Σοβαρές προειδοποιήσεις για τη λειψυδρία στη Μεσόγειο
Μια ανησυχητική εκτίμηση για την επικείμενη λειψυδρία προέρχεται από το Πανεπιστήμιο Πουσάν της Νότιας Κορέας, το οποίο αναφέρει ότι μέχρι το 2040 περιοχές της Μεσογείου, της Αφρικής και της Βόρειας Αμερικής ενδέχεται να αντιμετωπίσουν σοβαρές ελλείψεις νερού. Οι επιστήμονες αποκαλούν αυτή την κατάσταση «ξηρασία ώρα μηδέν» και βασίζονται σε 100 προσομοιώσεις κλιματικών μοντέλων για να καταλήξουν σε αυτά τα συμπεράσματα.
Η έννοια της «ώρας μηδέν» και οι επιπτώσεις της
Ο όρος «ώρα μηδέν» αναδείχθηκε το 2018 στην πόλη Κέιπ Τάουν της Νότιας Αφρικής, όταν οι τοπικές αρχές ετοίμασαν σχέδιο για περιορισμένη κατανομή νερού λόγω της επικείμενης εξάντλησης των ταμιευτήρων. Εκείνη τη χρονιά, η πόλη γλίτωσε από την κρίση χάρη σε απρόσμενες βροχοπτώσεις, ωστόσο οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι τέτοιες συνθήκες δεν μπορούν να θεωρούνται δεδομένες. Οι προσομοιώσεις δείχνουν ότι το 35% των ευάλωτων περιοχών θα βιώσουν την «ξηρασία ώρας μηδέν» στα επόμενα 15 χρόνια.
Περιοχές που κινδυνεύουν και οι αιτίες της κρίσης
Στη λίστα των πιο ευάλωτων περιοχών περιλαμβάνονται η Ισπανία, η Ελλάδα και η Τουρκία, καθώς και περιοχές της Καλιφόρνια και του Τέξας, καθώς και τμήματα της Νότιας Αφρικής. Ακόμη και με χαμηλότερες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι θα υποφέρουν από λειψυδρία. Οι εκτιμήσεις αναφέρουν ότι μέχρι το 2100, 750 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως, εκ των οποίων 470 εκατομμύρια σε αστικές περιοχές, θα πλήττονται από ακραίες ελλείψεις νερού.
Ένα από τα πιο ανησυχητικά ευρήματα της μελέτης αφορά τους ταμιευτήρες νερού, με τον Φράντζκε να τονίζει ότι το 14% των μεγάλων δεξαμενών της Μεσογείου κινδυνεύουν να στερέψουν κατά την πρώτη «ξηρασία ώρας μηδέν». Αυτό θα έχει σοβαρές επιπτώσεις στην αγροτική παραγωγή, στην ύδρευση και στα μέσα διαβίωσης των ανθρώπων. Οι επιστήμονες εξηγούν ότι η κρίση δεν οφείλεται μόνο στη χαμηλή βροχόπτωση, αλλά και σε υπεραντλήσεις, αυξημένη εξάτμιση λόγω υψηλών θερμοκρασιών και μειωμένα επίπεδα ποταμών.
Η Ρίκε Μπέκερ από το Imperial College London, σχολιάζοντας τη μελέτη, αναφέρει ότι οι περίοδοι ανάκαμψης μεταξύ των ξηρασιών συνεχώς συρρικνώνονται, γεγονός που σημαίνει λιγότερος χρόνος για να ξαναγεμίσουν οι ταμιευτήρες, καθιστώντας τη διαχείριση των υδάτινων πόρων ακόμη πιο δύσκολη. Η τάση αυτή δεν περιορίζεται μόνο στη Μεσόγειο, καθώς ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός επισημαίνει ότι ο υδρολογικός κύκλος έχει γίνει πιο ασταθής, με ακραίες ξηρασίες να συνυπάρχουν με καταστροφικές πλημμύρες σε διάφορες περιοχές του κόσμου.
Η απώλεια παγετώνων, που τροφοδοτούσαν νερά ποταμών για χιλιετίες, επιδεινώνει την κατάσταση. Οι ειδικοί καλούν σε άμεσες παρεμβάσεις για να αποτραπεί η «ώρα μηδέν» του νερού από το να γίνει πραγματικότητα μέσα σε μία γενιά. Χωρίς αυτές τις παρεμβάσεις, οι περιοχές γύρω από τη Μεσόγειο κινδυνεύουν να δουν σοβαρές συνέπειες από την έλλειψη νερού.
