Υπέρογκες αυξήσεις από 12% έως 15% στα συμβόλαια υγείας σημειώνονται τους τελευταίους μήνες από ασφαλιστικές εταιρίες, πυροδοτώντας κύμα καταγγελιών από τους ασφαλισμένους. Πρόκειται για αυξήσεις στα ασφάλιστρα υγείας, ιδίως στα παλιά ασφαλιστήρια συμβόλαια (ισόβιας ή μακροχρόνιας διάρκειας), όπως επιβεβαιώνει και η ΕΚΠΟΙΖΩ που έχει γίνει αποδέκτης των καταγγελιών αυτών.

Σε ανακοίνωσή της η ένωση ζητά μέτρα τόσο από τα συναρμόδια υπουργεία και Αρχές όσο και από τις ίδιες τις ασφαλιστικές υπογραμμίζοντας ότι ανακοινώνονται αυξήσεις “σε μια εποχή που οι καταναλωτές πλήττονται από την ακρίβεια και δηλώνουν αδυναμία να ανταποκριθούν στον συγκεκριμένο ρυθμό αύξησης”.

Τα σημαντικότερα προβλήματα και καταγγελίες καταναλωτών αφορούν σε έλλειψη προσυμβατικής ενημέρωσης, αθέμιτες εμπορικές πρακτικές και παραπλάνηση καταναλωτών, άρνηση αποζημίωσης και αναπροσαρμογή ασφαλίστρων.

Όπως σημειώνεται σε ανακοίνωση, με δεδομένο ότι, η ασφάλεια ζωής και υγείας αποτελεί κοινωνικό αγαθό, το οποίο θα πρέπει να είναι διαθέσιμο με δίκαιους και διαφανείς όρους, ώστε οι ασφαλισμένοι να απολαμβάνουν τα οφέλη της, η ΕΚΠΟΙΖΩ καλεί τα συναρμόδια υπουργεία και Αρχές να προχωρήσουν άμεσα:

• Στην τροποποίηση του νομοθετικού πλαισίου, ώστε να εξαλειφθούν οι καταχρηστικές πρακτικές των ασφαλιστικών εταιριών σχετικά με τις υπέρογκες αυξήσεις των ασφαλίστρων. Η αναπροσαρμογή των ασφαλίστρων πρέπει να γίνεται με κριτήρια αντικειμενικά, σαφή, ευρέως προσβάσιμα και ελέγξιμα από τον ασφαλισμένο, όπως επιτάσσει η αρχή της διαφάνειας, μέσω αξιόπιστων, ανεξάρτητων και αμερόληπτων δημόσιων εργαλείων και δεικτών και όχι ιδιωτικών, όπως του ΙΟΒΕ.
• Σε συστηματικούς ελέγχους, τόσο στις ασφαλιστικές εταιρίες, όσο και στους ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές, για την ορθή τήρηση της νομοθεσίας και την επιβολή κυρώσεων σε περιπτώσεις παράβασής της.- Να δημιουργηθεί Εργαλείο Σύγκρισης Τιμών, ώστε να αποτυπώνει και να συγκρίνει τα προσφερόμενα προγράμματα των εταιριών, στα πλαίσια της βέλτιστης ενημέρωσης των καταναλωτών.

Επίσης, καλεί και τις ασφαλιστικές εταιρείες:

