Η επίδραση της πρώιμης έναρξης φαρμακευτικής αγωγής για HIV

Παρά την αποτελεσματικότητα των φαρμάκων για τον HIV, το ανοσοποιητικό σύστημα των ατόμων που ζουν με τον ιό παραμένει σε μακροχρόνια διαταραχή. Ερευνητές από το Amsterdam UMC μελέτησαν αν αυτή η διαταραχή μπορεί να προληφθεί με την άμεση έναρξη της φαρμακευτικής αγωγής αμέσως μετά τη μόλυνση, δηλαδή εντός μερικών ημερών.

Αποτελέσματα της μελέτης

Σύμφωνα με τα ευρήματα, έξι μήνες μετά την έναρξη αυτής της πρώιμης θεραπείας, το ανοσοποιητικό σύστημα λειτουργούσε όπως σε άτομα χωρίς HIV. Ωστόσο, σε βάθος χρόνου, το ανοσοποιητικό σύστημα παρουσίασε και πάλι διαταραχές. Αυτή η έρευνα δημοσιεύθηκε στο περιοδικό EBioMedicine.

Οι επιστήμονες εξέτασαν το ανοσοποιητικό σύστημα ανδρών με HIV που ξεκίνησαν τη θεραπεία αμέσως μετά τη μόλυνση (οξεία HIV λοίμωξη) και το συνέκριναν με άτομα που άρχισαν την αγωγή σε μεταγενέστερο στάδιο, κατά τη χρόνια φάση. Επίσης, η κατάσταση του ανοσοποιητικού τους συγκρίθηκε με αυτή ατόμων χωρίς HIV. Οι ερευνητές εστίασαν κυρίως σε ορισμένα ανοσοποιητικά κύτταρα, γνωστά ως μονοκύτταρα, τα οποία είναι κρίσιμα για την αρχική άμυνα κατά των ιών.

Προσωρινά οφέλη και μακροχρόνια προβλήματα

Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι οι ασθενείς που ξεκινούν τη φαρμακευτική αγωγή στην οξεία φάση διατηρούν ένα καλά λειτουργικό ανοσοποιητικό σύστημα στην αρχή. Αυτή η ανοσολογική αντίδραση είναι παρόμοια με αυτή των ατόμων χωρίς HIV. Ωστόσο, τρία χρόνια μετά την έναρξη της θεραπείας, τα ανοσοποιητικά κύτταρα αρχίζουν να παρουσιάζουν δυσλειτουργία, όπως δείχνουν οι εξετάσεις αίματος. Τα κύτταρα πλέον δεν αντιδρούν όπως αυτά των υγιών ατόμων, και η παραγωγή σημαντικών προφλεγμονωδών πρωτεϊνών μειώνεται.

Αυτή η ανακάλυψη είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς μέχρι τώρα επικρατούσε η άποψη ότι η πρώιμη έναρξη των φαρμάκων HIV προλαμβάνει μόνιμη βλάβη στο ανοσοποιητικό σύστημα. Ωστόσο, τα τρέχοντα αποτελέσματα δείχνουν ότι αυτό το πλεονέκτημα είναι προσωρινό. Η Godelieve de Bree, ιατρός-λοιμωξιολόγος στο Amsterdam UMC, αναφέρει: “Η έρευνά μας αποδεικνύει ότι μετά από μια οξεία HIV λοίμωξη, υπάρχει μια περιορισμένη περίοδος κατά την οποία το ανοσοποιητικό σύστημα αντιδρά κανονικά, αλλά αυτή η προστασία εξαφανίζεται με την πάροδο των ετών, ακόμη και με επιτυχείς θεραπείες. Αυτό υπογραμμίζει την ανάγκη για συνεχή αναζήτηση τρόπων προστασίας του ανοσοποιητικού συστήματος με βιώσιμο τρόπο.”

Η ανάγκη για νέες θεραπευτικές προσεγγίσεις

Ο Theo Geijtenbeek, καθηγητής ανοσολογίας στο Amsterdam UMC, τονίζει επίσης τη σημασία αυτής της ανακάλυψης. “Αυτά τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η πρώιμη θεραπεία προσφέρει προσωρινό όφελος, αλλά μετά από λίγα χρόνια η διαταραχή στο ανοσοποιητικό σύστημα επανέρχεται. Η λεγόμενη ‘παράθυρο ευκαιρίας’ κατά την οποία το ανοσοποιητικό σύστημα ανταποκρίνεται καλά είναι πιθανό να είναι μόνο τους πρώτους μήνες μετά τη μόλυνση.”

Αυτή η κατάσταση απαιτεί νέες θεραπευτικές προσεγγίσεις που θα προστατεύουν το ανοσοποιητικό σύστημα και μακροπρόθεσμα. Περαιτέρω έρευνα θα πρέπει να αποκαλύψει γιατί συμβαίνει αυτή η διαταραχή και πώς μπορεί να προληφθεί. “Αυτές οι γνώσεις είναι σημαντικές για την μελλοντική θεραπεία του HIV,” καταλήγει η de Bree. “Πρέπει να εστιάσουμε στη βελτίωση της προστασίας του ανοσοποιητικού συστήματος, ακόμη και μετά την αρχική περίοδο.”