Μελέτη Johns Hopkins συνδέει ήπια διόγκωση παγκρεατικού πόρου με υψηλότερο κίνδυνο καρκίνου
Ο παγκρεατικός αδενοκαρκίνος αναμένεται να κατατάσσεται ως η δεύτερη κύρια αιτία θανάτου από καρκίνο στις Ηνωμένες Πολιτείες μέχρι το 2030, σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας (NIH). Ο Διεθνής Σύνδεσμος Σακχάρου του Παγκρέατος (CAPS), η Αμερικανική Εταιρεία Γαστρεντερικής Ενδοσκόπησης και το Εθνικό Δίκτυο Ολικής Υγειονομικής Περίθαλψης προτείνουν επίβλεψη για άτομα υψηλού κινδύνου, όπως εκείνοι με πολλούς άμεσους συγγενείς που έχουν νοσήσει από παγκρεατικό καρκίνο ή όσους έχουν γενετική προδιάθεση. Μια νέα μελέτη από το Johns Hopkins Medicine, που χρηματοδοτείται εν μέρει από το NIH, αναδεικνύει τη ήπια διόγκωση του παγκρεατικού πόρου ως παράγοντα κινδύνου καρκίνου που θα πρέπει να παρακολουθείται σε άτομα υψηλού κινδύνου.
Σημαντικά ευρήματα της μελέτης
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Gastro Hep Advances τον Νοέμβριο του 2025. “Αναγνωρίζουμε τη διόγκωση του παγκρεατικού πόρου ως πρώιμο σημάδι παγκρεατικού καρκίνου σε άτομα υψηλού κινδύνου, ακόμα και όταν δεν υπάρχει ορατή μάζα”, δήλωσε η Δρ. Marcia Irene Canto, καθηγήτρια ιατρικής και ογκολογίας στην Ιατρική Σχολή του Johns Hopkins University. “Αυτή η ανακάλυψη θα μπορούσε να οδηγήσει σε καλύτερη επιβίωση αν οι καρκίνοι ανιχνεύονται νωρίς.”
Διαδικασία και αποτελέσματα
Η Δρ. Canto αναφέρει ότι αυτή η έρευνα αποτελεί μέρος της Σπουδής CAPS, μιας μακροχρόνιας μελέτης που ξεκίνησε το 1998, με στόχο την παρακολούθηση ατόμων υψηλού κινδύνου λόγω οικογενειακού ή γενετικού ιστορικού. Οι ειδικοί του Johns Hopkins Medicine αξιολόγησαν τα αποτελέσματα μιας ομάδας 641 ατόμων υψηλού κινδύνου. Κατά τη διάρκεια της ρουτίνας παρακολούθησης με ενδοσκοπική υπερηχογραφία και MRI, οι ερευνητές μέτρησαν τους παγκρεατικούς πόρους και διαπίστωσαν ότι σε ασθενείς με διάμετρο πόρου μεγαλύτερη από 4 χιλιοστά, οι πιθανότητες ανάπτυξης είτε υψηλής βαθμίδας δυσπλασίας είτε καρκίνου αυξάνονταν. Επιπλέον, οι συμμετέχοντες με διευρυμένους παγκρεατικούς πόρους είχαν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν καρκίνο νωρίς.
Από τους 641 συμμετέχοντες, 97 παρουσίασαν διόγκωση χωρίς αποδεικτικά στοιχεία για μάζα που να προκαλεί απόφραξη. Δέκα από αυτούς διαγνώστηκαν με νεοπλαστική εξέλιξη μέσα σε διάμεσο διάστημα δύο ετών από την αρχική ανίχνευση της διόγκωσης. Η σωρευτική πιθανότητα ανάπτυξης παγκρεατικού καρκίνου με βάση τη διόγκωση του πόρου ήταν 16% στα πέντε χρόνια και 26% στα δέκα χρόνια. Οι συμμετέχοντες ήταν 2,6 φορές πιο πιθανό να προχωρήσουν σε διάγνωση καρκίνου, ειδικά εκείνοι με περισσότερους από τρεις παγκρεατικούς κύστες κατά τη διάρκεια της παρακολούθησης.
Επόμενα βήματα και προοπτικές
Η Δρ. Canto τόνισε τη σημασία της έγκαιρης αναγνώρισης αυτού του παράγοντα κινδύνου, επισημαίνοντας ότι οι παρεμβάσεις μπορούν να περιλαμβάνουν είτε χειρουργική επέμβαση είτε συχνότερη απεικόνιση. “Είναι εντυπωσιακό πώς, ακόμη και με την καλύτερη τεχνολογία απεικόνισης, μια μάζα καρκίνου του παγκρέατος μπορεί να μην είναι ορατή, ακόμα και όταν προκαλεί δομικές αλλαγές στον αδένα. Έχουμε την ευκαιρία να κάνουμε καλύτερα”, δήλωσε.
Η Δρ. Canto πρόσθεσε ότι το επόμενο βήμα στην έρευνα είναι η χρήση τεχνητής νοημοσύνης για την ανάλυση απεικονιστικών και κλινικών πληροφοριών, προκειμένου να γίνουν πιο συγκεκριμένες και ακριβείς προβλέψεις κινδύνου.
Αυτή η εργασία υποστηρίχθηκε από επιχορηγήσεις του NIH και άλλες πηγές χρηματοδότησης, όπως η Susan Wojcicki και ο Dennis Troper.
