
Η διαμάχη για την αποζημίωση από εμβολιασμούς και η εμπιστοσύνη του κοινού
Ο Υπουργός Υγείας Ρόμπερτ Φ. Κένεντι Τζούνιορ έχει προτείνει μια ριζοσπαστική ιδέα: να προστεθεί ο αυτισμός στη λίστα των καταστάσεων που καλύπτονται από το Πρόγραμμα Αποζημίωσης Εμβολίων (VICP). Το πρόγραμμα αυτό παρέχει τη δυνατότητα στις οικογένειες να υποβάλουν αιτήσεις αποζημίωσης κατά των παρόχων εμβολίων σε περιπτώσεις σοβαρών παρενεργειών. Ο Κένεντι έχει επίσης προτείνει τη διεύρυνση των ορισμών δύο σοβαρών εγκεφαλικών καταστάσεων — της εγκεφαλοπάθειας και της εγκεφαλίτιδας — ώστε οι περιπτώσεις αυτισμού να μπορούν να πληρούν τα κριτήρια.
Ειδικοί προειδοποιούν ότι οποιαδήποτε από αυτές τις κινήσεις θα μπορούσε να προκαλέσει μια πλημμύρα αιτήσεων, απειλώντας τη χρηματοοικονομική σταθερότητα του προγράμματος και δίνοντας στους αντιπάλους των εμβολίων ένα ισχυρό νέο επιχείρημα. Νομικά, το Υπουργείο Υγείας και Ανθρώπινων Υπηρεσιών (HHS) «υποχρεούται να προχωρήσει σε διαδικασία δημοσιοποίησης και σχολιασμού για να αναθεωρήσει τον πίνακα», δήλωσε ο Ρίτσαρντ Χιουζ, συνεργάτης σε νομική εταιρεία και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Τζορτζ Ουάσινγκτον. Ο «πίνακας» είναι μια λίστα συγκεκριμένων τραυματισμών που η κυβέρνηση των ΗΠΑ αποδέχεται ως πιθανώς προκληθέντες από εμβόλιο αν αυτοί οι τραυματισμοί συμβούν εντός ενός συγκεκριμένου χρονικού πλαισίου. Εάν κάποιος μπορέσει να αποδείξει ότι πληροί τα κριτήρια, έχει μια πιο απλή διαδικασία για να εξασφαλίσει αποζημίωση χωρίς να χρειάζεται να αποδείξει υπαιτιότητα. Ο αυτισμός δεν περιλαμβάνεται στον πίνακα, καθώς η σύνδεση μεταξύ εμβολίων και αυτισμού έχει απορριφθεί πλήρως.
Οι συνέπειες της προσθήκης του αυτισμού
Εάν προστεθεί ο αυτισμός, εξήγησε ο Χιουζ, το VICP θα μπορούσε να αντιμετωπίσει «έναν εξαιρετικά μεγάλο αριθμό αιτήσεων που θα απειλούσαν τη βιωσιμότητα του προγράμματος». Όταν ρωτήθηκε για τα πιθανά σχέδιά του, εκπρόσωπος του HHS δήλωσε στο CBS News ότι ο οργανισμός δεν σχολιάζει μελλοντικές ή πιθανές πολιτικές αποφάσεις. Η Καρόλ Τζόνσον, πρώην διοικήτρια της Υπηρεσίας Υγειονομικών Πόρων και Υπηρεσιών, η οποία επιβλέπει το VICP, προειδοποίησε ότι το σύστημα είναι ήδη επιβαρυμένο: «Η καθυστέρηση δεν είναι μόνο θέμα διαχείρισης, είναι ενσωματωμένη στο ίδιο το νομοθέτημα. Αυτό είναι σημαντικό πλαίσιο για οποιαδήποτε συζήτηση σχετικά με την προσθήκη νέων κατηγοριών αιτήσεων.
Η ιστορία του προγράμματος αποζημίωσης εμβολίων
Η ανάγκη για το Πρόγραμμα Αποζημίωσης Εμβολίων προήλθε από μια κρίση. Το 1982, το ντοκιμαντέρ «Vaccine Roulette» προβλήθηκε σε εθνικό επίπεδο, ισχυριζόμενο ότι οι συνηθισμένοι παιδικοί εμβολιασμοί προκαλούσαν σπασμούς, εγκεφαλική βλάβη και ακόμη και ξαφνικό θάνατο βρεφών. Το πρόγραμμα αυτό ανησύχησε τους γονείς και προκάλεσε μια αύξηση των αγωγών κατά των κατασκευαστών εμβολίων. «Αυτό οδήγησε σε μια πλημμύρα αγωγών κατά των κατασκευαστών εμβολίων», θυμάται ο Πολ Όφφιτ, παιδιατρικός ειδικός μολυσματικών ασθενειών και εφευρέτης εμβολίων στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια. «Δηλαδή, σε σημείο που τους οδήγησε εκτός της αγοράς… Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1980, υπήρχαν αγωγές αξίας 3,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων κατά αυτών των εταιρειών.»
Εάν δεν υπήρχε το VICP, δήλωσε ο Όφφιτ, «δεν θα είχαμε εμβόλια για τα αμερικανόπουλα. Οι εταιρείες — δεν άξιζε να το κάνουν για αυτές.» Ο Νόμος για την Αποζημίωση Εμβολίων Παιδικής Ηλικίας του 1986 δημιούργησε ένα σύστημα χωρίς υπαιτιότητα. Οι οικογένειες που πίστευαν ότι ένα εμβόλιο προκάλεσε βλάβη μπορούσαν να υποβάλουν αίτηση· εάν ο τραυματισμός εμφανιζόταν στον πίνακα εντός ενός καθορισμένου χρονικού πλαισίου, η αποζημίωση ήταν αυτόματη. Εάν όχι, οι αιτούντες μπορούσαν να παρουσιάσουν ιατρικά στοιχεία. Το σύστημα είχε δύο σκοπούς: να παρέχει αποζημίωση και να προστατεύει την προμήθεια εμβολίων.
Από την αρχή, ο πίνακας κατανοήθηκε όχι ως επιστημονικό έγγραφο αλλά ως νομικό εργαλείο. «Είναι νομικό έγγραφο και πράγματα μπορούν να περιληφθούν για πολιτικούς λόγους ακόμη και αν τα αποδεικτικά στοιχεία αιτιότητας είναι αδύναμα», δήλωσε η Ρέις. Εξήγησε: «Το πρόγραμμα έχει σχεδιαστεί να είναι γενναιόδωρο, να αποζημιώνει σε περιπτώσεις αμφιβολίας.» Ωστόσο, πρόσθεσε, «ο αυτισμός δεν ανήκει σε αυτή την κατηγορία. Η επιστήμη είναι σαφής. Η προσθήκη του θα ήταν καθαρή πολιτική.» Αυτή η ένταση — μεταξύ νόμου, επιστήμης και δημόσιας αντίληψης — έχει καθορίσει το πρόγραμμα για σχεδόν τέσσερις δεκαετίες.
Από το 1988, ομοσπονδιακά δεδομένα δείχνουν ότι περισσότερες από 25.000 αιτήσεις στο VICP έχουν εξεταστεί· από αυτές, οι 12.019 εγκρίθηκαν για αποζημίωση και οι 13.007 απορρίφθηκαν. Περίπου το 60% των περιπτώσεων που αποζημιώθηκαν περιλάμβαναν διαπραγματευμένες ρυθμίσεις στις οποίες το HHS δεν κατέληξε σε συμπέρασμα σχετικά με την αιτία.