Μετά τη δημοσίευση του νέου Πρότυπου Κανονισμού λειτουργίας των Δημοτικών Συμβουλίων σε ΦΕΚ από την κυβέρνηση, οι Δήμοι σε όλη τη χώρα αρχίζουν να τον εφαρμόζουν, είτε αυτούσιο είτε με προσαρμογές που ανταποκρίνονται στις ιδιαίτερες ανάγκες τους.
Ο κανονισμός αυτός στοχεύει στη βελτίωση της λειτουργίας των Δημοτικών Συμβουλίων, στην αύξηση της συμμετοχής των πολιτών και στη διασφάλιση πιο αποτελεσματικών και οργανωμένων συνεδριάσεων.
Μερικές ημέρες μετά την επίσημη δημοσίευση του ΦΕΚ από το Υπουργείο Εσωτερικών, γίνεται σαφές ότι οι αλλαγές αυτές επηρεάζουν άμεσα τη λειτουργία των τοπικών αρχών. Κάθε Δήμος αποφασίζει αν θα υιοθετήσει πλήρως το Πρότυπο του Υπουργείου ή αν θα προχωρήσει σε προσαρμογές με βάση το βασικό πλαίσιο, ώστε να εναρμονιστεί με τις νέες απαιτήσεις και ταυτόχρονα να ανταποκριθεί στις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας.
Οι βασικές αλλαγές που φέρνει ο νέος Κανονισμός
Ο νέος Πρότυπος Κανονισμός επιφέρει σημαντικές μεταρρυθμίσεις που αλλάζουν ριζικά τον τρόπο διεξαγωγής των Δημοτικών Συμβουλίων. Ανάμεσα στις πιο καθοριστικές αλλαγές συγκαταλέγονται:
- Αύξηση της συμμετοχής των πολιτών – Ενισχύονται οι διαδικασίες που επιτρέπουν στους δημότες να έχουν λόγο και ρόλο στις συνεδριάσεις, γεγονός που προάγει τη διαφάνεια και τη δημοκρατία.
- Θεσμοθέτηση του Συμβουλίου Λογοδοσίας – Πρόκειται για ένα νέο όργανο που δίνει τη δυνατότητα στην αντιπολίτευση να θέτει ερωτήσεις και να ζητά διευκρινίσεις για τα πεπραγμένα της δημοτικής αρχής, ενισχύοντας έτσι τον έλεγχο της διοίκησης.
- Καθορισμός ημερήσιας διάταξης με θέματα της αντιπολίτευσης – Πλέον, η αντιπολίτευση έχει δικαίωμα να θέτει θέματα προς συζήτηση σε συγκεκριμένες συνεδριάσεις, διασφαλίζοντας ότι οι απόψεις και οι προτάσεις της ακούγονται και λαμβάνονται υπόψη.
- Περιορισμός του χρόνου τοποθέτησης του Δημάρχου – Ο χρόνος ομιλίας του Δημάρχου στις συνεδριάσεις τίθεται υπό όρια, ώστε να διασφαλιστεί ισορροπία και να δοθεί περισσότερος χρόνος σε όλα τα μέλη του Συμβουλίου να εκφράσουν τις απόψεις τους.
- Δομημένη συζήτηση και τήρηση κανόνων – Ορίζονται σαφείς διαδικασίες που αποτρέπουν τη μετατροπή των συνεδριάσεων σε άναρχες και χρονοβόρες αντιπαραθέσεις.
Στόχος αυτών των αλλαγών είναι η αναβάθμιση της λειτουργίας των Δημοτικών Συμβουλίων, ώστε να γίνουν πιο αποτελεσματικά, συμμετοχικά και δημοκρατικά. Το Υπουργείο Εσωτερικών υποστηρίζει ότι με τον νέο Κανονισμό, τα Δημοτικά Συμβούλια θα λειτουργούν με μεγαλύτερη οργάνωση, αποφεύγοντας τις ατέρμονες συζητήσεις που πολλές φορές καθυστερούσαν τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων.
