Η κρίση του Αμαζονίου

Το μεγαλύτερο τροπικό δάσος του πλανήτη, ο Αμαζόνιος, βρίσκεται σε μια σοβαρή κρίση. Σύμφωνα με στοιχεία από το δίκτυο παρακολούθησης MapBiomas, η Βραζιλία έχει χάσει 49,1 εκατομμύρια εκτάρια δάσους από το 1985 έως το 2024, που ισοδυναμεί με περίπου 491.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Αυτή η εκτενής αποψίλωση, που σχετίζεται κυρίως με αγροτικές και κτηνοτροφικές δραστηριότητες, απειλεί να φέρει το οικοσύστημα σε ένα σημείο μη αναστρέψιμο, όπου δεν θα είναι δυνατή η αναγέννησή του.

Απώλειες και επιπτώσεις

«Η απώλεια τόσο μεγάλων εκτάσεων βλάστησης διαταράσσει τον κύκλο των βροχών και μπορεί να οδηγήσει σε μετατροπή εκτεταμένων περιοχών σε σαβάνες», δήλωσε ο Μπρούνο Φερέιρα, ερευνητής του MapBiomas, σε συνέντευξή του στη γαλλική εφημερίδα Le Figaro. Με αυτούς τους ρυθμούς, οι απώλειες μπορεί να φτάσουν το 20-25% της βλάστησης, ένα κρίσιμο όριο για την επιβίωση του δάσους.

Αυτή τη στιγμή, το δάσος του Αμαζονίου καλύπτει 421 εκατομμύρια εκτάρια στη Βραζιλία, που αντιπροσωπεύει περίπου το 60% της συνολικής του έκτασης. Ωστόσο, το 15,3% της επιφάνειάς του είχε ήδη επηρεαστεί από ανθρώπινες δραστηριότητες το 2024. Η κτηνοτροφία, για παράδειγμα, καταλαμβάνει 56,1 εκατομμύρια εκτάρια, πέντε φορές περισσότερα σε σύγκριση με το 1985.

Η κατάσταση σήμερα

Η αποψίλωση του Αμαζονίου έχει αυξηθεί κατά 4% από τον Αύγουστο του 2024 έως τον Ιούλιο του 2025, κυρίως λόγω των πυρκαγιών που προκλήθηκαν από την ιστορική ξηρασία, γεγονός που θέτει σε κίνδυνο τον κρίσιμο ρόλο του δάσους στην απορρόφηση των αερίων του θερμοκηπίου. Ωστόσο, η τάση αυτή φαίνεται να έχει ανακοπεί από τον Ιανουάριο του 2023, όταν ανέλαβε την προεδρία ο κεντροαριστερός Λουίς Ινάσιου Λούλα ντα Σίλβα, μετά από μια περίοδο δραματικής αύξησης της αποψίλωσης κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης του ακροδεξιού Ζαΐρ Μπολσονάρο.

Η Βραζιλία θα φιλοξενήσει την COP30 τον Νοέμβριο στην πόλη Μπελέμ, που βρίσκεται στην καρδιά του Αμαζονίου, μια σύνοδο που αναμένεται να είναι κρίσιμη για το μέλλον αυτού του «πνεύμονα του πλανήτη».