Η πτώση της «Σιδηράς Κυρίας»: Η προδοσία της Μάργκαρετ Θάτσερ
«Ήταν προδοσία με το χαμόγελο στα χείλη», δήλωσε αργότερα η Μάργκαρετ Θάτσερ, αναφερόμενη στην ημέρα που οι σύντροφοί της στο Συντηρητικό Κόμμα την έδιωξαν από την ηγεσία. Η πρώτη γυναίκα πρωθυπουργός της Βρετανίας, η οποία κυβέρνησε με σιδερένια πυγμή για 11,5 χρόνια, βρέθηκε αντιμέτωπη με τη μεγαλύτερη πρόκληση της καριέρας της όχι από τους πολιτικούς της αντιπάλους, αλλά από τους ίδιους τους συνεργάτες της.
Η αποχαιρετιστήρια εμφάνιση
Τον Νοέμβριο του 1990, η Θάτσερ πραγματοποίησε την τελευταία της εμφάνιση στα σκαλιά της Downing Street. Με δάκρυα στα μάτια, απευθύνθηκε στους φωτογράφους και τις κάμερες, λέγοντας: «Αφήνουμε την Downing Street για τελευταία φορά μετά από 11,5 υπέροχα χρόνια και είμαστε χαρούμενοι που αφήνουμε τη Βρετανία σε πολύ καλύτερη κατάσταση από ό,τι την βρήκαμε». Παρά την φαινομενική της ψυχραιμία, η διάθεσή της προδίδει το βάρος της στιγμής.
Η στιγμή της παραίτησης
Λίγες μέρες νωρίτερα, στις 22 Νοεμβρίου 1990, είχε ανακοινώσει την παραίτησή της από την ηγεσία του Συντηρητικού Κόμματος, καθώς δεν κατάφερε να εξασφαλίσει την απαραίτητη υποστήριξη για να παραμείνει στην εξουσία. Η Θάτσερ, η οποία είχε οδηγήσει το κόμμα της σε τρεις εκλογικές νίκες και είχε αντιμετωπίσει σφοδρές αντιδράσεις από την εργατική τάξη και την αντιπολίτευση, βρέθηκε ξαφνικά απομονωμένη.
Η ακαμψία της και η αυστηρή διαχείριση των πολιτικών της συνεργατών οδήγησαν τελικά σε μια επανάσταση εντός του κόμματος. Ο Sir Geoffrey Howe, πρώην στενός της σύμμαχος, παραιτήθηκε με έναν δραματικό λόγο στο Κοινοβούλιο, ο οποίος θεωρείται σήμερα ένας από τους πιο σημαντικούς στην ιστορία της βρετανικής πολιτικής. Χρησιμοποιώντας μια αναλογία από το κρίκετ, περιέγραψε τη στάση της Θάτσερ λέγοντας: «Είναι σαν να στέλνεις τους πρώτους σου παίκτες στο γήπεδο, μόνο για να ανακαλύψεις ότι οι ρόπαλοι τους έχουν σπάσει από τον αρχηγό της ομάδας».
Η αντιπαράθεση και η παραίτηση
Η κατάσταση επιδεινώθηκε με την επιστροφή του Michael Heseltine, γνωστού και ως «Tarzan», ο οποίος διεκδίκησε την ηγεσία, προκαλώντας μια κρίσιμη αντιπαράθεση. Στον πρώτο γύρο ψηφοφορίας, η Θάτσερ κέρδισε με 204 ψήφους έναντι 152 του Heseltine, αλλά αυτό δεν ήταν αρκετό για να διασφαλίσει την απόλυτη κυριαρχία της. Παρά τις πιέσεις να μην συμμετάσχει στον δεύτερο γύρο, η Θάτσερ επέμεινε: «Συνεχίζω να πολεμώ· πολεμώ για να κερδίσω».
Ωστόσο, την επόμενη ημέρα, η απόφαση που ανακοίνωσε στη σύσκεψη του υπουργικού συμβουλίου αιφνιδίασε τους πάντες. Με δάκρυα στα μάτια, ανακοίνωσε την παραίτησή της, αποκαλύπτοντας την ευθραυστότητα μιας γυναίκας που είχε επιδείξει αδιαπραγμάτευτη σιδερένια βούληση για πάνω από μια δεκαετία. Ο John Major ανέλαβε την ηγεσία, ενώ η Θάτσερ, μαζί με τον σύζυγό της Denis, αποχώρησαν για το νέο τους σπίτι στο Dulwich, διατηρώντας ωστόσο μια επιρροή ως «καλή συνοδηγός» τα επόμενα χρόνια.
Η κληρονομιά της Θάτσερ
Η Θάτσερ δεν ξέχασε ποτέ το αίσθημα προδοσίας που την σημάδεψε εκείνη την ημέρα. Σε συνέντευξή της το 1993, θα δηλώσει: «Ήταν προδοσία με το χαμόγελο στα χείλη. Ίσως αυτό ήταν το χειρότερο από όλα». Η πτώση της Μάργκαρετ Θάτσερ παραμένει ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα πολιτικής ίντριγκας και προσωπικής σύγκρουσης στην ιστορία της Βρετανίας, συνδυάζοντας την ατρόμητη πολιτική στρατηγική, την προσωπική υπερηφάνεια και την οδυνηρή προδοσία.
