
Ανακάλυψη μπλε χρωστικής από τη Λίθινη Εποχή
Μια σημαντική αρχαιολογική ανακάλυψη στη Γερμανία έχει προκαλέσει αίσθηση στον επιστημονικό κόσμο, καθώς εντοπίστηκε ένα σπάνιο μπλε χρώμα σε μια πέτρινη παλέτα που χρονολογείται πριν από περίπου 14.000 χρόνια. Η συγκεκριμένη ανακάλυψη έγινε σε έναν καταυλισμό κοντά στον ποταμό Μάιν, περίπου 16 χιλιόμετρα ανατολικά της Φρανκφούρτης. Αυτό το χρώμα θεωρείται το αρχαιότερο δείγμα μπλε χρωστικής που έχει βρεθεί ποτέ στην Ευρώπη, σύμφωνα με δημοσίευμα του Independent.
Η σημασία της μπλε χρωστικής
Η ανακάλυψη αυτή έχει προκαλέσει έκπληξη στους αρχαιολόγους, καθώς οι περισσότερες παλαιολιθικές τέχνες που έχουν ανακαλυφθεί μέχρι σήμερα έχουν δημιουργηθεί κυρίως με τη χρήση κόκκινων, λευκών, κίτρινων και μαύρων χρωστικών. Η σχεδόν ανύπαρκτη χρήση του μπλε χρώματος για μόνιμα έργα τέχνης υποδηλώνει ότι ίσως χρησιμοποιούνταν για πιο προσωρινές εφαρμογές, όπως η ζωγραφική στο σώμα ή η διακόσμηση υφασμάτων και ξύλινων μασκών.
Η πέτρινη παλέτα και οι τεχνικές ανάλυσης
Η πέτρινη παλέτα έχει πλάτος 20 εκατοστά και μπορεί να περιέχει μόλις 30 κυβικά εκατοστά χρώματος, γεγονός που υποδηλώνει την περιορισμένη παραγωγή και πιθανώς τη συμβολική χρήση του μπλε. Τα ορυκτά που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή μπλε χρωστικών είναι πιο σπάνια από τις πηγές άλλων βασικών χρωμάτων. Σε πολλές κοινωνίες, το μπλε θεωρείται προστατευτικό χρώμα που απομακρύνει το «κακό μάτι» και συνδέεται με θεϊκές και πνευματικές δυνάμεις.
Αν και η συγκεκριμένη πέτρα είχε ανακαλυφθεί πριν από πενήντα χρόνια, η παρουσία της μπλε χρωστικής αποκαλύφθηκε μόλις το 2023-2024, χάρη σε σύγχρονες τεχνικές ανάλυσης σε μοριακό επίπεδο. Η χρωστική προέρχεται από αλεσμένο αζουρίτη, ένα φυσικό ορυκτό που βρίσκεται στη Γερμανία και σε άλλες περιοχές του κόσμου. Η σχετική μελέτη δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Antiquity.
Ο καταυλισμός όπου βρέθηκε η παλέτα αποδίδεται στον πολιτισμό των Μαγδαλένιων, μιας κοινωνίας κυνηγών-τροφοσυλλεκτών που ζούσε στη δυτική Ευρώπη πριν από 17.000-12.000 χρόνια. Στην περιοχή βρέθηκαν επίσης εργαλεία, αιχμές βελών και μια κυκλική διάταξη λίθων που πιθανόν στήριζε μια προϊστορική σκηνή. Ο Δρ. Izzy Wisher, αρχαιολόγος του Πανεπιστημίου του Aarhus στη Δανία, δήλωσε ότι η ανακάλυψη του μπλε χρώματος είναι πιθανότατα μόνο η αρχή μιας νέας εποχής στην κατανόηση της χρήσης του χρώματος στην προϊστορία.