Κοιτάζοντας κάποιος την αγορά εργασίας στην ευρωζώνη θα μπορούσε να μιλήσει για ένα success story. Υστερα από μια πτώση στην αρχή της πανδημίας, η απασχόληση ανέκαμψε γρήγορα και μεταξύ του τέταρτου τριμήνου του 2019 και του τέταρτου τριμήνου του 2022 ο αριθμός των ατόμων σε θέσεις εργασίας αυξήθηκε κατά 2,3%, κάτι που είναι αρκετά εντυπωσιακό, δεδομένου του πόσος σοβαρός ήταν ο οικονομικός αντίκτυπος.
Περίπου 3,6 εκατ. περισσότεροι άνθρωποι βρήκαν δουλειά εκείνη την περίοδο, ωστόσο αυτό είναι μόνο ένα κομμάτι της ιστορίας, πολύ σημαντικό μεν, αλλά δεν αναδεικνύει ολόκληρη την αλήθεια. Αν κοιτάξει κανείς πίσω από τα νούμερα και αναλύσει το πόσες ώρες εργάζονται πραγματικά αυτοί οι άνθρωποι θα δει κάτι διαφορετικό.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, οι μέσες ώρες εργασίας μειώθηκαν κατά 1,6%, με το ποσοστό αυτό να αντιπροσωπεύει απώλεια περίπου έξι ωρών ανά τρίμηνο και ανά άτομο από πριν από την πανδημία.
Η μείωση του μέσου όρου των ωρών εργασίας ήταν ιδιαίτερα μεγάλη κατά την έναρξη της πανδημίας, όταν τα προγράμματα διατήρησης θέσεων εργασίας διευκόλυναν την προσαρμογή της αγοράς και οι εργαζόμενοι εργάζονταν απλώς λιγότερες ώρες.
Ωστόσο, τρία χρόνια μετά το σοκ της πανδημίας, οι μέσες ώρες εργασίας παραμένουν σημαντικά μειωμένες σε σχέση με την απασχόληση, περιορίζοντας τη συνολική αύξηση των συνολικών ωρών εργασίας.
Στο πλαίσιο αυτό, προκύπτει ένα εύλογο ερώτημα: τι οδηγεί τη μείωση των μέσων ωρών εργασίας στην ευρωζώνη τη στιγμή που δημιουργούνται πολλές νέες θέσεις εργασίας;
Η μία παράμετρος ακούει στο όνομα «αποθησαύριση ταλέντων» και συμβαίνει όταν οι διευθυντές φοβούνται να χάσουν τους καλύτερους υπαλλήλους τους. Με βάση αυτό, οι επιχειρήσεις ήταν απρόθυμες να αφήσουν τους εργαζομένους να φύγουν παρά τις οικονομικές δυσκολίες, ειδικά ειδικευμένους υπαλλήλους που θα χρειαζόντουσαν στο μέλλον, οδηγώντας σε μία μείωση των ωρών εργασίας.
Την ίδια ώρα, ενώ οι μέσες ώρες εργασίας αυξήθηκαν μεταξύ του δεύτερου εξαμήνου του 2021 και του 2022, τα ασυνήθιστα υψηλά επίπεδα σε αναρρωτικές άδειες είχαν σημαντικές επιπτώσεις. Σύμφωνα με στοιχεία από διάφορες εθνικές πηγές, οι αναρρωτικές άδειες αυξήθηκαν μεταξύ 10-30% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος.
Οι περισσότερες περιπτώσεις ήταν προσωρινές άδειες, που σημαίνει ότι οι εργαζόμενοι παρέμειναν στη μισθοδοσία των εργοδοτών τους. Τα στοιχεία για τη Γερμανία δείχνουν ότι οι μέσες ετήσιες ώρες εργασίας που χάθηκαν λόγω αναρρωτικής άδειας αυξήθηκαν από 68 σε 91 την τελευταία διετία.
Ως εκ τούτου, η υποτονική πορεία των μέσων ωρών εργασίας φαίνεται να οδηγεί σε μείωση της δυναμικής ανάκαμψης των βασικών μεγεθών για την απασχόληση και, ενδεχομένως, προσθέτει στις τρέχουσες ανησυχίες για την έλλειψη εργατικού δυναμικού που διατηρούν πολλές επιχειρήσεις.
- Οι Oscar Arce, Agostino Consolo, Antonio Dias da Silva, Matthias Mohr είναι οικονομολόγοι της ΕΚΤ. Το άρθρο αποτελεί σύνοψη εκτενέστερης ανάλυσης που δημοσιεύθηκε στο Οικονομικό Δελτίο και το Blog της ΕΚΤ.
