Η ταινία Ο Μάγος του Κρεμλίνου

Η νέα ταινία του Ολιβιέ Ασάγιας, με τίτλο «Ο Μάγος του Κρεμλίνου», έκανε την πρεμιέρα της στο Φεστιβάλ Βενετίας και έχει ήδη προκαλέσει έντονο ενδιαφέρον και συζητήσεις. Στον πρωταγωνιστικό ρόλο, ο Τζουντ Λο υποδύεται τον Βλαντίμιρ Πούτιν, όχι ως τον αυταρχικό ηγέτη που πολλοί θα περίμεναν, αλλά ως μια ήρεμη και ευγενική φιγούρα.

Η ιστορία πίσω από τον Πούτιν

Το κεντρικό θέμα της ταινίας δεν είναι ο ίδιος ο Ρώσος πρόεδρος, αλλά ο Βαντίμ Μπαράνοφ, ένας φανταστικός χαρακτήρας που έχει εμπνευστεί από τον πραγματικό πολιτικό Βλαντισλάβ Σούρκοφ, ο οποίος υπηρέτησε ως πανίσχυρος σύμβουλος του Πούτιν. Τον ρόλο αυτόν ερμηνεύει ο Πολ Ντέινο. Η ταινία βασίζεται στο ομότιτλο μπεστ σέλερ του Τζουλιάνο ντα Εμπολί, που δημοσιεύθηκε το 2022, και θυμίζει τη λογική των μυθιστορημάτων της Χίλαρι Μαντέλ, όπου το παρασκήνιο είναι πιο καθοριστικό από τον ίδιο τον θρόνο.

Μέσα από την οπτική του Μπαράνοφ, το κοινό παρακολουθεί πώς η Ρωσία, μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, πέρασε από την ελευθερία της δεκαετίας του ’90 στην αυστηρή διακυβέρνηση του Πούτιν. Ένας από τους καθοριστικούς χαρακτήρες στην αφήγηση είναι ο ολιγάρχης Μπόρις Μπερεζόφσκι, τον οποίο υποδύεται ο Γουίλ Κιν. Ο Μπερεζόφσκι αρχικά προωθεί τον Πούτιν ως διάδοχο του Μπόρις Γέλτσιν, πιστεύοντας ότι μπορεί να ελέγξει τον νέο ηγέτη.

Η πολιτική εικόνα του Πούτιν

Σύντομα, όμως, ο Μπερεζόφσκι συνειδητοποιεί το λάθος του, καθώς οι Ρώσοι προτιμούν τους «ισχυρούς άνδρες» και όχι τους λαμπερούς επιχειρηματίες. Έτσι, περιθωριοποιείται, ενώ ο Μπαράνοφ προσαρμόζεται και γίνεται ο απόλυτος σκηνοθέτης της εικόνας του Πούτιν. Η κεντρική θεωρία του Μπαράνοφ είναι ότι η πραγματικότητα δεν έχει σημασία, αλλά η εικόνα. Δημόσιες εκδηλώσεις σχεδιασμένες για το θεαθήναι, ελεγχόμενη παρουσία αντιπολιτευόμενων φωνών και η χρήση της γλώσσας των αντιπάλων για να φανεί «αντισυστημική» η στήριξη στο καθεστώς, όλα αυτά γίνονται εργαλεία πολιτικής.

Ο Μάγος του Κρεμλίνου δεν είναι μια θεαματική ταινία ούτε «κιτς». Όπως και ο ήρωάς του, λειτουργεί μεθοδικά και χαμηλότονα. Ωστόσο, προσφέρει ένα διεισδυτικό βλέμμα στο πώς διαμορφώθηκε η σύγχρονη Ρωσία και πώς οι τακτικές του 21ου αιώνα εφαρμόζονται και σε άλλες χώρες. Όπως δήλωσε ο Ασάγιας, «δεν είναι μόνο η ιστορία της γέννησης της Ρωσίας του σήμερα, αλλά και της γέννησης του σημερινού κόσμου».