Ο Δήμος Σαρωνικού πρωτοπορεί στην εφαρμογή του νέου Κανονισμού
Ανάμεσα στους πρώτους Δήμους που προχώρησαν στην εφαρμογή του νέου Κανονισμού είναι ο Δήμος Σαρωνικού. Στη συνεδρίαση της Παρασκευής 31 Ιανουαρίου 2025, το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου ενέκρινε την υιοθέτηση του Κανονισμού, ανοίγοντας μια νέα σελίδα στη λειτουργία των συνεδριάσεών του.
Η απόφαση αυτή προκάλεσε αντιδράσεις από την αντιπολίτευση, η οποία ισχυρίστηκε ότι ο νέος Κανονισμός περιορίζει το δικαίωμα λόγου των δημοτικών παρατάξεων που δεν ανήκουν στη διοικούσα αρχή. Ωστόσο, το επιχείρημα αυτό αντικρούεται από την ίδια τη φύση των αλλαγών που προβλέπει ο Κανονισμός. Αντί να περιορίζεται ο λόγος της αντιπολίτευσης, ενισχύεται μέσω θεσμοθετημένων διαδικασιών που διασφαλίζουν τη δυνατότητά της να καταθέτει προτάσεις και να θέτει ερωτήσεις στο Συμβούλιο Λογοδοσίας.
Αυτό που αλλάζει ουσιαστικά είναι η ανάγκη για μια πιο δομημένη προσέγγιση από την αντιπολίτευση. Οι δημοτικοί σύμβουλοι καλούνται πλέον να προετοιμάζονται καλύτερα, να μελετούν τα θέματα της ημερήσιας διάταξης και να συμμετέχουν σε συζητήσεις με επιχειρήματα, αντί να βασίζονται σε ατέρμονες και χαοτικές συζητήσεις. Με αυτόν τον τρόπο, αποτρέπεται το φαινόμενο των άναρχων αντιπαραθέσεων, όπου κυριαρχούσε ο θόρυβος και όχι η ουσία.
Μια νέα εποχή για τα Δημοτικά Συμβούλια
Η υιοθέτηση του νέου Πρότυπου Κανονισμού σηματοδοτεί μια νέα εποχή για τη λειτουργία των Δημοτικών Συμβουλίων στην Ελλάδα. Η δομημένη και πιο αυστηρή προσέγγιση στη συζήτηση των θεμάτων αναμένεται να συμβάλει στη βελτίωση της λήψης αποφάσεων, στη διαφάνεια και στη λογοδοσία των δημοτικών αρχών.
Παρόλο που οι αλλαγές αυτές προκαλούν αντιδράσεις, κυρίως από την αντιπολίτευση που καλείται να προσαρμοστεί σε ένα νέο πλαίσιο λειτουργίας, η ουσία είναι ότι ο ρόλος της όχι μόνο διατηρείται αλλά και ενισχύεται. Με τη νέα δομή, οι συνεδριάσεις δεν θα αποτελούν πλέον άναρχες και ατελείωτες συζητήσεις, αλλά οργανωμένες διαδικασίες όπου όλοι οι συμμετέχοντες θα έχουν τη δυνατότητα να εκφράσουν τις απόψεις τους μέσα σε ένα σαφώς καθορισμένο πλαίσιο.
Συνολικά, ο νέος Κανονισμός στοχεύει στη δημιουργία ενός πιο αποδοτικού και συμμετοχικού μοντέλου τοπικής διακυβέρνησης, όπου η αντιπαράθεση θα είναι εποικοδομητική και οι αποφάσεις θα λαμβάνονται με βάση τη συζήτηση και τα επιχειρήματα, και όχι τον θόρυβο και τις εντυπώσεις. Με τη σταδιακή εφαρμογή του σε όλους τους Δήμους, αναμένεται να αλλάξει ριζικά ο τρόπος με τον οποίο διεξάγονται οι συνεδριάσεις, καθιστώντας τις πιο αποτελεσματικές και δημοκρατικές.
της Εβίτας Χρυσολούρη
