Η Ελλάδα διατηρεί το βέτο της κατά της Τουρκίας
Η ελληνική κυβέρνηση, μέσω διπλωματικών πηγών, επιβεβαίωσε τις δηλώσεις του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη σχετικά με την Τουρκία και το αίτημά της να συμμετάσχει στο ευρωπαϊκό αμυντικό πρόγραμμα Safe. Σύμφωνα με τις δηλώσεις αυτές, εάν η Τουρκία δεν αποσύρει την απειλή του casus belli, η Ελλάδα θα μπλοκάρει τη συμμετοχή της στην αμυντική πρωτοβουλία της ΕΕ.
Το αίτημα της Τουρκίας και η διαδικασία εξέτασης
Η Τουρκία υπέβαλε το αίτημά της στην Κομισιόν τον Ιούνιο, και αυτό επιβεβαιώθηκε πρόσφατα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Αναμένεται ότι το αίτημα θα εξεταστεί στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο το προσεχές διάστημα. Ωστόσο, η διαδικασία αυτή αναμένεται να είναι χρονοβόρα και περίπλοκη, καθώς απαιτεί ομοφωνία από τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ, κάτι που επιτεύχθηκε μετά από αίτημα της Ελλάδας.
Η θέση της Ελλάδας και οι συνέπειες
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης δήλωσε ότι η Τουρκία πρέπει να γνωρίζει ότι ο δρόμος της προς το πρόγραμμα Safe περνάει από την Αθήνα. Η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να μπλοκάρει τη συμμετοχή της Τουρκίας, εφόσον αυτή συνεχίζει τη λογική του αναθεωρητισμού και της απειλής πολέμου, κάτι που είναι αντίθετο στο διεθνές δίκαιο. Αν προκύψει ζήτημα έγκρισης δανείου προς κοινοπραξία που θα περιλαμβάνει την Τουρκία, η Ελλάδα θα χρησιμοποιήσει το άρθρο 16 του κανονισμού, το οποίο απαιτεί να ληφθούν υπόψη τα συμφέροντα ασφαλείας των κρατών μελών της ΕΕ.
Συνοπτικά, αν μια χώρα όπως η Τουρκία απειλεί μια ευρωπαϊκή χώρα και υπονομεύει την ασφάλεια στην Ευρώπη, δεν μπορεί να επωφεληθεί από τις ευεργετικές προβλέψεις του προγράμματος Safe. Το πρόγραμμα αυτό, το οποίο έχει προϋπολογισμό 150 δισ. ευρώ, προσφέρει χαμηλότοκα δάνεια για επενδύσεις στην άμυνα, με την Ελλάδα να αναλογεί περίπου 800 εκατ. ευρώ.
Η συμμετοχή τρίτων κρατών, όπως η Τουρκία, στο πρόγραμμα έχει δύο επιλογές: είτε να συμμετάσχουν με ποσοστό έως 35% υπό συγκεκριμένους όρους, είτε να προχωρήσουν σε διμερή συμφωνία με την ΕΕ αν επιθυμούν να ξεπεράσουν αυτό το ποσοστό. Παρόμοια διαδικασία έχει ακολουθήσει και το Ηνωμένο Βασίλειο.
