
Μείωση καθιστικής συμπεριφοράς και αύξηση ελαφριάς φυσικής δραστηριότητας για καλύτερη μεταβολική υγεία
Μια νέα μελέτη αποκαλύπτει ότι η απλή μείωση της καθιστικής συμπεριφοράς κατά 30 λεπτά ημερησίως μπορεί να ενισχύσει την ικανότητα του οργανισμού να χρησιμοποιεί λίπη και υδατάνθρακες για την παραγωγή ενέργειας. Η μείωση της καθιστικής συμπεριφοράς είναι ιδιαίτερα ωφέλιμη για άτομα που είναι σωματικά ανενεργά και διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο καρδιοαγγειακών παθήσεων και διαβήτη τύπου 2.
Σχέση καθιστικής συμπεριφοράς και μεταβολικής ευελιξίας
Η υπερβολική καθιστική ζωή σε συνδυασμό με μια ανθυγιεινή διατροφή μπορεί να οδηγήσει σε υπερβολική πρόσληψη ενέργειας, αυξάνοντας τον κίνδυνο καρδιοαγγειακών παθήσεων και διαβήτη τύπου 2. Οι συνήθειες του τρόπου ζωής επηρεάζουν επίσης την ικανότητα του οργανισμού να εναλλάσσει πηγές ενέργειας, κάτι που ονομάζεται μεταβολική ευελιξία. Ένας υγιής οργανισμός καίει περισσότερα λίπη σε κατάσταση ηρεμίας, αλλά μετά τα γεύματα και κατά τη διάρκεια έντονης άσκησης, η κύρια πηγή ενέργειας μετατοπίζεται στους υδατάνθρακες. Όταν η μεταβολική ευελιξία είναι περιορισμένη, τα επίπεδα σακχάρου και λιπιδίων στο αίμα μπορεί να αυξηθούν, με αποτέλεσμα τα πλεονάζοντα λίπη και σάκχαρα να αποθηκεύονται αντί να χρησιμοποιούνται για παραγωγή ενέργειας.
Αποτελέσματα της μελέτης
Η μελέτη που διεξήχθη στο Κέντρο PET του Τουρκού και στο Ινστιτούτο Έρευνας Υγείας UKK περιλάμβανε 64 καθιστικούς ενήλικες με πολλαπλούς παράγοντες κινδύνου για καρδιοαγγειακές παθήσεις και διαβήτη τύπου 2. Η ομάδα παρέμβασης καθοδηγήθηκε να μειώσει την καθιστική ζωή κατά μία ώρα ημερησίως, αυξάνοντας το χρόνο όρθιας στάσης και φυσικής δραστηριότητας στην καθημερινότητά τους, χωρίς να ξεκινήσουν προγραμματισμένη άσκηση. Η ομάδα ελέγχου συνέχισε τον συνήθη καθιστικό τρόπο ζωής τους. Η καθιστική συμπεριφορά και η φυσική δραστηριότητα παρακολουθήθηκαν με επιταχυνσιόμετρα για έξι μήνες.
«Τα αποτελέσματά μας υποδεικνύουν ότι η μείωση της καθιστικής συμπεριφοράς και η αύξηση ακόμη και ελαφριάς καθημερινής φυσικής δραστηριότητας – όπως το να στέκεσαι κατά τη διάρκεια μιας τηλεφωνικής κλήσης ή να κάνεις σύντομες βόλτες – μπορεί να υποστηρίξει τη μεταβολική υγεία και να βοηθήσει στην πρόληψη ασθενειών που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής σε ομάδες κινδύνου», δηλώνει η Garthwaite.
Η ομάδα παρέμβασης κατάφερε να μειώσει την καθιστική συμπεριφορά κατά μέσο όρο 40 λεπτά ημερησίως. Ωστόσο, όχι όλοι οι συμμετέχοντες στην ομάδα παρέμβασης πέτυχαν τον στόχο, ενώ κάποιοι στην ομάδα ελέγχου μείωσαν τη καθιστική τους συμπεριφορά. Οι ερευνητές δεν βρήκαν διαφορές μεταξύ των ομάδων παρέμβασης και ελέγχου όσον αφορά τη μεταβολική ευελιξία μετά από έξι μήνες. Ωστόσο, υπήρχαν σημαντικές διαφορές μεταξύ των συμμετεχόντων εντός των ομάδων σχετικά με τη μείωση της καθιστικής συμπεριφοράς.
Οι συμμετέχοντες που κατάφεραν να μειώσουν τον χρόνο καθιστικής ζωής κατά τουλάχιστον μισή ώρα παρουσίασαν βελτιώσεις στη μεταβολική ευελιξία και στην καύση λίπους κατά τη διάρκεια ελαφριάς άσκησης σε σύγκριση με εκείνους που παρέμειναν σε καθιστική κατάσταση. Επιπλέον, όσο περισσότερο χρόνο στέκονταν οι συμμετέχοντες, τόσο περισσότερη βελτίωση παρατηρήθηκε στη μεταβολική τους ευελιξία.
«Οι θετικές μεταβολικές επιδράσεις της μείωσης της καθιστικής συμπεριφοράς πιθανότατα ισχύουν κυρίως για εκείνους που είναι σωματικά ανενεργοί και έχουν ήδη υπερβολικό βάρος και αυξημένο κίνδυνο ασθένειας. Ακόμη μεγαλύτερα οφέλη μπορούν να επιτευχθούν ακολουθώντας την σύσταση φυσικής δραστηριότητας των 2,5 ωρών μέτριας έντασης κάθε εβδομάδα, αλλά ακόμη και μια μικρή αύξηση στη φυσική δραστηριότητα είναι ωφέλιμη, ειδικά για εκείνους που είναι σωματικά ανενεργοί», ενθαρρύνει η Garthwaite.
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο Scandinavian Journal of Medicine & Science in Sports.