Επαρκή γνώση της ελληνικής γλώσσας, ιστορίας, πολιτεύματος κ.ά., που θα διαπιστώνεται με πανελλαδικές γραπτές εξετάσεις, προβλέπει μεταξύ άλλων το νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών, που τροποποιεί τον Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας για τους αλλοδαπούς που επιθυμούν να πολιτογραφηθούν Έλληνες.
Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου που κατατέθηκε στη Βουλή, οι εξετάσεις θα πραγματοποιούνται δύο φορές το χρόνο και για την συμμετοχή στον γραπτό διαγωνισμό θα απαιτείται εξέταστρο 250 ευρώ.
Για την πιστοποίηση ο αλλοδαπός οφείλει να ανταποκριθεί επιτυχώς σε εξετάσεις ελληνικής γλώσσας επιπέδου Β1 στην κατανόηση και παραγωγή του προφορικού και γραπτού λόγου, καθώς και σε εξέταση γνώσεων στοιχείων ελληνικής ιστορίας και γεωγραφίας, ελληνικού πολιτισμού και θεσμών του πολιτεύματος της χώρας.
Οι συγκεκριμένες θεματικές ενότητες εξετάζονται μέσω τυχαίας επιλογής από τράπεζα θεμάτων. Η συμμετοχή στις εξετάσεις θεωρείται επιτυχής όταν ο υποψήφιος συγκεντρώσει το 80% της μέγιστης δυνατής βαθμολογίας τόσο κατά την εξέταση της γλώσσας όσο και κατά την εξέταση των λοιπόν ενοτήτων. Οι επιτυχόντες λαμβάνουν από την Γενική Γραμματεία Ιθαγένειας πιστοποιητικό επάρκειας γνώσεων για πολιτογράφηση που θα τους επιτρέψει να υποβάλουν αίτημα πολιτογράφησης.
Από τις εξετάσεις απαλλάσσονται όσοι έχουν φοιτήσει επιτυχώς σε λύκειο της χώρας που ακολουθεί το υποχρεωτικό ελληνικό πρόγραμμα εκπαίδευσης ή έχουν αποφοιτήσει από ελληνικό ΑΕΙ ή έχουν αποκτήσει μεταπτυχιακό ή διδακτορικό τίτλο σπουδών από ελληνικό ΑΕΙ.
Για κατάθεση αιτήματος πολιτογράφησης απαιτείται παράβολο 550 ευρώ ενώ για την έγκρισή του ο αλλοδαπός θα περνά από συνέντευξη η οποία θα πραγματοποιείται από δύο υπαλλήλους κατηγορίας Π.Ε. της γενικής γραμματείας Ιθαγένειας με τουλάχιστον πενταετή εμπειρία ως εισηγητές. Ο αλλοδαπός, εφόσον το αίτημά του απορριφθεί, έχει δικαίωμα προσφυγής στο αρμόδιο διοικητικό εφετείο. Το λευκό ποινικό μητρώο αποτελεί απαραίτητο στοιχείο για την πολιτογράφηση.
Παράλληλα, ο αιτών αλλοδαπός θα πρέπει να διαθέτει ελάχιστο δηλωθέν εισόδημα, το ύψος του οποίου καθορίζεται με απόφαση του γενικού γραμματέα Ιθαγένειας, αλλά σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να είναι χαμηλότερο από το ετήσιο σύνολο των μηνιαίων αποδοχών του ανειδίκευτου εργάτη.