Παγκόσμια ανάλυση της εξάπλωσης κουνουπιών που μεταδίδουν ασθένειες
Μια εκτενής παγκόσμια μελέτη αποκαλύπτει πώς τα μη αυτόχθονα κουνουπίδια που μεταφέρουν ασθένειες διασχίζουν ηπείρους μέσω του εμπορίου, του τουρισμού και των μεταφορών. Η μελέτη εντοπίζει τις περιοχές όπου η πρόληψη και η πρώιμη ανίχνευση θα μπορούσαν να έχουν τη μεγαλύτερη επίδραση.
Εισαγωγή και καθορισμός των μονοπατιών
Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature Communications, μια ομάδα ερευνητών χαρτογράφησε πότε, πού και πώς εισήχθησαν και εγκαταστάθηκαν παγκοσμίως τα μη αυτόχθονα κουνουπίδια που μεταφέρουν ασθένειες. Η μελέτη αναγνώρισε μονοπάτια, hotspots και κοινωνικο-περιβαλλοντικούς παράγοντες που επηρεάζουν την εξάπλωσή τους.
Σχεδόν το ένα τέταρτο των ειδών κουνουπιών που μεταφέρουν παθογόνους οργανισμούς για τον άνθρωπο έχουν πλέον εντοπιστεί εκτός των αυτόχθονων περιοχών τους. Αυτό αποτελεί μια σοβαρή ένδειξη του τρόπου με τον οποίο το εμπόριο, τα ταξίδια και η αστικοποίηση επανασχεδιάζουν τους κινδύνους. Εισαγόμενα κουνουπίδια όπως τα Aedes aegypti, Aedes albopictus και Culex quinquefasciatus διευκολύνουν την εμφάνιση ασθενειών όπως ο δάγκειος πυρετός, η chikungunya και ο ιός Zika σε νέες περιοχές, ενώ οι τοπικές επιδημίες αυξάνονται, ιδίως μετά από ζεστά καλοκαίρια.
Ανάλυση και ευρήματα
Η μελέτη συνέθεσε μια παγκόσμια βάση δεδομένων με τα πρώτα αρχεία μη αυτόχθονων κουνουπιών που μεταφέρουν ασθένειες και αν αυτές οι πληθυσμοί εγκαταστάθηκαν. Οι πηγές περιλάμβαναν αναθεωρημένα επιστημονικά άρθρα και κριτικές, με τις ημερομηνίες να είναι τυποποιημένες σε τέσσερα ψηφία. Τα αρχεία κατανεμήθηκαν σε 477 περιοχές για να παρακολουθούνται οι εισαγωγές με συνέπεια.
Οι τρόποι μεταφοράς κατατάχθηκαν σε πλοία, αεροσκάφη, οδικές μεταφορές και τρένα, ενώ οι παράγοντες μόλυνσης περιλάμβαναν δοχεία νερού, φυτά και διάφορα αγαθά. Η ανάλυση των δεδομένων έγινε με τη χρήση της στατιστικής γλώσσας R, και οι χάρτες δημιουργήθηκαν στο QGIS.
Από τα 184 αναγνωρισμένα κουνουπίδια που μεταφέρουν ασθένειες, η βάση δεδομένων κατέγραψε 697 πρώτες αναφορές σε 288 περιοχές, εκ των οποίων οι 612 (87,8%) οδήγησαν σε εγκατάσταση. Συνολικά, 45 είδη – το 24,5% των γνωστών φορέων – εισήχθησαν κάπου και 28 εγκαταστάθηκαν. Οι γενεές Aedes, Anopheles, Culex, Armigeres και Mansonia κυριάρχησαν στις εισαγωγές.