• Να εγκαταλείψουν αμέσως την τακτική των υπέρογκων και αδικαιολόγητων αυξήσεων των ασφαλίστρων και ιδίως στα ισόβια ή μακροχρόνια συμβόλαια υγείας, που ως στόχο έχουν την κατάργησή τους σε βάρος των ασφαλισμένων.
• Να ενημερώνουν με διαφάνεια για τον τρόπο που υπολογίζονται οι αναπροσαρμογές.
• Να απαλείψουν τους καταχρηστικούς, αδιαφανείς και δυσνόητους όρους στις ασφαλιστικές συμβάσεις, ώστε ο ασφαλισμένος να ενημερώνεται επαρκώς και με τρόπο απλό και κατανοητό για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του.
• Να παρέχουν προσυμβατική ενημέρωση, ώστε να δίνεται στον ασφαλισμένο η δυνατότητα να επιλέξει το βέλτιστο για αυτόν πρόγραμμα.
• Να τηρούνται απαρέγκλιτα οι ειδικές υποχρεώσεις εκπαίδευσης στους ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές, προκειμένου για τη σύννομη και προσαρμοσμένη ενημέρωση ανάλογα με το προφίλ του καταναλωτή.
• Να ενημερώνουν τουλάχιστον μία φορά τον χρόνο για την ετήσια απόδοση των επενδυτικών ασφαλιστικών προγραμμάτων και τις παροχές που ισχύουν.

Τα σημαντικότερα προβλήματα και καταγγελίες καταναλωτών
Αναλυτικά, τα σημαντικότερα προβλήματα και καταγγελίες καταναλωτών που δέχεται η ΕΚΠΟΙΖΩ αφορούν στα εξής:

1. Αναπροσαρμογή των ασφαλίστρων

• Αύξηση των ασφαλίστρων, ιδίως στις συμβάσεις ασφάλισης υγείας ισόβιας ή μακροχρόνιας διάρκειας, κυμαίνεται στο ανώτατο όριο του δείκτη του Ιδρύματος Οικονομικών & Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), με περιπτώσεις μάλιστα που το ξεπερνούν. Ειδικότερα, ο δείκτης του ΙΟΒΕ για τη διετία 2021-2022 ενισχύθηκε κατά 14,0%, ενώ χωρίς την επίδραση της ηλικίας αυξήθηκε κατά 8,2%. Οι ασφαλισμένοι βρίσκονται στη δυσάρεστη θέση, είτε να αποδεχθούν τις αυξήσεις με σκοπό να διατηρήσουν σε ισχύ το συμβόλαιό τους, με σοβαρές οικονομικές επιπτώσεις στον προϋπολογισμό τους, είτε να διακόψουν την ισόβια ασφαλιστική τους σύμβαση.

Από την ως άνω πρακτική διαφαίνεται καθαρά η πρόθεση των ασφαλιστικών εταιριών να προχωρήσουν σε ακύρωση των ως άνω συμβολαίων, προωθώντας τα ετησίως ανανεούμενα συμβόλαια, στα οποία δεν αναλαμβάνουν καμία δέσμευση για το ύψος του ασφαλίστρου και την έκταση των παροχών.

Είναι γεγονός ότι, η εν λόγω πολιτική αντίκειται στη γενικότερη έννοια της προστασίας του θεσμού της ασφάλισης. Με δεδομένο ότι η υγεία αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά κοινωνικά αγαθά και η πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα των καταναλωτών, οι τελευταίοι αποβλέπουν σε μια μακροχρόνια σχέση με γνώμονα την κάλυψη μελλοντικών προβλημάτων υγείας, αλλά και σε έναν μελλοντικό οικονομικό σχεδιασμό προς όφελός τους.

• Η Ε.Κ.ΠΟΙ.Ζ.Ω έχει εκφράσει την έντονη αντίθεσή της στη νέα νομοθεσία (Π.Δ. 13/2022) ως προς την επιβολή του Ενιαίου Δείκτη Υγείας (ΕΔΥ) του ΙΟΒΕ ως δείκτη αναφοράς στις αυξήσεις των ασφαλίστρων.
• Επιπλέον, ο εν λόγω δείκτης ενώ θα πρέπει να είναι άμεσα διαθέσιμος και ελέγξιμος από τον ασφαλισμένο, υπολογίζεται με βάση μία πολύπλοκη και δυσνόητη μεθοδολογία που απαιτεί την εκτέλεση συνεχόμενων μαθηματικών πράξεων από μέρους του καταναλωτή, ενώ συγχρόνως περιλαμβάνει δεδομένα και όρους της ασφαλιστικής αγοράς που απαιτούν εξοικείωση με ειδικές ασφαλιστικές γνώσεις.
• Τέλος, ο κατ΄έτος εξαγόμενος ΕΔΥ, εγκρίνεται από το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων (αρθρ.6 §3 ΠΔ 13/2022), ωστόσο δεν έχει αναληφθεί αντίστοιχη πρωτοβουλία έως και σήμερα.

