Ήλιος, τιρκουάζ νερά, χρυσαφένιες ακτές, τροπικό κλίμα και σχετικά χαμηλό κόστος ζωής. Δημοφιλής τουριστικός προορισμός, το ειδυλλιακό Μπαλί τώρα φιλοδοξεί να γίνει για έναν επιπλέον λόγο σημείο αναφοράς στον χάρτη, ως η παγκόσμια «πρωτεύουσα» των ψηφιακών νομάδων.
Λίγο μικρότερο από την Κρήτη, το νησί της Ινδονησίας βρίσκεται στο επίκεντρο μιας εθνικής εκστρατείας διαφοροποίησης της οικονομίας, έπειτα από τρία «πέτρινα» χρόνια πανδημίας που κράτησαν μακριά τον μαζικό τουρισμό και μισοάδεια τα κρατικά ταμεία.
Έπειτα λοιπόν από ένα χρόνο διαβουλεύσεων, η κυβέρνηση στη Τζακάρτα ενέκρινε την έκδοση ειδικής βίζας για όσους αλλοδαπούς επιθυμούν να δουλεύουν εξ αποστάσεως από τα εδάφη της χώρας της νοτιοανατολικής Ασίας.
Εξάμηνης διάρκειας, έχει ως σημαντικό δέλεαρ την πλήρη απαλλαγή φόρων για εισοδήματα που προέρχονται από το εξωτερικό.
Υπό εξέταση παραμένει η αρχική πρόταση για βίζα τηλεργασίας διάρκειας πέντε χρόνων: μακράν το μεγαλύτερο προσφερόμενο διάστημα διεθνώς.
Πολλά προφανώς θα κριθούν από την αποτελεσματικότητα του πρώτου σκέλους του σχεδίου, με την την προσέλκυση περισσότερων ψηφιακών νομάδων και την εφαρμογή ενός ρυθμιστικού πλαισίου.
Ο ανταγωνισμός είναι πάντως ήδη ισχυρός. Περισσότερες από 25 χώρες και περιοχές εκδίδουν σήμερα ειδικές βίζες για τη διεθνή πια κατηγορία των εξ’ αποστάσεως εργαζομένων.
Το Ντουμπάι δείχνει να υπερτερεί σε παροχές, με μονοετή ανανεώσιμη βίζα για ψηφιακούς νομάδες και επίσης μηδενικό φόρο εισοδήματος.
Ωστόσο το Μπαλί «ποντάρει» στις δικές του ιδιαιτερότητες: από το ποικιλόμορφο εξωτικό τοπίο τους, έως την πνευματικότητα και την ινδουιστική κουλτούρα. Δεν το αποκαλούν άλλωστε τυχαία «το νησί των Θεών».
Παράδοση vs ανάπτυξης
«Είμαι πεπεισμένος ότι ο αριθμός των ξένων που ενδιαφέρονται για μακρά διαμονή στην Ινδονησία θα αυξηθεί και ότι αυτό θα έχει άμεσα αντίκτυπο στην οικονομική ανάκαμψη», λέει ο υπουργός Τουρισμού της νησιωτικής χώρας, Σαντιάγκα Ούνο.
Στόχος, αναφέρει, είναι οι επισκέπτες μακράς διάρκειας να φτάσουν τα 3-4 εκατομμύρια, καθώς τα αυστηρά περιοριστικά μέτρα λόγω της COVID-19 να αποτελούν πια παρελθόν και η Τζακάρτα φρόντισε να άρει αρκετά γραφειοκρατικά εμπόδια.
Ήδη από τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους περισσότεροι από 3.000 ψηφιακοί νομάδες έχουν χρησιμοποιήσει τη βίζα προσωρινής άδειας εργασίας, στη συντριπτική πλειονότητά τους επιλέγοντας ως τόπο διαμονής το Μπαλί.
Βασικές χώρες προέλευσης είναι η Ρωσία (η Ινδονησία δεν συμμετέχει στις κυρώσεις κατά της Μόσχας, ενώ μόλις την περασμένη εβδομάδα άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο αγοράς φθηνού ρωσικού πετρελαίου), η Βρετανία και η Γερμανία.
