Η στρατηγική του Τραμπ για τη Γάζα
Εν μέσω συνεχών διαπραγματεύσεων μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς στο Κάιρο, με τη μεσολάβηση της Αιγύπτου και του Κατάρ, ο Ντόναλντ Τραμπ επεκτείνει τις πρωτοβουλίες του πέρα από την απλή απελευθέρωση ομήρων. Ο στόχος του δεν περιορίζεται μόνο στην επίτευξη μιας προσωρινής εκεχειρίας, αλλά αποσκοπεί και στη ριζική αναμόρφωση της διακυβέρνησης της Γάζας, καθώς και στις περιφερειακές ισορροπίες ισχύος.
Η δημιουργία διεθνούς αρχής στη Γάζα
Σύμφωνα με ανάλυση της προοδευτικής ισραηλινής εφημερίδας Haaretz, η πρώτη φάση του σχεδίου του Τραμπ περιλαμβάνει τη δημιουργία μιας προσωρινής διεθνούς αρχής στη Γάζα, αν και αυτή παραμένει προς το παρόν θεωρητική. Το σχέδιο εντάσσεται σε μια ευρύτερη στρατηγική που στοχεύει στη διαμόρφωση μιας νέας περιφερειακής τάξης πραγμάτων γύρω από τους αραβικούς συμμάχους της Ουάσιγκτον, με φόντο τις προσωπικές φιλοδοξίες του Τραμπ, συμπεριλαμβανομένης της επιδίωξης του Βραβείου Νόμπελ Ειρήνης.
Η νέα διπλωματική πραγματικότητα
Υιοθετώντας τις θέσεις της Σαουδικής Αραβίας, του Κατάρ και της Αιγύπτου, ο Τραμπ έχει προσφέρει στις αραβικές δυνάμεις πρωτοφανή διπλωματική βαρύτητα, σε ορισμένες περιπτώσεις υπερβαίνοντας ακόμη και το Ισραήλ. Η Haaretz καταγράφει ότι οι αραβικές προτεραιότητες έχουν πλέον υπερισχύσει των ισραηλινών επιχειρημάτων περί ασφάλειας. Ο Λευκός Οίκος ερμηνεύει τη συνέχιση του πολέμου στη Γάζα όχι ως στρατηγική αναγκαιότητα, αλλά ως εσωτερική πολιτική επιλογή του Ισραήλ.
Η κατάσταση αυτή κορυφώθηκε όταν ο Τραμπ ζήτησε δημοσίως από το Ισραήλ να σταματήσει τους βομβαρδισμούς στη Γάζα, μια κίνηση που εξέπληξε τόσο τον Μπέντζαμιν Νετανιάχου όσο και τους Άραβες ηγέτες. Αυτή η ανακοίνωση βοήθησε να σωθούν οι διαπραγματεύσεις, καθώς η Χαμάς ζητούσε εγγυήσεις από τις ΗΠΑ προτού αποδεχθεί οποιαδήποτε συμφωνία. Σύμφωνα με την Haaretz, τα αραβικά κράτη λειτουργούν πλέον ως ενιαίος πόλος επιρροής, ικανός να ανταγωνιστεί το Ισραήλ στην Ουάσιγκτον, με τις μαζικές οικονομικές δεσμεύσεις τους να διαβρώνουν την παραδοσιακή διπλωματική υπεροχή του Ισραήλ στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η νέα αυτή περιφερειακή συμμαχία έχει ήδη αποφέρει συγκεκριμένα αποτελέσματα. Η Χαμάς, από την πλευρά της, προσπαθεί να εκμεταλλευτεί τη νέα συγκυρία προς όφελός της. Το ισλαμιστικό κίνημα φαίνεται να αποδέχεται τη δημιουργία μιας τεχνοκρατικής προσωρινής διοίκησης στη Γάζα, αρνούμενο ωστόσο τον αφοπλισμό και επιδιώκοντας να διατηρήσει πολιτικό ρόλο στην τοπική σκηνή. Το αμερικανικό σχέδιο προτείνει τη σύσταση μιας «διεθνούς αρχής ειρήνης», με ηγεσία του Τραμπ και διοικητή τον Τόνι Μπλερ, αν και η εφαρμογή του παραμένει αβέβαιη. Για τη Χαμάς, οι αποφάσεις σχετικά με τη μελλοντική διακυβέρνηση της Γάζας πρέπει να ληφθούν από τα παλαιστινιακά εθνικά όργανα, των οποίων θεωρεί τον εαυτό της μέλος.
Η Haaretz χαρακτηρίζει την κατάσταση αυτή ως κομβική γεωπολιτική στροφή, καθώς ο Τραμπ έχει κατορθώσει να τοποθετήσει τα αραβικά κράτη στο επίκεντρο του διπλωματικού παιχνιδιού, περιορίζοντας το μονοπώλιο επιρροής του Ισραήλ στην Ουάσιγκτον. Ωστόσο, η εκεχειρία παραμένει εύθραυστη και η ευελιξία του Αμερικανού προέδρου θα μπορούσε να οδηγήσει το σχέδιο σε απρόβλεπτες κατευθύνσεις. Όπως καταλήγει το Haaretz, «Ίσως ο Τραμπ να μην έχει ακόμη φέρει την ειρήνη, αλλά έχει ήδη αποφασίσει ποιοι θα διαμορφώσουν τη Μέση Ανατολή του αύριο».
