Μια πολύ μεγαλύτερη ομάδα, περίπου το 40%, είναι «δαγκωτό» τραμπικοί: μια σκληροπυρηνική βάση του που δεν θα τον εγκαταλείψει ποτέ, καθιστώντας για το κόμμα του εφιαλτική την προοπτική μιας ανεξάρτητης εκλογικής καθόδου του πρώην προέδρου.
Το υπόλοιπο 50%, λέει ο Ερς, είναι αμφιταλατευόμενοι μεταξύ αυτών των δύο άκρων, με ψηφοφόρους των Ρεπουμπλικανών που έχουν στηρίξει τον Τραμπ με την ψήφο τους, γενικά τους αρέσει η πολιτική του, αλλά που τώρα δηλώνουν πρόθυμοι να γυρίσουν «σελίδα».
«Είναι ανοιχτοί να υποστηρίξουν κάποιον άλλο, που θα κάνει πολλά από αυτά που θέλουν, χωρίς να έχει όλα τα [τραμπικά] βαρίδια», εξηγεί.
Η… ημέρα της κρίσης
Η λίστα των επίδοξων «εναλλακτικών» προεδρικών υποψηφίων των Ρεπουμπλικανών παραμένει εν τω μεταξύ μακρά. Εκτός από τον ΝτεΣάντις, ο πρώην πρόεδρος της Βουλής των Ρεπουμπλικανών, Νιουτ Γκίνγκριτς, μνημόνευσε και τον κυβερνήτη της Βιρτζίνια Γκλεν Γιάνγκιν, επίσης πρώην «προστατευόμενο» του Τραμπ.
Όσο για τον 76χρονο δισεκατομμυριούχο πρώην πρόεδρο; Όπως λέγεται, κωφεύει στις εκκλήσεις να αναβάλει τα σχέδιά του τουλάχιστον μέχρι τις επαναληπτικές εκλογές στη Τζόρτζια για την εκλογή γερουσιαστή (που δεν θα ανατρέψει μεν τη νίκη των Δημοκρατικών στο σώμα, αλλά θα κρίνει το εύρος της οριακής πλειοψηφίας τους).
Τουναντίον, ετοιμάζεται να κάνει την προαναγγελθείσα από τον ίδιο ως «πιο σημαντική ανακοίνωση στην ιστορία των ΗΠΑ» από την έπαυλή του στη Φλόριντα.
Εκδήλωση, στην οποία έχει προσκληθεί πλήθος στελεχών και διακεκριμένων υποστηρικτών των Ρεπουμπλικανών. «Ποντάροντας» σε μαζική προσέλευση, όπως τονίζουν συνεργάτες του, ο πρώην πρόεδρος θα σημειώσει ποιος έδωσε το παρών και ποιος όχι…