Ανακαλύψεις για την αλλοπουρινόλη και τις γενετικές αντιδράσεις
Μια πρόσφατη ανακάλυψη ενός γενετικού δείκτη μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την ικανότητα πρόβλεψης επικίνδυνων αντιδράσεων από το φάρμακο αλλοπουρινόλη, που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της ουρικής αρθρίτιδας, σε ασθενείς στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο δείκτης HLA-B*58:01 έχει χρησιμοποιηθεί για χρόνια για τη διαλογή ασθενών στη Νοτιοανατολική Ασία, όπου ευθύνεται για σχεδόν όλες τις περιπτώσεις σοβαρών δερματικών αντιδράσεων. Ωστόσο, αυτός ο δείκτης αποτυγχάνει να ανιχνεύσει πάνω από το ένα τρίτο των ασθενών που διατρέχουν κίνδυνο στις Η.Π.Α. και έως 45% των Αφροαμερικανών που θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν σοβαρές αντιδράσεις αν τους χορηγηθεί το φάρμακο.
Η ανακάλυψη του HLA-A*34:02
Ερευνητές από το Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Vanderbilt ανακάλυψαν έναν δεύτερο γενετικό δείκτη, τον HLA-A*34:02, ο οποίος, όταν εξετάζεται σε συνδυασμό με τον HLA-B*58:01, μπορεί να εξηγήσει τον κίνδυνο σε πάνω από το 80% των ασθενών στις Η.Π.Α. Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο JAMA Dermatology, η ανακάλυψη αυτή είναι σημαντική για την κατανόηση των γενετικών παραγόντων που επηρεάζουν τις αντιδράσεις στα φάρμακα.
Σημαντικότητα της γενετικής διαλογής
Η αλλοπουρινόλη είναι ευρέως συνταγογραφούμενη για τη θεραπεία της ουρικής αρθρίτιδας, μιας επώδυνης μορφής αρθρίτιδας που πλήττει περίπου 6,1 εκατομμύρια άνδρες και 2,2 εκατομμύρια γυναίκες στις Η.Π.Α. Αν και οι σοβαρές δερματικές αντιδράσεις από το φάρμακο είναι σπάνιες, μπορούν να είναι θανατηφόρες. Οι πιο σοβαρές αντιδράσεις που σχετίζονται με την αλλοπουρινόλη και τους γενετικούς δείκτες κινδύνου περιλαμβάνουν το σύνδρομο Stevens-Johnson και την τοξική επιδερμική νεκρόλυση, με αντίστοιχους δείκτες θνησιμότητας 20-30% και περίπου 9%. Η θνησιμότητα είναι υψηλότερη σε ασθενείς με νεφρική ή καρδιοαγγειακή νόσο, στους οποίους η χρήση της αλλοπουρινόλης είναι πιο συχνή.
Η έρευνα δείχνει ότι η αναγνώριση των κινδύνων από τις αντιδράσεις στα φάρμακα μπορεί να είναι πληθυσμιακά συγκεκριμένη, ανάλογα με τους γενετικούς παράγοντες που είναι διαδεδομένοι σε συγκεκριμένους πληθυσμούς. Η μελέτη εξέτασε 16 ασθενείς με επιβεβαιωμένες σοβαρές δερματικές αντιδράσεις λόγω αλλοπουρινόλης, κυρίως στο Ιατρικό Κέντρο Vanderbilt, και διαπίστωσε ότι ο HLA-B*58:01 απουσίαζε σε σημαντικό ποσοστό περιπτώσεων, ειδικά μεταξύ των Αφροαμερικανών, όπου απουσίαζε σχεδόν στο μισό των περιπτώσεων.
Η ανακάλυψη αυτή υποδεικνύει ότι η HLA-B*58:01 δεν εξηγεί πλήρως τον κίνδυνο και ότι είναι αναγκαία η προσοχή κατά την ενημέρωση όλων των πληθυσμών σχετικά με τους κινδύνους που σχετίζονται με την αλλοπουρινόλη. Στο μέλλον, οι ερευνητές επιθυμούν να αναπτύξουν πάνελ υπερευαισθησίας στα φάρμακα που θα μπορούσαν να εντοπίσουν πιο ολοκληρωμένα τους ασθενείς που διατρέχουν κίνδυνο σοβαρών αντιδράσεων, ανεξαρτήτως του πληθυσμού προέλευσης.
