Τη δεύτερη θέση στην Ευρώπη μετά την Ιταλία, κατέχει η Ελλάδα από πλευράς πληθυσμού που γερνάει, με αποτέλεσμα η άνοια και οι ψυχικές παθήσεις να αποτελούν έναν τομέα στην υγεία που θα μας απασχολεί ολοένα και περισσότερο.
Για το λόγο αυτό, ήδη δημιουργήθηκαν δύο εξειδικευμένα κέντρα για τη νόσο Αλτζχάιμερ στα Πανεπιστημιακά Νοσοκομεία Ηρακλείου και Αλεξανδρούπολης, ενώ δημιουργούνται νέες δημόσιες δομές για την ασθένεια ως το 2023, που περιλαμβάνουν συνολικά 10 κέντρα σε δημόσια νοσοκομεία και κινητές μονάδες. Στο μεταξύ έχει τεθεί σε λειτουργία η τηλεφωνική γραμμή βοήθειας για την άνοια 1102, η οποία παρέχει συμβουλές όχι μόνο σε ασθενείς και φροντιστές, αλλά και σε επαγγελματίες υγείας.
Παράλληλα, στον προγραμματισμό του υπουργείου περιλαμβάνεται η κατάρτιση μητρώου φροντιστών και ασθενών, καθώς και η βελτίωση της προσβασιμότητας των ασθενών με υπηρεσίες υγείας κοντά στο σπίτι τους, αλλά και προγράμματα εξ΄ αποστάσεως υποστήριξης ασθενών σε νησιωτικές και απομακρυσμένες περιοχές, όπως για παράδειγμα πρόγραμμα που υλοποιείται από το Αιγινήτειο νοσοκομείο στην Σύρο, Τήνο, Άνδρο, τον Έβρο και την ορεινή Αχαΐα, όπου διασυνδέονται οι δομές της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας με τριτοβάθμια νοσοκομεία.
Όσον αφορά τον καταρτιζόμενο Ψηφιακό Χάρτη Υγείας, αναμένεται να δείξει πώς λειτουργούν οι δομές υγείας και να υπολογιστεί το κόστος των εξειδικευμένων αυτών υπηρεσιών, αλλά και να υπολογιστεί η απαιτούμενη δαπάνη.
Τα παραπάνω τόνισε η υφυπουργός Υγείας, αρμόδια για θέματα ψυχικής υγείας Ζωή Ράπτη, στο πλαίσιο εσπερίδας με θέμα «Συνεργατικά επιτεύγματα στην αντιμετώπιση της νόσου Αλτζχάιμερ στην Ελλάδα» που οργανώθηκε από την Ελληνική Πρωτοβουλία ενάντια στην Αλτζχάιμερ με αφορμή την παγκόσμια ημέρα για την νόσο, στο Μουσείο Γουλανδρή.
«Στην Ελλάδα, υπάρχουν 160.000 άτομα με άνοια και 280.000 άτομα με ήπια νοητική διαταραχή, οι οποίοι χρειάζονται 2-3 φροντιστές ο καθένας, ανεβάζοντας τον αριθμό των ατόμων που ασχολούνται με την άνοια σε ένα εκατομμύριο πληθυσμού, περίπου. Όσο για το κόστος της νόσου, υπολογίζεται βάσει μελετών σε 3 δισ. ευρώ ετησίως», ανέφερε η πρόεδρος του Εθνικού Παρατηρητηρίου για την Άνοια και τη Νόσο Αλτζχάιμερ, νευρολόγος – ψυχίατρος Παρασκευή Σακκά. 
Η κ. Σακκά επεσήμανε ότι ξεκινά τις επόμενες ημέρες η δημιουργία 5 κέντρων ημέρας και οικοτροφείων, ενώ άμεσα θα πρέπει να γίνουν οι προσκλήσεις τους επόμενους μήνες για τις υπόλοιπες δομές που έχουν προγραμματιστεί.
Σύμφωνα με το εθνικό σχέδιο δράση για την άνοια προβλέπεται η δημιουργία 11 κέντρων ημερήσιας φροντίδας, 10 ιατρεία μνήμης σε νοσοκομεία, 9 οικοτροφεία, 7 κινητές μονάδες και 4 ψυχογηριατρικά ιατρεία
Η κ. Σακκά τόνισε ότι υπάρχουν ήδη 30 οργανώσεις εθελοντών, όμως οι δράσεις του εθνικού προγράμματος για τη νόσο έχουν μείνει πίσω. Επιπλέον, πρέπει να προβλεφθεί αποζημίωση μακροχρόνιας φροντίδας και αναπηρικά επιδόματα, καθώς και δράσεις για τους φροντιστές για καλύτερη ποιότητα ζωής.
