Η νέα νουβέλα του Νίκου Δαββέτα
Ο Νίκος Δαββέτας επιστρέφει με το νέο του έργο, «Η δεσμοφύλακας», που εκδόθηκε από τις εκδόσεις Πατάκης. Στο επίκεντρο της νουβέλας βρίσκεται η σχέση μεταξύ γονέα και παιδιού, εστιάζοντας στην οικογένεια ως πηγή αγάπης αλλά και αντιφάσεων. Μετά την προηγούμενη δουλειά του, «Άντρες χωρίς άντρες» (2021), όπου κυριαρχούσε η μορφή του πατέρα, τώρα η μητέρα αναλαμβάνει τον ρόλο του κεντρικού χαρακτήρα – μια γυναίκα που υπήρξε στήριγμα αλλά και μυστήριο για τον αφηγητή.
Διπλή αφήγηση και ηθικές αντιφάσεις
Η νουβέλα ακολουθεί δύο βασικούς άξονες: από τη μία πλευρά, την καθημερινότητα μιας ηλικιωμένης γυναίκας, που στα 89 της χρόνια μάχεται ενάντια στη φθορά, την άνοια και την απώλεια της αυτονομίας της. Από την άλλη, παρακολουθούμε τη μνήμη του γιου, ο οποίος αναμετριέται με το παρελθόν της μητέρας του, της οποίας η επαγγελματική πορεία ως σωφρονιστική υπάλληλος στις φυλακές Κορυδαλλού, φέρει το στίγμα της εξουσίας. Ωστόσο, ο Δαββέτας ανατρέπει τα κλισέ, παρουσιάζοντας μια γυναίκα που, παρά τη θέση της, διατηρεί μια ανθρώπινη και συμπονετική διάθεση, συχνά σε αντίθεση με το αυταρχικό σύστημα στο οποίο ανήκε.
Η λογοτεχνική αξία της νουβέλας
Μέσα από μια σειρά μικρών επεισοδίων και αφηγηματικών θραυσμάτων, ο συγγραφέας δημιουργεί ένα διπλό πορτρέτο. Από τη μία, η μητέρα που χάνει σταδιακά τη δύναμή της και γίνεται «δέσμια» του σώματός της. Από την άλλη, η μνήμη της ως μια δυνατή και αυτάρκη γυναίκα, που ενσαρκώνει την έννοια της «δεσμοφύλακας» με όλες τις ηθικές αντιφάσεις που αυτή συνεπάγεται. Το παρόν και το παρελθόν εναλλάσσονται, δημιουργώντας ένα πλούσιο δίκτυο συναισθημάτων, όπου η αγάπη, η ενοχή, ο θαυμασμός και η αμφιθυμία συνυπάρχουν.
Η λογοτεχνική αξία της νουβέλας έγκειται ακριβώς σε αυτήν την αμφισημία. Ο όρος «δεσμοφύλακας», που συνήθως έχει αρνητική χροιά, μετατρέπεται σε έναν τίτλο τιμητικό, που υποδηλώνει φροντίδα και αφοσίωση. Παράλληλα, οι ρόλοι αντιστρέφονται: ο γιος, που άλλοτε αισθανόταν «φυλακισμένος» από την επαγγελματική επιλογή της μητέρας του, γίνεται τώρα ο φρουρός και η στήριξή της. Με λιτή και διεισδυτική γραφή, ο Δαββέτας παραδίδει ένα έργο που εξερευνά τη γήρανση, τη μνήμη και την πολυπλοκότητα των οικογενειακών δεσμών, προσφέροντας μια συγκινητική αφήγηση που ανοίγεται σε συλλογικούς προβληματισμούς σχετικά με την αντίληψη που έχουμε για τους γονείς μας και τις επιλογές τους.
