Εκατό χρόνια από τη γέννηση του Μάνου Χατζιδάκι
Στις 23 Οκτωβρίου 1925, γεννήθηκε στην Ξάνθη ο Μάνος Χατζιδάκις, ένας από τους πιο εμβληματικούς συνθέτες της ελληνικής μουσικής. Με το έργο του, έδωσε ψυχή και παγκόσμια αναγνώριση στην ελληνική μουσική σκηνή, συνδυάζοντας το ρεμπέτικο με τη λεγόμενη «σοβαρή μουσική» και υψώνοντας τη λαϊκή κουλτούρα σε επίπεδο υψηλής τέχνης. Ο Χατζιδάκις, από μικρή ηλικία, έδειξε τη φαντασία και τη λεπτότητα που θα τον χαρακτήριζαν σε όλη του τη ζωή.
Η καλλιτεχνική του πορεία
Στη διάρκεια της δεκαετίας του ’50 και του ’60, ο Χατζιδάκις δημιούργησε τραγούδια που σφράγισαν τη ζωή των Ελλήνων και συνόδευσαν τις καθημερινές τους στιγμές. Η κινηματογραφική του μουσική, που ταξίδεψε σε όλο τον κόσμο, του χάρισε το Όσκαρ το 1961 για τη μουσική της ταινίας «Ποτέ την Κυριακή». Έργα του όπως το «Χαμόγελο της Τζοκόντας», οι «Όρνιθες» και η «Οδός Ονείρων» παραμένουν κορυφαία δείγματα ελληνικής ευαισθησίας και καλλιτεχνικής τόλμης.
Η πολιτική του στάση και η λογοκρισία
Στις αρχές της δεκαετίας του ’70, ο Χατζιδάκις, ως διευθυντής του Τρίτου Προγράμματος της ΕΡΤ, χρησιμοποίησε το ραδιόφωνο ως μέσο ελευθερίας και πολιτισμού. Σε μια εποχή γεμάτη αυταρχισμό, η λογοκρισία είχε απαγορεύσει μια στροφή από το τραγούδι του Διονύση Σαββόπουλου «Μακρύ ζεϊμπέκικο για το Νίκο». Παρά τις απειλές, ο Χατζιδάκις διέταξε την μετάδοση του κομματιού, δηλώνοντας ότι ήθελε να το ακούσει για να διαμορφώσει τη δική του γνώμη.
Το 1949, με τη διάλεξή του για το ρεμπέτικο, υπερασπίστηκε αυτό το παρεξηγημένο μουσικό είδος, δίνοντάς του τη θέση που του αξίζει στην πολιτιστική μας κληρονομιά. Ο Χατζιδάκις, πέρα από συνθέτης, υπήρξε και ποιητής, στοχαστής και διανοούμενος, δημιουργώντας την Ορχήστρα των Χρωμάτων και προάγοντας νέους καλλιτέχνες.
Εκατό χρόνια μετά τη γέννησή του, η κληρονομιά του Μάνου Χατζιδάκι εξακολουθεί να μας εμπνέει και να μας θυμίζει την αξία της ομορφιάς και της ελευθερίας στη μουσική και την τέχνη.
