Η εξάρτηση από τα επεξεργασμένα τρόφιμα στους ηλικιωμένους
Η εξάρτηση από τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα (UPF) έχει γίνει ένα σημαντικό θέμα ανησυχίας για την υγεία των ηλικιωμένων Αμερικανών, με ιδιαίτερη έμφαση στις γυναίκες. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Addiction, η κατανάλωση αυτών των τροφίμων συνδέεται με κακή σωματική και ψυχική υγεία. Τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα αποτελούν μια σημαντική κατηγορία στην αμερικανική διατροφή, καλύπτοντας το 60% της ημερήσιας ενεργειακής πρόσληψης των ενηλίκων.
Η αύξηση της κατανάλωσης UPF
Η εξάπλωση των UPF στις Ηνωμένες Πολιτείες ξεκίνησε τη δεκαετία του 1970, όταν οι εταιρείες καπνού άρχισαν να επενδύουν στην παραγωγή αυτών των προϊόντων. Αυτά τα τρόφιμα συνήθως περιέχουν υψηλές ποσότητες επεξεργασμένων υδατανθράκων και λιπαρών, προσφέροντας ελάχιστη θρεπτική αξία. Είναι σχεδιασμένα να είναι υπερβολικά ελκυστικά, με πρόσθετες γεύσεις και υφές, γεγονός που μπορεί να συμβάλλει σε συμπεριφορές κατανάλωσης που παραπέμπουν σε εθισμό.
Επιπτώσεις στην υγεία και στα διατροφικά πρότυπα
Η κατανάλωση UPF μπορεί να ενεργοποιήσει τα μονοπάτια ανταμοιβής στον εγκέφαλο, παρόμοια με άλλες εθιστικές ουσίες. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε καταναλωτικές συμπεριφορές που περιλαμβάνουν εμμονική και ανεξέλεγκτη κατανάλωση, έντονη επιθυμία και αδυναμία διακοπής της κατανάλωσης αυτών των τροφίμων, παρά την επίγνωση των βλαβερών επιπτώσεών τους. Η μελέτη έδειξε ότι περίπου το 12% των ηλικιωμένων συμμετεχόντων πληρούσε τα κριτήρια για εθισμό στα UPF, με τις γυναίκες να παρουσιάζουν υψηλότερα ποσοστά σε σύγκριση με τους άνδρες.
Η εξάρτηση από τα UPF σχετίζεται με ανθυγιεινές διατροφικές συνήθειες, με χαμηλή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών και υψηλότερα ποσοστά παχυσαρκίας. Επιπλέον, έχει συνδεθεί με ψυχικές προκλήσεις, όπως η κατάθλιψη και το άγχος. Οι ενήλικες ηλικίας 50-64 ετών, που μεγάλωσαν σε μια εποχή που τα UPF διαφημίζονταν ενεργά, φαίνεται να έχουν επηρεαστεί περισσότερο από αυτές τις διατροφικές συνήθειες.
Η μελέτη, που περιλάμβανε 2.038 ενήλικες, πραγματοποιήθηκε μέσω τηλεφωνικών και διαδικτυακών ερευνών τον Ιούλιο του 2022, χρησιμοποιώντας το Εθνικό Γκάλοπ Υγιούς Γήρανσης του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν για την αξιολόγηση της εξάρτησης από τα UPF. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι οι επιπτώσεις των διατροφικών συνηθειών που διαμορφώθηκαν από την παιδική ηλικία μπορεί να γίνουν εμφανείς στην τρίτη ηλικία, με τις μακροχρόνιες συνέπειες της κατανάλωσης UPF να παραμένουν ανησυχητικές.
