Αντισυνταγματικά κρίθηκαν από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) τόσο οι προσαυξήσεις ύψους με βάση τα μπόνους του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού ΝΟΚ όσο και η εξαίρεση από τον προσμετρούμενο συντελεστή δόμησης διαφόρων χώρων.
Η νέα απόφαση του Ε΄ τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) κρίνει αντισυνταγματικές, όχι μόνο τις προσαυξήσεις ύψους με βάση τα μπόνους του νέου οικοδομικού κανονισμού (ΝΟΚ), αλλά και την εξαίρεση από τον προσμετρούμενο συντελεστή δόμησης διαφόρων χώρων, όπως πατάρια και έρκερ («κρυφός» συντελεστής) καθώς οδηγούν σε μεγαλύτερα κτίρια, άρα σε επιδείνωση του οικιστικού περιβάλλοντος. Οπως και οι προηγούμενες, ωστόσο, η υπόθεση παραπέμφθηκε για τελική κρίση στην Ολομέλεια (η εκδίκαση έχει οριστεί για τις 10 Οκτωβρίου). Οπως σημειώνει το ΣτΕ, όλες αυτές οι διατάξεις οδηγούν σε σημαντική πολεοδομική επιβάρυνση, από την οποία επωφελείται μόνο ο ιδιοκτήτης του κτιρίου και ο εργολάβος.
Συγκεκριμένα, το Ε΄ τμήμα του ΣτΕ υποδεικνύει ως αντισυνταγματικές τις διατάξεις των άρθρων 10 παρ. 1 περιπτ. α΄ και β΄ (αύξηση του σ.δ. λόγω μείωσης της κάλυψης ή και «απόσυρσης»), 11 παρ. 6 περ. ιδ΄ (πατάρια), ιε΄ (σοφίτες) και ιστ΄ («έρκερ»), 15 παρ. 8 περ. δ΄ (προσαύξηση ύψους λόγω μείωσης κάλυψης), 17 παρ. 6 (επέκταση υπογείων μέχρι τα όρια του οικοπέδου), 19 παρ. 2 περ. α΄ ii (προσθήκη χώρου κύριας χρήσης στο δώμα λόγω φύτευσης) και 25 παρ. 1 (αύξηση σ.δ. λόγω ενεργειακής απόδοσης κτιρίου). Οπως σημειώνει το ΣτΕ, όλες αυτές οι διατάξεις οδηγούν σε σημαντική πολεοδομική επιβάρυνση, από την οποία επωφελείται μόνο ο ιδιοκτήτης του κτιρίου και ο εργολάβος: «Δεν νοείται η παροχή στον ιδιώτη κατασκευαστή αντισταθμισμάτων που συνεπάγονται επιβάρυνση των περιοίκων και γενικά των κατοίκων του οικισμού, όπως η προσαύξηση της δόμησης (…). Τα επίμαχα πολεοδομικά “κίνητρα” δεν είναι πρόσφορα για την επίτευξη των σκοπών που φέρεται ότι επιδιώκουν. Αντιθέτως αποβλέπουν κυρίως στην ενίσχυση της οικοδομικής δραστηριότητας και της κτηματαγοράς μέσω της αύξησης της δόμησης και της εντατικής εκμετάλλευσης των οικοπέδων».
Η απόφαση προήλθε έπειτα από προσφυγή της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής Αλίμου κατά οικοδομικής άδειας. Με την άδεια επρόκειτο να κατασκευαστεί επταώροφο κτίριο 21,6 μέτρων, αντί ανώτατου ύψους 14 μέτρων στην περιοχή. Περαιτέρω το κτίριο θα έφθανε τελικά τα 916,90 τ.μ. (εκ των οποίων 231,56 τ.μ. αντιστοιχούν σε χώρο παταριού, έρκερ και σοφίτας, που βάσει του ΝΟΚ δεν προσμετρώνται στον συντελεστή), δηλαδή 491,59 τ.μ. περισσότερο, κάτι που ισοδυναμεί με υπερδιπλασιασμό της νομίμως δομήσιμης επιφάνειας (αντιστοιχεί σε συντελεστή δόμησης 1,72 αντί 0,8).
Το ΣτΕ κρίνει ότι ο πολεοδομικός σχεδιασμός πρέπει να είναι αποτέλεσμα επιστημονικής μελέτης και ανοιχτής διαδικασίας με τη συμμετοχή του κοινού και την εκτίμηση των επιπτώσεων και όχι να τροποποιείται “οριζόντια” με νόμο ή με υπουργικές αποφάσεις. Η απόφαση επαναλαμβάνει το σκεπτικό της απόφασης 293/2024 (εκδόθηκε τον Απρίλιο για τον Άλιμο), αναφέροντας πως η αύξηση του ύψους των οικοδομών προκαλεί δυσμενείς συνέπειες στους περιοίκους και το οικιστικό περιβάλλον.