1. Έλλειψη προσυμβατικής ενημέρωσης

Είναι συχνό φαινόμενο, ιδίως στα επενδυτικά και συνταξιοδοτικά προγράμματα, όπως αναφέρει η ΕΚΠΟΙΖΩ, η έλλειψη προσυμβατικής ενημέρωσης από τους πιστοποιημένους ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές. Ειδικότερα, οι καταναλωτές λαμβάνουν το κείμενο της προσυμβατικής ενημέρωσης την ίδια στιγμή που υπογράφουν τη σύμβαση. Η συγκεκριμένη πολιτική έχει ως αποτέλεσμα οι καταναλωτές να μην λαμβάνουν γνώση εκ των προτέρων για τους όρους και το περιεχόμενο της σύμβασης, αλλά και τους μελλοντικούς κινδύνους, προκειμένου να σταθμίσουν τα οφέλη και να έχουν σαφή εικόνα.

3. ‘Αρνηση αποζημίωσης

Οι ασφαλιστικές εταιρίες πολλές φορές επικαλούνται προσχηματικά επιχειρήματα προκειμένου ο καταναλωτής να μην αποζημιωθεί ως προς την κάλυψη χειρουργικών επεμβάσεων ή διαγνωστικών εξετάσεων. Για παράδειγμα, συχνά επικαλούνται ότι τα υλικά των επεμβάσεων δεν περιλαμβάνονται στη λίστα παροχών που καλύπτουν, με αποτέλεσμα να αποζημιώνουν μόνο ένα μέρος αυτών, ενώ ο ασφαλισμένος είχε εξαρχής ενημερώσει για την επέμβαση χωρίς η ασφαλιστική να εκφράσει κάποια αντίρρηση. Επίσης, δίνουν προφορική μόνο προέγκριση και μετά την επέμβαση την αναιρούν κ.τ.λ.

4. Αθέμιτες Εμπορικές Πρακτικές. Παραπλάνηση των καταναλωτών σε σχέση με τα προσφερόμενα προγράμματα.

• Οι ασφαλιστικές εταιρίες προσφέρουν επενδυτικά προγράμματα με το πρόσχημα της παρεχόμενης ασφαλιστικής κάλυψης, τα οποία είναι αδιαφανή, δημιουργούν προσδοκίες στους καταναλωτές και δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα οι καταναλωτές να βρίσκονται σε σύγχυση, καθ’ ότι δεν είναι ακριβείς οι όροι δέσμευσης, δεν ενημερώνονται τακτικά για την απόδοσή τους και σε περίπτωση καταγγελίας από τον ασφαλισμένο η σύμβαση περιέχει δυσανάλογες υποχρεώσεις υπέρ των ασφαλιστικών, ιδίως στα πρώτα έτη της επένδυσης.
• Επίσης, παρατηρείται μεγάλη απόκλιση μεταξύ των τιμών που πληρώνουν οι ασφαλισμένοι στα ιδιωτικά νοσοκομεία για τις δαπάνες νοσηλείας και τις αμοιβές εν γένει, και αυτών που ισχύουν στη δημόσια ασφάλιση. Ενδεικτικό παράδειγμα, η χρήση του αναλώσιμου υγειονομικού υλικού, η οποία χρεώνεται υπέρογκα σε σχέση με τις τιμές που ισχύουν στην αγορά.