Όπως τόνισε πάντως ο υπουργός Τουρισμού, η κυβέρνηση της Ινδονησίας υπολογίζει σε σημαντική αύξηση των αφίξεων και από άλλες χώρες, όπως την Αυστραλία, τη Σιγκαπούρη και τη Μαλαισία -αν και η τελευταία επίσης μόλις ανακοίνωσε την έκδοση ειδικής βίζας για αλλοδαπούς σε τηλεργασία.
Ήδη μέρος του Μπαλί μεταμορφώνεται, όπως το θέρετρο Τσανγκού και οι γύρω περιοχές. Εκεί, στις νότιες ακτές του νησιού, βίλες και διαμερίσματα χτίζονται με εντατικούς ρυθμούς, πρωτίστως για τη φιλοξενία ψηφιακών νομάδων.
Πολυεπίπεδη «διάβρωση»
Η τοπική αγορά ακινήτων «εξερράγη» τα τελευταία πέντε με επτά χρόνια. Πολλοί κάτοικοι μοσχοπούλησαν -για τα δεδομένα τους- περιουσίες και εκτάσεις για εμπορική εκμετάλλευση.
Άλλοι έφτιαξαν βίλες και πολυτελή διαμερίσματα προς ενοικίαση, σε τιμές συχνά υψηλές, αλλά σαφώς πιο ανταγωνιστικές για μια μακρά διαμονή απ’ ότι σε ένα ξενοδοχείο.
Μαζί με αυτά τα ακίνητα εν τω μεταξύ διαμορφώνονται και άλλοι επαγγελματικοί χώροι προς εξυπηρέτηση των νέων επισκεπτών μακράς διαμονής: από εστιατόρια και μπαρ, έως επαγγελματικοί χώροι.
Ενόσω όμως στις νότιες ακτές του Μπαλί διαμορφώνεται ένα νέο πιο αστικό -αν και εναρμονισμένο με το περιβάλλον- τοπίο, αφανίζονται ολόκληρες εκτάσεις των διάσημων ντόπιων ορυζώνων και μέρος του φυσικού τοπίου.
Από αυτή τη σταδιακή «διάβρωση» δεν μένει ανεπηρέαστη ούτε η κουλτούρα του Μπαλί. Κάτι που πια ανησυχεί βαθιά τις τοπικές κοινότητες.
Ήδη έχουν αρχίσει διαδικτυακά τη συλλογή υπογραφών, με αίτημα την άμεση λήψη μέτρων.
«Πολλά κλαμπ και μπαρ βρίσκονται ακριβώς δίπλα σε ναούς και σε ορισμένα από τα πιο ιερά μέρη στο Μπαλί», αναφέρουν στο κείμενο.
Συν τω χρόνω, επισημαίνουν, γίνονται πιο συχνές και σε δημόσια θέα «απρεπείς και ασεβείς πράξεις: μέθη, σεξουαλικές συνευρέσεις, ούρηση στους τοίχους ναών, πιθανόν χρήση παράνομων ουσιών».
«Όχι σπάνια ξεσπούν καβγάδες», διαμαρτύρονται, «ενώ καταγράφονται θανατηφόρα τροχαία με μηχανές, λόγω υπερβολικής ταχύτητας, από μεθυσμένους οδηγούς».
Αναζητώντας τη «χρυσή τομή»
Ως μέρος της λύσης, οι υπογράφοντες το κείμενο προτείνουν την απαγόρευση του δυνατού θορύβου μετά τις δέκα το βράδυ και την επιβολή προστίμων για ασεβή συμπεριφορά.
«Ανησυχώ για την αλλοίωση του πολιτισμού μας», λέει ο Γουαγιάν Σουρασάνα, μέλος της τοπικής αρχής σε ένα χωριό στα περίχωρα του Τσανγκού. «Όμως δεν μπορούσε να το αποφύγουμε εντελώς», παραδέχεται. «Πρέπει να συμβαδίσουμε με την εποχή»…
Με την διαφοροποίηση της οικονομίας και της τουριστικής βιομηχανίας, η κυβέρνηση της Ινδονησίας στοχεύει εξάλλου στη δημιουργία 4,4 εκατομμυρίων νέων θέσεων εργασίας έως το 2024.
Για να το πετύχει και για να τονώσει κι άλλο το ενδιαφέρον, αναφέρει, σχεδιάζει να απλοποιήσει περαιτέρω τις διαδικασίες για την έκδοση βίζας και να αυξήσει τον αριθμό των πτήσεων από το εξωτερικό.
