Ανάλυση σε μονοκύτταρα αποκαλύπτει την ετερογένεια των κερατινοκυττάρων που προκαλεί ο HPV στον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας
Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας, και συγκεκριμένα το πλακώδες καρκίνωμα (CESC), παραμένει μια σοβαρή παγκόσμια υγειονομική πρόκληση, κυρίως λόγω της επίμονης λοίμωξης από τον υψηλού κινδύνου HPV και της γενετικής προδιάθεσης. Μια ομάδα ερευνητών υπό την καθοδήγηση του καθηγητή Ruozheng Wang, μαζί με τους συνεργάτες του από το Επιστημονικό Νοσοκομείο του Πανεπιστημίου Ιατρικής του Ξινγιάνγκ, χρησιμοποίησε τεχνικές μονοκυτταρικής RNA αλληλούχισης (scRNA-seq) και πολλαπλής ανοσοϊστοχημείας (mIHC) για να χαρτογραφήσει το μοριακό τοπίο του πρώιμου σταδίου του CESC.
Η ανακάλυψη των S100A7⁺PI3⁺ κερατινοκυττάρων
Αυτή η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο Chinese Medical Journal στις 20 Οκτωβρίου 2025, αποκαλύπτει την ετερογένεια των κερατινοκυττάρων που προκαλεί ο HPV και την αναδιάρθρωση του μικροπεριβάλλοντος του όγκου (TME) κατά τη διάρκεια της καρκινογένεσης. Χρησιμοποιώντας scRNA-seq σε όγκους και γειτονικούς ιστούς από ασθενείς με πρώιμο CESC, οι ερευνητές εντόπισαν μια ξεχωριστή ομάδα κερατινοκυττάρων S100A7⁺PI3⁺, που ήταν ιδιαίτερα εμπλουτισμένα στους όγκους και συνδέονταν στενά με τη μόλυνση από τον HPV. Η προγνωστική επικύρωση με τη χρήση του συνόλου δεδομένων TCGA έδειξε ότι η αυξημένη διείσδυση αυτών των κυττάρων σχετιζόταν σημαντικά με χειρότερες εκβάσεις για τους ασθενείς.
Αλληλεπιδράσεις με τα μακροφάγα
Μέσα στους όγκους, τα PI3⁺S100A7⁺ κερατινοκύτταρα βρέθηκαν σε κοντινή χωρική εγγύτητα με τα CD163⁺ μακροφάγα, συμμετέχοντας σε αλληλεπιδράσεις που ενεργοποιούσαν βασικές ογκογονικές οδούς, όπως οι NF-κB, TNF και οι αλληλεπιδράσεις κυτοκίνης-υποδοχέα. Αυτά τα δίκτυα σήματος προώθησαν συλλογικά την ανάπτυξη, διαφοροποίηση και μετάσταση του όγκου. Εντυπωσιακά, οι ασθενείς με υψηλή διείσδυση και των δύο τύπων κυττάρων παρουσίασαν σημαντικά μειωμένη συνολική επιβίωση.
Επιπτώσεις στη θεραπεία του καρκίνου του τραχήλου
Η υποτύπωση των ινοβλαστών αποκάλυψε τέσσερις διακριτές πληθυσμούς. Ανάμεσά τους, οι καρκινικά σχετιζόμενοι ινοβλάστες (CAFs) ήταν κυρίαρχοι στους όγκους και παρουσίαζαν έντονη ενεργοποίηση φλεγμονωδών οδών, ενώ οι αδιάφοροι ινοβλάστες ήταν πιο άφθονοι στους γειτονικούς μη καρκινικούς ιστούς. Ο καθηγητής Wang δήλωσε: “Εντοπίσαμε τα PI3 και S100A7 ως σημαντικά υπερεκφρασμένα σε δείγματα πλακώδους καρκινώματος του τραχήλου που σχετίζονται με τον HPV, συγκριτικά με μη καρκινικά δείγματα, όπως επικυρώθηκε από τα δεδομένα του TCGA.”
Η μελέτη αυτή φωτίζει πώς η λοίμωξη από τον HPV οδηγεί σε μεταγραφικό επαναπρογραμματισμό των κερατινοκυττάρων, δημιουργώντας ένα ευνοϊκό μικροπεριβάλλον όγκου μέσω πολύπλοκων αλληλεπιδράσεων μεταξύ του στοματικού και του ανοσοποιητικού συστήματος. Αυτός ο μηχανισμός πιθανότατα υποκρύπτει τόσο την επιμονή του ιού όσο και τα πρώιμα στάδια της κακοήθους μεταμόρφωσης.
Συνοψίζοντας, η ανακάλυψη αυτή αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς την εξατομικευμένη ιατρική στον καρκίνο του τραχήλου, αναθεωρώντας τον τρόπο που κατανοούμε τον κυτταρικό επαναπρογραμματισμό που προκαλεί ο HPV και ανοίγοντας τον δρόμο για πρώιμες, πιο αποτελεσματικές θεραπευτικές παρεμβάσεις.