Χάρτης «θερμότητας»
Ο πρόεδρος της Ελληνικής Πρωτοβουλίας ενάντια στην Αλτζχάιμερ και καθηγητής του Πανεπιστημίου Johns Hopkins Κωνσταντίνος Λυκέτσος αναφέρθηκε στη μελέτη της Πρωτοβουλίας η οποία δείχνει τα «θερμά» σημεία όπου υπάρχει άνοια στην Ελλάδα.
Ο κ. Λυκέτσος υπογράμμισε τη σημασία των δομών που αναπτύσσονται και σημείωσε πως ο συγκεκριμένος χάρτης δείχνει πού πρέπει να είναι αυτές.
«Σήμερα, αν δούμε πού είναι δομές και οι άνθρωποι, δεν υπάρχει σωστή αναλογία», σημείωσε ο κ. Λυκέτσος, τονίζοντας πως «ακόμη και στις μεγάλες πόλεις, δεν υπάρχουν αρκετές δομές. Ο χάρτης θερμότητας, δείχνει πόσες και πού πρέπει να είναι». 
Πέρα όμως από τη χωροθέτηση των δομών, ο καθηγητής στάθηκε και στην ποιότητα της παρεχόμενης φροντίδας, λέγοντας πως στο πλαίσιο της μελέτης, καταρτίσθηκαν και κατευθυντήριες οδηγίες – πρότυπα ποιότητας, η εφαρμογή των οποίων χρειάζεται επίβλεψη.
Εκ μέρους του υπουργείου Εργασίας, η γενική διευθύντρια κοινωνικής αλληλεγγύης κ. Γιακουμάτου, αναφέρθηκε στα χρηματοδοτικά εργαλεία μέσω του υπουργείου, αλλά και στις δράσεις που αναπτύχθηκαν ώστε τα κέντρα ημερήσιας φροντίδας να συνεχίσουν να λειτουργούν μέσα στην πανδημία, σε δράσεις εξοικείωσης των ηλικιωμένων με ψηφιακές δεξιότητες, στο πρόγραμμα «βοήθεια στο σπίτι», ενώ τόνισε ότι υπάρχουν αδυναμίες στην καταγραφή των κινητών υπηρεσιών κοινωνικής φροντίδας στη χώρα μας.
Μειώνεται η άνοια
Ο καθηγητής Νευρολογίας ΕΚΠΑ Νικόλαος Σκαρμέας, παρατήρησε πως η επίπτωση της άνοιας μειώνεται τα τελευταία χρόνια και σχολίασε το γεγονός λέγοντας πως «φαίνεται πως οι νεότερες γενιές είναι πιο ανθεκτικές, ενώ ταυτόχρονα προλαμβάνουμε την άνοια καλύτερα με τον έλεγχο του βάρους μας και των αγγείων, μειώνοντας τους παράγοντες κινδύνου. Ζούμε πιο πολλά χρόνια, αλλά είναι αρκετά θετικό ότι λαμβάνουμε υπόψιν και τους παράγοντες πρόληψης».
Ο καθηγητής πρόσθεσε ότι χρειάζεται συνεργασία μεταξύ βασικής και κλινικής έρευνας, ενώ υπογράμμισε πως είναι απολύτως απαραίτητη η διοικητική συνεργασία με τους φροντιστές, τους ειδικούς επιστήμονες και τους γιατρούς. Παρατήρησε ότι υπολείπεται η βελτίωση της διοικητικής οργάνωσης που μπορεί να δημιουργήσει μια δραστηριότητα οργανωμένη για την οποία χρειάζεται συνεργασία μεταξύ των υπουργείων Υγείας, Έρευνας και Τεχνολογίας και Παιδείας.
Συντονιστής της εκδήλωσης ήταν ο Καθηγητής Παναγιώτης Βλάμος, Πρόεδρος του Δ.Σ. του Πανεπιστημιακού Ερευνητικού Κέντρου του Ιονίου Πανεπιστημίου και Πρόεδρος της Ελληνικής Πρωτοβουλίας ενάντια στην Αλτζχάιμερ.
