Πριν από μερικές ημέρες ο πρώην σύμβουλος του Μπόρις Τζόνσον, Ντόμινικ Κάμινγκς, αποκάλυψε ότι ο βρετανός πρωθυπουργός στις αρχές της πανδημίας ήταν πρόθυμος να μολυνθεί με κοροναϊό σε ζωντανή τηλεοπτική μετάδοση για να δείξει ότι δεν ήταν κάτι σοβαρό.
Σύμφωνα με τον Guardian, αυτοί οι εθελοντές έσπευσαν να συμμετάσχουν σε μια «ανθρώπινη δοκιμή-πρόκληση», σαν κι αυτές που από καιρό έχουν χρησιμοποιηθεί με επιτυχία για την ανάπτυξη εμβολίων για διάφορες ασθένειες, από τύφο μέχρι χολέρα.
Το πείραμα
Η πρώτη τέτοια δοκιμή στον κόσμο για τον κοροναϊό ξεκίνησε στο Ηνωμένο Βασίλειο τον Μάρτιο με τους επιστήμονες να προσπαθούν να καθορίσουν την ελάχιστη δόση του ιού που απαιτείται για να προκαλέσει μόλυνση σε εθελοντές ηλικίας 18 έως 30 ετών.
Ο Αλαστερ Φρέιζερ εγγράφηκε «άμεσα» για να συμμετάσχει στη δοκιμή. «Είμαστε πραγματικά, πολύ τυχεροί που τα [εμβόλια] mRNA αποδείχθηκε βιώσιμη λύση, αλλά δεν υπήρχε καμία εγγύηση για αυτό. Και αν ήταν εντελώς άχρηστο, με μια δοκιμή θα μπορούσαμε να το καταλάβουμε αυτό σε εβδομάδες παρά σε μήνες» λέει.
Ο Φρέιζερ ήταν ένας από τους πρώτους συμμετέχοντες στην πρώτη φάση της δοκιμής, κατά την οποία εθελοντές που είχαν υποβληθεί σε προσυμπτωματικό έλεγχο μπήκαν σε καραντίνα στο νοσοκομείο Royal Free του Λονδίνου.
Λίγες μέρες μετά, ο ιός του χορηγήθηκε ρινικά από έναν επιστήμονα που φορούσε πλήρη ατομικό προστατευτικό εξοπλισμό (PPE) καθώς ο Φρέιζερ ήταν ξαπλωμένος στο κρεβάτι με ένα μπλουζάκι και τζιν. Υπήρχαν περίπου έξι άτομα με πλήρη PPE στην αίθουσα. «Ενα από αυτά ήταν απλά στη γωνία για να μετράει τα δευτερόλεπτα… σαν εκτόξευση πυραύλου ή κάτι τέτοιο» περιγράφει.
Η εμπειρία ήταν στον ίδιο βαθμό τρομακτική και αξιοθαύμαστη, τονίζει. «Οντας στο δωμάτιο με μια τεράστια ποσότητα εξαιρετικά καθαρού ιού… έμοιαζε σαν νερό, αλλά δεν περιμένεις να δεις κοροναϊούς έτσι».
Μετά τη χορήγηση της δόσης, τα άτομα παραμένουν ξαπλωμένα εκεί για 10 λεπτά και στη συνέχεια είναι καθιστοί για άλλα 20 λεπτά, εξήγησε ο Τζέικομπ Χόπκινς, ο οποίος ήταν ο πρώτος εθελοντής που μολύνθηκε άμεσα με τον ιό. «Στην ουσία καταλήξαμε να κάνουμε high-five… ο ένας με τον άλλον. Ηταν μια πολύ περίεργη στιγμή. Και τότε άρχισε όλο αυτό».
Τι ακολουθεί
Μετά την έκθεσή τους στον ιό, οι συμμετέχοντες παρακολουθούνταν 24 ώρες την ημέρα για τουλάχιστον 14 ημέρες, με δείγματα αίματος και επιχρίσματα μύτης κάθε μέρα. Τόσο ο Φρέιζερ όσο και ο Χόπκινς αισθάνονταν καλά τις πρώτες μέρες, αλλά βίωσαν ένα-δυό «δύσκολα» 24ωρα προτού επανέλθουν.
«Ειλικρινά, δεν ήταν εύκολο, αλλά ήταν απίστευτο, είναι ένα από τα καλύτερα πράγματα που έχω κάνει στη ζωή μου» υπογραμμίζει ο Χόπκινς. «Οταν συμμετέχεις σε κάτι που μπορεί να κάνει τόσο καλό… είναι πραγματικά απλώς ένα καταπληκτικό συναίσθημα να συμμετέχεις».
Μετά το εξιτήριο, οι συμμετέχοντες θα παρακολουθούνται για ένα χρόνο, ώστε οι ερευνητές να μπορούν να παρακολουθούν τυχόν συμπτώματα μακράς διαρκείας. Συνολικά, θα αποζημιωθούν με περίπου 4.500 λίρες (5.200 ευρώ) για τη συμμετοχή τους στη δοκιμή.
Ο Φρέιζερ έχει ήδη δωρίσει την πρώτη δόση της αποζημίωσής του στην Gavi, την Παγκόσμια Συμμαχία για τα Εμβόλια και την Ανοσοποίηση, και σχεδιάζει να δώσει τα υπόλοιπα χρήματα σε άλλες φιλανθρωπικές οργανώσεις.
«Είναι ωραίο να αποδεικνύεται ότι τουλάχιστον μερικοί εθελοντές έχουν κίνητρα καθαρά από αλτρουισμό», λέει. «Αυτή η αποζημίωση πραγματικά δεν με επηρέασε ποτέ στη λήψη της απόφασής μου», όπως αναφέρεται στο in.gr
Αντιδράσεις
Ορισμένοι επιστήμονες έχουν εκφράσει επιφυλάξεις σχετικά με την έκθεση των εθελοντών στο Sars-CoV-2 – τον ιό πίσω από την Covid-19 – για τον οποίο δεν υπάρχει θεραπεία, αν και υπάρχουν κάποιες θεραπείες που έχουν αποδειχθεί ότι βοηθούν.
Στον αντίποδα, υπάρχουν εκείνοι που υποστηρίζουν ότι οι κίνδυνοι που θέτει ο κοροναϊός σε νέους και υγιείς ανθρώπους είναι χαμηλοί και τα οφέλη για την κοινωνία υψηλά. Αυτά τα οφέλη περιλαμβάνουν ενδεχομένως την επιτάχυνση της ανάπτυξης εμβολίων δεύτερης γενιάς, καθώς οι αναπτυσσόμενες χώρες αντιμετωπίζουν ζήτηση που ξεπερνά κατά πολύ την προσφορά για τα εμβόλια πρώτης γραμμής.
Θα μπορούσαν επίσης να χρησιμοποιηθούν για τη σύγκριση πολλαπλών υποψηφίων εμβολίων, την ανάπτυξη θεραπειών και τη βελτίωση της επιστημονικής κατανόησης του ιού.
