Χιλιάδες Βρετανοί υποφέρουν από αναιμία χωρίς να το γνωρίζουν

Παρ’ ότι δείχνουν υγιείς, χιλιάδες ενήλικες στο Ηνωμένο Βασίλειο ζουν ανυποψίαστοι με αναιμία και έλλειψη σιδήρου. Μια εκτενή έρευνα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Frontiers in Nutrition, η οποία εξέτασε πάνω από 33.000 υγιείς ενήλικες, αποκάλυψε ότι το 6% αυτών πάσχει από αναιμία, με την έλλειψη σιδήρου να είναι η κύρια αιτία. Τα ευρήματα δείχνουν ότι πολλές περιπτώσεις παραμένουν αδιάγνωστες λόγω της έλλειψης συμπτωμάτων, κυρίως σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας.

Τι είναι η αναιμία;

Η αναιμία είναι μια κατάσταση υγείας που χαρακτηρίζεται από μειωμένο αριθμό ερυθρών αιμοσφαιρίων (RBC) ή συγκέντρωση αιμοσφαιρίνης στο αίμα. Παγκοσμίως, πάνω από 1.9 δισεκατομμύρια άνθρωποι πλήττονται από αυτήν την κατάσταση, με τις γυναίκες και τα μικρά παιδιά να είναι ιδιαίτερα ευάλωτα σε σχέση με τους άνδρες. Η αναιμία μπορεί να προκύψει για διάφορους λόγους, όπως η μειωμένη παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων, η αυξημένη καταστροφή τους ή η απώλεια αίματος. Οι δύο κύριες μορφές ανεπάρκειας σιδήρου είναι η απόλυτη ανεπάρκεια (ανεπαρκείς αποθήκες σιδήρου) και η λειτουργική ανεπάρκεια (ανεπαρκής παροχή σιδήρου για την παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων παρά τις επαρκείς αποθήκες), οι οποίες συμβάλλουν σημαντικά στην παθοφυσιολογία της αναιμίας.

Συμπτώματα και επιπτώσεις της αναιμίας

Ο σίδηρος παίζει κρίσιμο ρόλο σε πολλές φυσιολογικές διαδικασίες, όπως η σύνθεση και επιδιόρθωση του DNA, καθώς και η ρύθμιση των ενζύμων, των νευροδιαβιβαστών και των μιτοχονδρίων. Τα πιο κοινά συμπτώματα της ανεπάρκειας σιδήρου περιλαμβάνουν κόπωση, απώλεια μαλλιών, αύξηση βάρους, πόνο στους μύες και τις αρθρώσεις, καθώς και καρδιοπαλμίες. Η ανεπάρκεια σιδήρου σε άτομα με αναιμία συνδέεται με μειωμένη σωματική και γνωστική απόδοση. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, η αναιμία που οφείλεται σε έλλειψη σιδήρου μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο πρόωρης γέννας και χαμηλού βάρους γέννησης.

Η αναιμία και η έλλειψη σιδήρου έχουν αναδειχθεί σε σημαντικά ζητήματα δημόσιας υγείας παγκοσμίως, με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) να έχει θέσει στόχο τη μείωση της συχνότητας εμφάνισης αναιμίας στις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας κατά 50% μέχρι το 2030. Ωστόσο, αυτό αναμένεται να είναι δύσκολο, καθώς η συχνότητα εμφάνισης αναιμίας παρέμεινε σχετικά αμετάβλητη τα τελευταία τριάντα χρόνια.

Αν και η συχνότητα εμφάνισης αναιμίας και έλλειψης σιδήρου είναι υψηλότερη σε χώρες με χαμηλό κοινωνικοοικονομικό επίπεδο, έχει παρατηρηθεί υψηλό βάρος θεραπείας σχετικό με αυτές τις καταστάσεις και στα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης των ανεπτυγμένων χωρών. Η τρέχουσα μελέτη είχε ως στόχο να προσδιορίσει την επικράτηση της αναιμίας και της έλλειψης σιδήρου στον ενήλικο πληθυσμό του Ηνωμένου Βασιλείου που υποβάλλεται σε ιδιωτικούς υγειονομικούς ελέγχους. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι αυτή η ομάδα αντιπροσωπεύει υγιείς ανθρώπους και δεν αντικατοπτρίζει απαραίτητα τον γενικό πληθυσμό του Ηνωμένου Βασιλείου.

Η μελέτη περιλάμβανε συνολικά 33.029 φαινομενικά υγιείς συμμετέχοντες που υποβλήθηκαν σε ιδιωτικούς υγειονομικούς ελέγχους για αξιολόγηση της γενικής ευημερίας ή για συγκεκριμένο υγειονομικό ζήτημα. Τα δείγματα αίματος που συλλέχθηκαν από τους συμμετέχοντες αναλύθηκαν για να ανιχνευθούν η αναιμία και οι ανεπάρκειες σιδήρου και βιταμινών. Η συνολική επικράτηση της αναιμίας εκτιμήθηκε στο 6% του πληθυσμού της μελέτης, με τις γυναίκες να έχουν σημαντικά υψηλότερη επικράτηση από τους άνδρες. Η υψηλότερη επικράτηση αναιμίας παρατηρήθηκε σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας (18-50 ετών) και σε άτομα άνω των 70 ετών.

Η σοβαρότητα της αναιμίας ποίκιλε μεταξύ των ατόμων, με τη μελέτη να αναφέρει ότι περίπου το 78%, το 21% και το 1% των συμμετεχόντων με αναιμία παρουσίασαν ήπια, μέτρια και σοβαρή αναιμία αντίστοιχα. Τα πιο συχνά αναφερόμενα συμπτώματα ήταν η κόπωση, η φούσκωμα, η κακή διάθεση, το άγχος και ο πόνος στις αρθρώσεις. Ωστόσο, πάνω από το 50% των συμμετεχόντων δεν ανέφεραν κανένα σύμπτωμα. Οι πονοκέφαλοι αναφέρθηκαν επίσης ως κοινό σύμπτωμα μεταξύ ορισμένων ατόμων με αναιμία.