Το φροντιστήριο ΟΡΟΣΗΜΟ για να διευκολύνει τους μαθητές αλλά και τους γονείς τους δίνει γραπτώς τις απαντήσεις των σημερινών θεμάτων, των Πανελλαδικών εξετάσεων.
Έτσι έχουμε:
Απαντήσεις των ασκήσεων στα θέματα της Νεοελληνικής Γλώσσας (παλαιό σύστημα)
Β1. α. Σ
β. Σ
γ. Σ
δ. Λ
ε. Λ
Β2. α. Παραδείγματα: «Οι αρχαίοι Έλληνες…της Ευρώπης.»
Αιτιολόγηση: εξηγείται στην τελευταία περίοδο της παραγράφου γιατί τον 17ο αιώνα η
κοινωνία της ανάγνωσης στην Ευρώπη είχε αλλάξει δραστικά.
β. β΄εν. π.χ «να σκέφτεσαι»: ο συγγραφέας απευθύνεται στον αναγνώστη σ’ένα τόνο
αμεσότητας και οικειότητας, ευαισθητοποιεί και αφυπνίζει τον
αναγνώστη, καθιστά το κείμενο του ζωντανό, διαλογικό.
α’πληθ. π.χ «γινόμαστε»: ο συγγραφέας εντάσσει και τον εαυτό του στο σύνολο στο
οποίο ανήκουν και οι αναγνώστες, δημιουργεί ένα τόνο
αμεσότητας, οικειότητας.
α’εν. π.χ «κατάλαβα»: παρουσιάζει προσωπικά βιώματα, δείχνει εξομολογητική διάθεση.
Β3. α. «ρίχτηκα με τα μούτρα» συνυποδηλωτική, μτφρ χρήση του λόγου
κυριολεκτική απόδοση: αφοσιώθηκα
«έπεφτε στα χέρια μου» συνυποδηλωτική, μτφρ χρήση του λόγου
κυριολεκτική απόδοση: «υπέπιπτε στην αντίληψή μου»
β. σφυρηλατεί: διαπλάθει
εναλλακτική: διαφορετική
προώθηση: προαγωγή
μεγεθύνει: αυξάνει, διευρύνει
Β4. α. για την κατανόηση του κόσμου και το διαμοιρασμό/μοίρασμα αυτής της εμπειρίας μας.
Με τα ονομαστικά σύνολα αποδίδεται το μόνιμο, το διαχρονικό και αφηρημένο, η χρήση
τους αποκαλύπτει την υψηλή διανοητική δύναμη του πομπού και το υψηλό μορφωτικό
επίπεδο καθιστώντας το ύφος πιο επίσημο.
Απαντήσεις Θεμάτων Οροσήμου Ραφήνας από τις Φιλολόγους Ζαφειρίου Νατάσα, Μπενά Ελένη και Σκούφου Θεοδώρα.
Α1. Η ανάγνωση συνιστά λυτρωτική απόλαυση για τον συγγραφέα. Αρχικά,
επισημαίνει ότι αποτελεί δημιουργική απασχόληση για στιγμές εσωτερικής
απομόνωσης. Είναι μια συνειδητή επιλογή και προσφέρει δυνατότητες εμβάθυνσης.
Επιπλέον, το βιβλίο του δημιουργεί το αίσθημα της τρυφερότητας και της σιγουριάς
του κερδισμένου χρόνου. Τέλος, διαπιστώνει ότι το διάβασμα γιατρεύει την ψυχή, τη
μεταμορφώνει και την οπλίζει με κουράγιο.
Β1. α. Λ ( Κείμενο 1: 1η
παράγραφος: «προσωπικά το θεωρώ μια δημιουργική
ενασχόληση»)
β. Λ ( Κείμενο 1 : 3η
παράγραφος: «Οι ώρες του διαβάσματος είναι
διάσπαρτες…»)
γ. Λ ( Κείμενο 2 : 3η παράγραφος : «Κι ανάμεσά τους πολλοί που
κατορθώνουν…σ’ ένα επάγγελμα»)
δ. Λ ( Κείμενο 2 : 3η
: «Μέσα στην Ιστορία…οι σπουδαίοι»)
ε. Σ ( Κείμενο 1: τελευταία παράγραφο: «…τα λογοτεχνικά αντισώματα…με
κουράγιο» και Κείμενο 2: τελευταία παράγραφος: «Αυτή τη θνητότητα… η πράξη του
γράφειν»)
Β2. α) προαιρετικά: Το επιτυγχάνει με επίκληση στο συναίσθημα.
1.εισαγωγικά «ανέβασα πυρετό» : μεταφορική χρήση των εισαγωγικών.
2. παύλες –τι ειρωνεία!- : προσωπικό σχόλιο του συγγραφέα σχετικά με το χρόνο
που αφιέρωσε στο παρελθόν στην ανάγνωση.
3.μεταφορά : « χάνομαι μέσα στο κείμενο»: συγκεντρώνεται και απομονώνεται με
την ανάγνωση κειμένου.
4.προσωποποίηση : « Τα λογοτεχνικά αντισώματα θα μεταμορφώνουν τις ψυχές
μας…» απεικονίζει την επίδραση της ανάγνωσης στην ψυχή μας.
Β2. β) Εκφράζει τον προβληματισμό του συγγραφέα σχετικά με την αναγκαιότητα
της συγγραφής για τον άνθρωπο. Ευαισθητοποιεί τον αναγνώστη σχετικά με το ρόλο
της γραφής και της φθοράς των πάντων, προσδίδει αμεσότητα και παραστατικότητα.
