Ο σορβιτόλη μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για λιπώδη νόσο του ήπατος
Τα γλυκαντικά όπως η ασπαρτάμη, που περιέχεται σε πακέτα Equal, η σουκραλόζη (Splenda) και οι αλκοόλες ζάχαρης συχνά θεωρούνται πιο υγιεινές εναλλακτικές λύσεις σε τρόφιμα που περιέχουν επεξεργασμένη ζάχαρη. Ωστόσο, αυτή η αντίληψη αμφισβητείται από νέα επιστημονική έρευνα, η οποία περιλαμβάνει την πρόσφατη ανακάλυψη ότι η σορβιτόλη δεν είναι τόσο αβλαβής όσο πιστεύαμε.
Η έρευνα και τα ευρήματα
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο περιοδικό Science Signaling, ακολουθεί μια σειρά ερευνών που αναδεικνύουν τις επιβλαβείς επιδράσεις της φρουκτόζης στο ήπαρ και σε άλλα συστήματα, υπό την καθοδήγηση του Gary Patti από το Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον στο Σεν Λούις. Ο Patti, καθηγητής Χημείας και Γενετικής, έχει προηγουμένως δημοσιεύσει έρευνες σχετικά με το πώς η φρουκτόζη που επεξεργάζεται το ήπαρ μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να ενισχύσει τα καρκινικά κύτταρα. Επίσης, έχει διαπιστωθεί ότι η φρουκτόζη είναι ένας σημαντικός παράγοντας που συμβάλλει στη λιπώδη νόσο του ήπατος, η οποία επηρεάζει το 30% του ενήλικου πληθυσμού παγκοσμίως.
Η σορβιτόλη και οι επιπτώσεις της
Το πιο εκπληκτικό εύρημα της τρέχουσας έρευνας είναι ότι η σορβιτόλη, που είναι ουσιαστικά “μόνο μία μετατροπή μακριά από τη φρουκτόζη”, μπορεί να προκαλέσει παρόμοιες επιδράσεις. Στην έρευνα, χρησιμοποιήθηκαν πειράματα με ζαχαροκάλαμο, που δείχνουν ότι η σορβιτόλη, συχνά παρούσα σε “χαμηλών θερμίδων” καραμέλες και τσίχλες, μπορεί να παραχθεί φυσικά από ένζυμα στο έντερο και τελικά να μετατραπεί σε φρουκτόζη στο ήπαρ.
Η ομάδα του Patti ανακάλυψε ότι υπάρχουν πολλές διαδρομές προς τη φρουκτόζη στο ήπαρ, με πιθανές παρακάμψεις, ανάλογα με τις συνήθειες κατανάλωσης σορβιτόλης και γλυκόζης ενός ατόμου, καθώς και με τις βακτηριακές πληθυσμιακές ομάδες που αποικίζουν το έντερό τους.
Η σημασία της βακτηριακής χλωρίδας
Αξιοσημείωτο είναι ότι, αν και οι περισσότερες έρευνες σχετικά με το μεταβολισμό της σορβιτόλης έχουν επικεντρωθεί στην παραγωγή της λόγω υπερφόρτωσης γλυκόζης σε παθολογικές καταστάσεις όπως ο διαβήτης, η σορβιτόλη μπορεί να παραχθεί φυσικά στο έντερο από γλυκόζη μετά το φαγητό. Ο ενζυμικός μηχανισμός παραγωγής σορβιτόλης έχει χαμηλή συγγένεια για τη γλυκόζη, επομένως τα επίπεδα γλυκόζης πρέπει να είναι υψηλά για να λειτουργήσει. Γι’ αυτό, η παραγωγή σορβιτόλης έχει κυρίως συνδεθεί με τον διαβήτη, όπου τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα μπορεί να είναι αυξημένα.
Ωστόσο, ακόμη και σε υγιείς καταστάσεις, τα επίπεδα γλυκόζης στο έντερο γίνονται αρκετά υψηλά μετά το φαγητό για να οδηγήσουν στην παραγωγή σορβιτόλης. Αν και μπορεί να παραχθεί σε σημαντικά επίπεδα στο σώμα, η παρουσία της εξαρτάται από την ύπαρξη των κατάλληλων βακτηρίων.
Συμπεράσματα και προτάσεις
Η παρουσία βακτηρίων Aeromonas που αποδομούν τη σορβιτόλη μπορεί να μετατρέψει την αλκοόλη ζάχαρης σε αβλαβή παραπροϊόντα. Όταν, όμως, δεν υπάρχουν τα κατάλληλα βακτήρια, η σορβιτόλη μπορεί να προκαλέσει προβλήματα, καθώς δεν αποδομείται και καταλήγει στο ήπαρ, όπου μετατρέπεται σε παράγωγο φρουκτόζης. Είναι κρίσιμο να εξεταστεί αν οι εναλλακτικές γλυκαντικές ουσίες προσφέρουν μια υγιή εναλλακτική λύση στην κανονική ζάχαρη, καθώς άτομα με διαβήτη και άλλες μεταβολικές διαταραχές μπορεί να βασίζονται σε προϊόντα “χωρίς ζάχαρη”.
Η έρευνα συνεχίζεται για να κατανοηθούν καλύτερα οι μηχανισμοί με τους οποίους τα βακτήρια απομακρύνουν τη σορβιτόλη, αλλά η ανάγκη για προσοχή στην κατανάλωση γλυκαντικών είναι πιο επιτακτική από ποτέ.
