Η Τουρκία και η διαμεσολάβηση στη Γάζα
Η πρόσφατη συμφωνία ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς για την κατάπαυση του πυρός στη Γάζα έχει αναδείξει τη σημασία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Η Τουρκία, η οποία είχε αποκλειστεί από τις διαπραγματεύσεις για τον παλαιστινιακό θύλακα, έχει πλέον αναλάβει ρόλο μεσολαβητή, ενισχύοντας τις περιφερειακές της φιλοδοξίες και προσφέροντας στη Χαμάς πολιτική ασφάλεια για το μέλλον της.
Ο ρόλος της Τουρκίας στην εκεχειρία
Η Τουρκία αναλαμβάνει κεντρικό ρόλο στην παρακολούθηση της εφαρμογής της εκεχειρίας μέσω διεθνούς ομάδας εργασίας, όπως ανακοίνωσε ο Ερντογάν. Ο Ντόναλντ Τραμπ, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, επαίνεσε δημόσια τον Τούρκο ηγέτη για την επιτυχία της συμφωνίας που επιτεύχθηκε κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων στο Σαρμ ελ Σέιχ της Αιγύπτου. Στην ανάρτησή του στο X, ο Ερντογάν ευχαρίστησε τον Τραμπ για την πολιτική του βούληση να ενθαρρύνει την ισραηλινή κυβέρνηση να επιτύχει την εκεχειρία, καθώς και το Κατάρ και την Αίγυπτο.
Η στρατηγική του Ερντογάν
Ο Ερντογάν δήλωσε ότι η Τουρκία προσπαθεί να καθοδηγήσει τη Χαμάς προς την κατεύθυνση ενός μελλοντικού παλαιστινιακού κράτους. Επιστρέφοντας από επίσκεψη στο Αζερμπαϊτζάν, αποκάλυψε ότι ο Τραμπ του είχε ζητήσει να πείσει τη Χαμάς να αποδεχθεί το σχέδιο 20 σημείων για τη Γάζα. Οι λέξεις «εξηγώ» και «πείθω» είναι κεντρικές στη διπλωματική του προσέγγιση, σε αντίθεση με την επιθετική στάση που συχνά υιοθετεί ενάντια στους πολιτικούς του αντιπάλους.
Μετά τη συμφωνία Ισραήλ – Χαμάς, η Τουρκία ενισχύει τη γεωπολιτική της θέση στη Μέση Ανατολή, διατηρώντας επιρροή στη Χαμάς και εκμεταλλευόμενη τις προσωπικές σχέσεις του Ερντογάν με διεθνείς ηγέτες, όπως ο Τραμπ, για να προωθήσει τα συμφέροντά της σε ζητήματα όπως η Συρία, η ενέργεια και τα εξοπλιστικά προγράμματα.
Η Τουρκία προσπαθεί να επανατοποθετηθεί ως «δίκαιος διαμεσολαβητής» και εγγυητής της ειρήνης στη Γάζα, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι η Χαμάς παραμένει μια ισχυρή πολιτική δύναμη, υπό την προστασία της Άγκυρας. Η Τουρκία διαθέτει αρκετά «χαρτιά» που μπορεί να χρησιμοποιήσει για να πείσει τη Χαμάς, όπως η φιλοξενία αξιωματούχων της με τουρκικά διαβατήρια και η παροχή οικονομικής βοήθειας.
Η Χαμάς έχει επενδύσει σε διπλωματικά κανάλια με την Τουρκία για την απελευθέρωση ομήρων και την ανθρωπιστική βοήθεια. Επίσης, το επιχειρηματικό δίκτυο της Χαμάς, το οποίο περιλαμβάνει εταιρείες που είναι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο της Τουρκίας, έχει προκαλέσει ανησυχίες σχετικά με την πιθανή χρηματοδότηση της τρομοκρατίας.
Η Τουρκία φαίνεται να είναι η προτιμώμενη επιλογή της Χαμάς για τη μελλοντική της στήριξη, καθώς οι ηγέτες της Χαμάς έχουν εκφράσει την επιθυμία να μεταφερθούν εκεί σε περίπτωση απέλασης από το Κατάρ. Με αυτόν τον τρόπο, η Τουρκία ενισχύει τη θέση της ως κεντρικός παίκτης στη Μέση Ανατολή.
