Σύνδεση αναψυκτικών και κατάθλιψης
Μια πρόσφατη μελέτη που διεξήχθη από το Γερμανικό Κέντρο Έρευνας Διαβήτη (DZD) παρέχει ισχυρές αποδείξεις ότι τα ζαχαρούχα αναψυκτικά επηρεάζουν όχι μόνο τον μεταβολισμό αλλά και την ψυχική υγεία, με ιδιαίτερη έμφαση στις γυναίκες. Ο πιθανός μηχανισμός πίσω από αυτό το φαινόμενο φαίνεται να σχετίζεται με το ευαίσθητο μικροβίωμα του εντέρου.
Επιπτώσεις στην ψυχική υγεία
Είναι γνωστό ότι οι άνθρωποι που καταναλώνουν τακτικά ζαχαρούχα ποτά έχουν αυξημένο κίνδυνο για παχυσαρκία, διαβήτη τύπου 2, καρδιοαγγειακές παθήσεις και καρκίνο. Ωστόσο, οι τελευταίες έρευνες δείχνουν ότι τα αναψυκτικά μπορεί επίσης να επηρεάζουν την ψυχική υγεία. Μέχρι τώρα, δεν ήταν σαφές εάν υπάρχει άμεση σχέση με τη μεγάλη καταθλιπτική διαταραχή (MDD) και ποιοι βιολογικοί μηχανισμοί εμπλέκονται.
Αποτελέσματα της μελέτης
Για να απαντήσουν σε αυτά τα ερωτήματα, οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα από τη Μαρούμπ-Μίνστερ Αφρική Κοχόρτα (MACS). Η μελέτη περιλάμβανε ενήλικες ηλικίας 18 έως 65 ετών που είχαν επιλεγεί από τον γενικό πληθυσμό και τις πρωτοβάθμιες υπηρεσίες υγείας μεταξύ 2014 και 2018. Συνολικά, συμμετείχαν 932 άτομα, εκ των οποίων 405 ήταν ασθενείς με μεγάλη καταθλιπτική διαταραχή και 527 ήταν υγιείς έλεγχοι.
Η ανάλυση αποκάλυψε μια συσχέτιση μεταξύ της κατανάλωσης αναψυκτικών και της διάγνωσης κατάθλιψης, καθώς και της σοβαρότητας των συμπτωμάτων. Αυτή η συσχέτιση ήταν ιδιαίτερα έντονη στις γυναίκες: για αυτές, η υψηλή κατανάλωση σχετίστηκε με 17% μεγαλύτερη πιθανότητα κατάθλιψης και πιο σοβαρά συμπτώματα.
Η μελέτη προσφέρει μια πιθανή εξήγηση για το πώς μπορεί να μεταδίδεται αυτό το αποτέλεσμα: στις γυναίκες που κατανάλωναν τακτικά ζαχαρούχα αναψυκτικά, οι ερευνητές διαπίστωσαν σημαντική αύξηση του αριθμού των βακτηρίων του γένους Eggerthella στο έντερο. Προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει ότι το Eggerthella είναι πιο συχνό σε άτομα με κατάθλιψη. Η τρέχουσα μελέτη παρέχει τώρα τις πρώτες πειστικές αποδείξεις ότι αυτό το βακτήριο μπορεί να παίζει έναν μεσολαβητικό ρόλο – ως βιολογικός σύνδεσμος μεταξύ της κατανάλωσης αναψυκτικών και της ανάπτυξης καταθλιπτικών συμπτωμάτων.
«Τα δεδομένα μας υποδεικνύουν ότι η σχέση μεταξύ των αναψυκτικών και των καταθλιπτικών συμπτωμάτων προκύπτει μέσω της επιρροής του μικροβιώματος», δηλώνει η επικεφαλής της μελέτης Δρ. Σαραμίλι Έντγουιν Θανάρατζ από το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Φρανκφούρτης.
Τα ζαχαρούχα ποτά όπως η κόλα ή η λεμονάδα περιέχουν όχι μόνο γλυκόζη και φρουκτόζη, αλλά και πλήθος πρόσθετων ουσιών – συμπεριλαμβανομένων συντηρητικών και τεχνητών γλυκαντικών. Αυτή η συνδυαστική επίδραση μπορεί να διαταράξει την ευαίσθητη ισορροπία στο εντερικό μικροβίωμα, προάγοντας βακτήρια που προκαλούν φλεγμονές, ενώ η παραγωγή προστατευτικών βραχέων λιπαρών οξέων μειώνεται. Ζωικές μελέτες δείχνουν ότι τέτοιες αλλαγές μπορούν να προκαλέσουν φλεγμονώδεις διαδικασίες στο νευρικό σύστημα, αυξάνοντας έτσι τη συμπεριφορά κατάθλιψης.
Είναι αξιοσημείωτο ότι αυτή η συσχέτιση φαίνεται να σχετίζεται με το φύλο. Στους άνδρες που κατανάλωναν τακτικά αναψυκτικά, οι ερευνητές δεν βρήκαν ούτε αύξηση του Eggerthella ούτε συσχέτιση με καταθλιπτικά συμπτώματα. Παραμένει ασαφές γιατί αυτό το φαινόμενο παρατηρείται μόνο στις γυναίκες. Οι ορμονικές διαφορές ή οι αντιδράσεις του ανοσοποιητικού συστήματος που σχετίζονται με το φύλο ενδέχεται να παίζουν ρόλο.
«Τα αποτελέσματα της μελέτης ανοίγουν νέες προοπτικές για την πρόληψη και τη θεραπεία καταθλιπτικών διαταραχών», σχολιάζει η ερευνήτρια του DZD Ρέιτσελ Λίπερτ. «Προσεγγίσεις που βασίζονται στο μικροβίωμα – όπως οι στοχευμένες διατροφικές θεραπείες ή οι στρατηγικές προβιοτικών – θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην αποτελεσματική ανακούφιση των καταθλιπτικών συμπτωμάτων στο μέλλον.»
Οι ερευνητές υποστηρίζουν επομένως ότι η επιρροή της διατροφής στην ψυχική υγεία θα πρέπει να ενσωματωθεί πιο έντονα σε εκπαιδευτικές εκστρατείες, προγράμματα φροντίδας και προληπτικά προγράμματα. Οι αλλαγές στο μικροβίωμα μπορούν να επηρεαστούν από τη διατροφή και είναι, επομένως, ένας πιθανός θεραπευτικός στόχος.
Δρ. Σαραμίλι Έντγουιν Θανάρατζ, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Φρανκφούρτης
«Ακόμα και μικρές προσαρμογές στη συμπεριφορά των καταναλωτών μπορεί να έχουν μεγάλο αντίκτυπο – ειδικά αν ληφθεί υπόψη η ευρεία κατανάλωση».
