Η κατάσταση των νευρολογικών διαταραχών παγκοσμίως
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) προειδοποιεί ότι λιγότερο από το ένα τρίτο των χωρών διαθέτει εθνική πολιτική για την αντιμετώπιση της αυξανόμενης επιβάρυνσης από νευρολογικές διαταραχές, οι οποίες ευθύνονται για πάνω από 11 εκατομμύρια θανάτους παγκοσμίως κάθε χρόνο. Η νέα παγκόσμια έκθεση του ΠΟΥ για τη νευρολογία, που δημοσιεύθηκε σήμερα, δείχνει ότι οι νευρολογικές καταστάσεις επηρεάζουν πλέον πάνω από το 40% του παγκόσμιου πληθυσμού, δηλαδή πάνω από 3 δισεκατομμύρια ανθρώπους.
Οι κύριες νευρολογικές καταστάσεις
Οι δέκα πιο συχνές νευρολογικές καταστάσεις που συμβάλλουν σε θανάτους και αναπηρίες το 2021 περιλάμβαναν εγκεφαλικά επεισόδια, νεογνική εγκεφαλοπάθεια, ημικρανία, νόσο του Alzheimer και άλλες άνοιες, διαβητική νευροπάθεια, μηνιγγίτιδα, ιδιοπαθή επιληψία, νευρολογικές επιπλοκές που σχετίζονται με πρόωρη γέννηση, διαταραχές του αυτιστικού φάσματος και καρκίνους του νευρικού συστήματος.
Η ανάγκη για δράση και υποστήριξη
Οι χώρες χαμηλού εισοδήματος διαθέτουν περισσότερους από 80 φορές λιγότερους νευρολόγους σε σύγκριση με τις χώρες υψηλού εισοδήματος, παρά την υψηλή επιβάρυνση από αυτές τις ασθένειες. Πολλές χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος δεν διαθέτουν εθνικά σχέδια, προϋπολογισμούς και εργατικό δυναμικό. Ο ΠΟΥ καλεί σε επείγουσα, τεκμηριωμένη και συντονισμένη παγκόσμια δράση για την προτεραιοποίηση της υγείας του εγκεφάλου και την επέκταση της νευρολογικής φροντίδας.
Με πάνω από 1 στους 3 ανθρώπους στον κόσμο να ζουν με καταστάσεις που επηρεάζουν τον εγκέφαλο, πρέπει να κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να βελτιώσουμε την υγειονομική περίθαλψη που χρειάζονται. Πολλές από αυτές τις νευρολογικές καταστάσεις μπορούν να προληφθούν ή να θεραπευτούν αποτελεσματικά, ωστόσο οι υπηρεσίες παραμένουν εκτός εμβέλειας για τους περισσότερους, ειδικά σε αγροτικές και υποεξυπηρετούμενες περιοχές, όπου οι άνθρωποι συχνά αντιμετωπίζουν στίγμα, κοινωνικό αποκλεισμό και οικονομικές δυσκολίες.
Πρέπει να συνεργαστούμε για να διασφαλίσουμε ότι οι ασθενείς και οι οικογένειές τους βρίσκονται στο επίκεντρο και ότι η υγεία του εγκεφάλου προτεραιοποιείται και επενδύεται σωστά.
Η έκθεση αυτή, που είναι πρωτοποριακή, αναδεικνύει ότι μόνο το 53% των κρατών-μελών του ΠΟΥ (102 χώρες από 194) συνέβαλαν σε αυτήν την έκθεση, γεγονός που υποδηλώνει την περιορισμένη προσοχή που δίνεται στη νευρολογία. Μόνο το 32% των κρατών-μελών (63 χώρες) διαθέτουν εθνική πολιτική που να αφορά τις νευρολογικές διαταραχές, ενώ μόνο το 18% (34 χώρες) αναφέρουν ότι έχουν ειδική χρηματοδότηση για την αντιμετώπισή τους.
Χωρίς ισχυρά πολιτικά πλαίσια, τα συστήματα υγείας παραμένουν κατακερματισμένα, υποχρηματοδοτημένα και ακατάλληλα για να καλύψουν τις ανάγκες των ασθενών και των οικογενειών τους. Παρά την πρόοδο που σημειώνεται μέσω εκστρατειών ευαισθητοποίησης και προσπαθειών υποστήριξης, υπάρχει ακόμη σημαντικός χώρος για ενίσχυση αυτών των προσπαθειών – μειώνοντας το στίγμα, επιταχύνοντας τις μεταρρυθμίσεις και διασφαλίζοντας ότι εκατομμύρια άνθρωποι θα λάβουν την φροντίδα και την αναγνώριση που τους αξίζει.
Οι βασικές υπηρεσίες είναι εκτός εμβέλειας για τους περισσότερους ανθρώπους. Μόνο το 25% των κρατών-μελών (49 χώρες) περιλαμβάνουν τις νευρολογικές διαταραχές στα πακέτα παροχών της καθολικής υγειονομικής κάλυψης. Κρίσιμες υπηρεσίες όπως οι μονάδες εγκεφαλικού, η παιδιατρική νευρολογία, η αποκατάσταση και η παρηγορητική φροντίδα συχνά λείπουν ή συγκεντρώνονται σε αστικά κέντρα, αφήνοντας τις αγροτικές και υποεξυπηρετούμενες πληθυσμιακές ομάδες χωρίς πρόσβαση σε σωτήριες και ζωτικής σημασίας φροντίδες.
Η έκθεση αποκαλύπτει σοβαρή έλλειψη καταρτισμένων επαγγελματιών υγείας, με τις χώρες χαμηλού εισοδήματος να αντιμετωπίζουν έως και 82 φορές λιγότερους νευρολόγους ανά 100.000 άτομα σε σύγκριση με τις χώρες υψηλού εισοδήματος. Αυτή η έλλειψη σημαίνει ότι για πολλούς ασθενείς, η έγκαιρη διάγνωση, η θεραπεία και η συνεχιζόμενη φροντίδα είναι απλά εκτός εμβέλειας.
Οι νευρολογικές καταστάσεις συχνά απαιτούν δια βίου φροντίδα. Ωστόσο, μόνο 46 κράτη-μέλη προσφέρουν υπηρεσίες φροντιστών και μόλις 44 κράτη-μέλη έχουν νομικές προστασίες για τους φροντιστές. Ως αποτέλεσμα, οι ανεπίσημοι φροντιστές – τις περισσότερες φορές γυναίκες – μένουν χωρίς αναγνώριση ή υποστήριξη, ενισχύοντας τις κοινωνικές ανισότητες και επιβαρύνοντας οικονομικά τις οικογένειες.
Αδύναμα συστήματα πληροφορικής υγείας και χρόνια υποχρηματοδότηση της έρευνας – ιδίως σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος – περιορίζουν τη λήψη τεκμηριωμένων αποφάσεων και εμποδίζουν το σχεδιασμό αποτελεσματικών πολιτικών για τις νευρολογικές διαταραχές.
Αντιμετωπίζοντας αυτές τις αυξανόμενες προκλήσεις δημόσιας υγείας, τα κράτη-μέλη υιοθέτησαν το διατομεακό παγκόσμιο σχέδιο δράσης για την επιληψία και άλλες νευρολογικές διαταραχές το 2022 προκειμένου να μειώσουν την επιβάρυνση.
