Ο Χρήστος Τσιρογιάννης: Ο Έλληνας αρχαιολόγος που μάχεται κατά της αρχαιοκαπηλίας
Στο Κέιμπριτζ της Αγγλίας, ο Χρήστος Τσιρογιάννης, Έλληνας εγκληματολόγος και αρχαιολόγος, έχει αφιερώσει τη ζωή του στην καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης αρχαιοτήτων. Τα τελευταία σχεδόν 20 χρόνια, ερευνά συλλογές μουσείων και οίκων δημοπρασιών, προσπαθώντας να εντοπίσει αντικείμενα που έχουν αποκτηθεί παράνομα.
Η μάχη κατά της αρχαιοκαπηλίας
Πρόσφατα, ο Τσιρογιάννης ανακάλυψε δύο αρχαία αντικείμενα που επρόκειτο να δημοπρατηθούν από τον οίκο Bonhams στο Λονδίνο. Όπως αποδείχθηκε, αυτά είχαν διακινηθεί από καταδικασμένο αρχαιοκάπηλο. Μετά από ενημέρωση του CNNi, τα αντικείμενα αποσύρθηκαν από τη δημοπρασία που ήταν προγραμματισμένη για τις 4 Δεκεμβρίου, και ο οίκος δήλωσε ότι θα υποβληθούν σε περαιτέρω έλεγχο.
Ανακαλύψεις και επιστροφές
Τα αντικείμενα που εντοπίστηκαν περιλαμβάνουν ένα πήλινο γυναικείο ειδώλιο (400–200 π.Χ.) και μία πελίκη (400–300 π.Χ.), έργα Ελλήνων τεχνιτών από τη νότια Ιταλία, με εκτιμώμενη αξία 2.000 έως 3.000 λιρών το καθένα. Αυτές οι αποσύρσεις είναι μόνο ένα μικρό δείγμα της δουλειάς του Τσιρογιάννη, ο οποίος έχει εντοπίσει περισσότερα από 1.700 αντικείμενα που έχουν περάσει από διεθνή κυκλώματα αρχαιοκαπηλίας και έχει συμβάλει στην επιστροφή εκατοντάδων αρχαιοτήτων σε 15 χώρες, συμπεριλαμβανομένων της Ελλάδας, της Ιταλίας, της Αιγύπτου και της Τουρκίας.
Η ιστορία πίσω από την έρευνα
Η παγκόσμια έρευνα για το οργανωμένο λαθρεμπόριο αρχαιοτήτων ξεκίνησε πριν από 30 χρόνια, έπειτα από τον θάνατο του Ιταλού πρώην αστυνομικού Πασκουάλε Καμέρα. Οι αρχές ανακάλυψαν φωτογραφίες αρχαιοτήτων στο αυτοκίνητό του, οδηγώντας σε έρευνες που αποκάλυψαν ένα εκτεταμένο δίκτυο διακινητών. Αν και ο Τσιρογιάννης δεν συμμετείχε στις αρχικές έρευνες, τα αρχεία αυτών των υποθέσεων έχουν αποτελέσει πολύτιμο εργαλείο στην εργασία του.
Σήμερα, ο Τσιρογιάννης είναι λέκτορας στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ και ειδικός σε θέματα αρχαιοτήτων στο Ομοσπονδιακό Γραφείο Πολιτισμού της Ελβετίας, καθώς και επικεφαλής ερευνών για την παράνομη διακίνηση πολιτιστικής κληρονομιάς στο πλαίσιο της UNESCO στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο. Η μέθοδός του περιλαμβάνει τη διασταύρωση αντικειμένων που εμφανίζονται σε μουσεία και δημοπρασίες με φωτογραφικά αρχεία κατασχεμένων αρχαιοτήτων, όπως στην περίπτωση των αντικειμένων του Bonhams, τα οποία είχαν εντοπιστεί στο αρχείο του διαβόητου διακινητή Μπεκίνα.
Η δουλειά του Τσιρογιάννη είναι καθοριστική, καθώς οι αρχαιότητες συχνά προέρχονται από παράνομες ανασκαφές, με πολλές χώρες να μην γνωρίζουν καν ότι έχουν λεηλατηθεί. Τα αντικείμενα αυτά συνοδεύονται συνήθως από ψευδή ή ελλιπή στοιχεία, καθιστώντας τη δουλειά του ακόμα πιο σημαντική.