Β3. Σύμφωνα με τον συγγραφέα, ο άνθρωπος κερδίζει τη μάχη με τον χρόνο
πετυχαίνοντας την υστεροφημία μέσα από το έργο που αφήνει πίσω του. Ο καθένας
με τον τρόπο του «γράφει» το πέρασμά του από τη ζωή είτε οδηγώντας την
οικογένειά του στην ευτυχία είτε συνεισφέροντας στην επιτυχία μιας επαγγελματικής
δραστηριότητας είτε επιδεικνύοντας τον ηρωισμό του στην υπεράσπιση αξιών ( εθνικών ή θρησκευτικών) είτε συμβάλλοντας στην επιστημονική και καλλιτεχνική
εξέλιξη.
Γ. Το ποίημα του Τ. Πατρίκιου αναφέρεται στο ρόλο της ποίησης στη ζωή του
ανθρώπου. Καθώς η ζωή εξελίσσεται η ποίηση επιχειρεί να απαντήσει σε αιώνια και
κάποτε αμείλικτα ερωτήματα για όλα τα πράγματα ( ενδεικτική η επανάληψη του
όρου «πράγματα»), όπως στο στίχο « εκεί που αναρωτιέσαι για πράγματα που για
πρώτη φορά αντικρίζεις για πράγματα χιλιοειπωμένα ». Επίσης αναφέρεται στην
άγνοιά μας, τις απορίες και τις επαναλήψεις, το ξεπούλημα ιδεών και αξιών ( με τη
μεταφορά «για πράγματα που πουλιούνται μόλις πιάσουν κατάλληλη τιμή» ), στη
φθορά και στην παρακμή, στη σχέση με τον εαυτό και τον κόσμο, στους κινδύνους,
την αθωότητα και την ωριμότητα, στους φόβους και στα σχέδια, στις ανατροπές, στα
όνειρα και στις διαψευσμένες προσδοκίες. Τέλος, ( με τη διαρκή χρήση του β ενικού
προσώπου « εκεί που απορείς…που ρίσκαρες») το ποιητικό υποκείμενο επιχειρεί ένα
διάλογο με τον εαυτό του και με τον αναγνώστη.
Η ποίηση στο σύγχρονο κόσμο δεν έχει τόσο καθοριστικό ρόλο όσο στη χώρα μας με
την έντονη ποιητική παράδοση. Η προσωπική μου σχέση με αυτή περιορίζεται
κυρίως στο μάθημα της Λογοτεχνίας ( ή εναλλακτικά : έχω στενή σχέση μαζί της
καθώς μου αρέσει και με χαλαρώνει). Πιστεύω βέβαια ότι στην εποχή της εικόνας και
της διαρκούς επικοινωνίας μέσω της κοινωνικής δικτύωσης η ποίηση – που εξάλλου
υπάρχει άφθονη και στα κατάλληλα ιστολόγια – μπορεί να μας χαρίσει έμπνευση, να
μας χαλαρώσει από την πίεση της ζωής, να αποτελέσει έναν ουσιαστικό τρόπο
αξιοποίησης του ελεύθερου χρόνου μας. Τελικά, είναι και ένα καταφύγιο, όταν μας
καταδιώκουν δύσκολα ερωτήματα και αγωνίες για τη ζωή. Όπως λέει και ο ποιητής
« Εκεί απάνω σε βρίσκει η ποίηση».
Δ. Επικοινωνιακό πλαίσιο: προτείνεται στοχαστικό δοκίμιο.
Ύφος προσωπικό , εξομολογητικό με χρήση α ενικού προσώπου.
Προσφώνηση προαιρετική: Αγαπητοί συμμαθητές.
Πρόλογος: Αφόρμηση από τα κείμενα 1 και 2 με ενδεχόμενη αναφορά σε κάποιο
απόσπασμα που προβλημάτισε.
Κύριο μέρος:
Α Ζητούμενο
Το εξωσχολικό διάβασμα αποτελεί:
• δημιουργική απασχόληση και αγαπημένη δραστηριότητα.
• χαλάρωση και στιγμές γαλήνης και ηρεμίας.
• ευχαρίστηση εφόσον οι αναγνωστικές επιλογές είναι προσωπικές άρα
και άκρως ικανοποιητικές.
• την καλύτερη επιλογή όταν η συνάντηση με φίλους είναι αδύνατη, η
τηλεόραση προβάλλει υποκουλτούρα και η έκθεση στις οθόνες έχει
καταβάλει τα μάτια και το σώμα.
Εναλλακτικά για το Ζητούμενο Α:
• Έχουν περιορισμένη σχέση λόγω της ενασχόλησης με τις εικόνες και το
διαδίκτυο.
• Δεν έχουν εξοικείωση με το διάβασμα.
Β Ζητούμενο
• Ο ελεύθερος χρόνος των μαθητών της γ λυκείου είναι
ελάχιστος. Γενικά οι έφηβοι στην Ελλάδα υπερεργάζονται.
• Μετά από το κουραστικό ενδοσχολικό διάβασμα
αντιμετωπίζουν με αρνητισμό την αφιέρωση χρόνου στο
εξωσχολικό.
• Οι οθόνες και οι παρέες διεκδικούν τον ελεύθερο χρόνο των
νέων και ο χρόνος που απομένει δεν επαρκεί για την
ανάγνωση βιβλίου.
Επίλογος:
Το εκπαιδευτικό σύστημα και οι φορείς αγωγής ας καλλιεργήσουν στους νέους τη
φιλαναγνωσία με στόχο την ολοκληρωμένη ανάπτυξη της προσωπικότητας
ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ ΟΡΟΣΗΜΟ