Ανατροπή του Αναπτυξιακού Μοντέλου των Κυκλάδων: Προτάσεις για Βιώσιμη Ανάπτυξη και Προστασία του Περιβάλλοντος με το νέο Δίκτυο για Βιώσιμες Κυκλάδες.
Το Δίκτυο για Βιώσιμες Κυκλάδες αναφέρει ότι το έγγραφο του Υπουργείου Περιβάλλοντος για τον ορισμό περιοχών με αυξημένη προστασία από τις Δημοτικές Αρχές, πρέπει να αποτελέσει το πρώτο βήμα για την αναθεώρηση του σημερινού αναπτυξιακού μοντέλου των Κυκλάδων. Το μοντέλο αυτό, που στηρίζεται στην αχαλίνωτη τουριστική ανάπτυξη σε περιορισμένα και ευάλωτα νησιά, προκαλεί τη συστηματική εξάντληση των φυσικών πόρων και την αλλοίωση της μοναδικής ταυτότητας κάθε νησιού, η οποία αποτελεί και το μεγαλύτερο κίνητρο για τους επισκέπτες.
Το Δίκτυο τονίζει ότι οι δημοτικές αρχές και οι τοπικές κοινωνίες πρέπει να θέσουν ξεκάθαρα τα εξής ερωτήματα: “Ποια ανάπτυξη έχουμε σήμερα, ποια θέλουμε και αντέχουμε στο μέλλον, και ποιοι είναι οι περιορισμοί και οι δυνατότητες της ανάπτυξης αυτής;”
Η ανάγκη για θεσμοθέτηση Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΤΠΣ) και η ενημέρωση των τοπικών κοινωνιών για τις συνέπειες του σημερινού αναπτυξιακού μοντέλου είναι επιτακτική, καθώς και για τις εναλλακτικές λύσεις που προάγουν μια βιώσιμη ανάπτυξη.
Προτάσεις για Βιώσιμη Ανάπτυξη:
- Πλήρης εφαρμογή της υφιστάμενης νομοθεσίας: Το Δίκτυο ζητά τον αυστηρό έλεγχο των αδειών δόμησης και τον επανέλεγχο των ήδη εκδοθέντων αδειών, ειδικά για την εκτός οικισμού δόμηση και την προστασία του τοπίου.
- Περιορισμός της νέας τουριστικής δόμησης: Προτείνεται η άμεση παύση των προεγκρίσεων για τουριστικά καταλύματα και η κατάργηση των Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΕΣΧΑΣΕ, ΕΣΧΑΔΑ). Επίσης, επισημαίνεται η ανάγκη εξαίρεσης των τουριστικών καταλυμάτων από τις στρατηγικές επενδύσεις και την προώθηση της αναβάθμισης των υπαρχουσών τουριστικών επιχειρήσεων με βιώσιμα και περιβαλλοντικά υπεύθυνα μοντέλα.
- Περιορισμός της τουριστικής μεγέθυνσης: Το Δίκτυο καλεί για περιορισμό του αριθμού των τουριστικών κλινών και εφαρμογή μέτρων για να μειωθεί η υπερφόρτωση των υποδομών των νησιών κατά τη διάρκεια της τουριστικής περιόδου, εστιάζοντας πρώτα στις υποδομές που εξασφαλίζουν την ποιότητα ζωής των κατοίκων.
- Αναβάθμιση των υποδομών και της βιωσιμότητας: Προτείνεται η ενίσχυση των ενεργειακών και υδατικών υποδομών μέσω της κατασκευής αυτονομων, βιώσιμων κατοικιών, και η κατάργηση κατασκευών που δεν είναι συμβατές με την τοπική αρχιτεκτονική, όπως τα υπόσκαφα κτίσματα.
- Έμφαση στη μελέτη φέρουσας ικανότητας των νησιών: Να εκπονηθεί άμεσα μελέτη για την εκτίμηση της φέρουσας ικανότητας των νησιών ώστε να διαπιστωθεί αν αντέχουν άλλες αυξήσεις στον τουρισμό και να διασφαλιστεί η μετάβαση σε βιώσιμη ανάπτυξη πριν την ολοκλήρωση των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων.
Το Δίκτυο για Βιώσιμες Κυκλάδες καταλήγει ότι τα νησιά των Κυκλάδων πρέπει να παραμείνουν τόποι ζωής και πολιτισμού, με σεβασμό στο περιβάλλον και την τοπική κληρονομιά. Προτείνει μια βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη που θα ενισχύσει την τοπική οικονομία, θα προστατεύσει το περιβάλλον και θα διασφαλίσει την ποιότητα ζωής για τους μόνιμους κατοίκους και τους επισκέπτες.
