Η ηλικία και η αμυλοειδική θετικότητα στη νόσο Πάρκινσον
Μία νέα ερευνητική εργασία δημοσιεύθηκε στον τόμο 17, τεύχος 8 του Aging-US, στις 6 Αυγούστου 2025, με τίτλο “Ηλικιακές τάσεις στην αμυλοειδική θετικότητα στη νόσο Πάρκινσον χωρίς άνοια”. Στη μελέτη αυτή, που ηγήθηκαν οι Keiko Hatano και Masashi Kameyama από το Ινστιτούτο Γηριατρικής και Γεροντολογίας του Τόκιο στην Ιαπωνία, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι ασθενείς με νόσο Πάρκινσον (PD) που διαγνώστηκαν στην ηλικία των 80 ετών παρουσίασαν σημαντικά υψηλότερο ποσοστό αμυλοειδικής θετικότητας, ένας δείκτης που σχετίζεται με τη νόσο Αλτσχάιμερ, σε σύγκριση με εκείνους που διαγνώστηκαν σε νεότερη ηλικία. Σημαντικό είναι ότι κανένας από τους συμμετέχοντες δεν είχε άνοια. Αυτά τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι οι μεγαλύτεροι ασθενείς με PD ενδέχεται να αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο μελλοντικής γνωστικής έκπτωσης και θα μπορούσαν να επωφεληθούν από πρώιμο έλεγχο για αλλαγές στον εγκέφαλο που σχετίζονται με τη νόσο Αλτσχάιμερ.
Η σημασία της αμυλοειδούς συσσώρευσης
Η αμυλοειδής βήτα θεωρείται βασικός δείκτης γνωστικής έκπτωσης. Αν και είναι γνωστό ότι η συσσώρευση αμυλοειδούς συμβάλλει στη νόσο Πάρκινσον με άνοια, ο ρόλος της σε ασθενείς που δεν έχουν αναπτύξει γνωστικά προβλήματα παραμένει λιγότερο κατανοητός. Αυτή η μελέτη είχε ως στόχο να εξερευνήσει πώς η ηλικία επηρεάζει τη συσσώρευση αμυλοειδούς σε άτομα με PD που δεν εμφανίζουν ακόμα σημάδια άνοιας. Οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα από 89 άτομα με PD και χωρίς σημάδια άνοιας, τα οποία χωρίστηκαν σε δύο ομάδες βάσει ηλικίας: εκείνοι που διαγνώστηκαν πριν από την ηλικία των 73 ετών (ΟΜΑΔΑ ΧΑΜΗΛΗΣ) και εκείνοι που διαγνώστηκαν στην ηλικία των 73 ετών ή μεγαλύτεροι (ΟΜΑΔΑ ΥΨΗΛΗΣ). Χρησιμοποιώντας δείγματα εγκεφαλονωτιαίου υγρού, μέτρησαν τα επίπεδα αμυλοειδούς βήτα, μια τυπική μέθοδος για την ανίχνευση πρώιμων αλλαγών που σχετίζονται με τη νόσο Αλτσχάιμερ. Τα ευρήματα αποκάλυψαν ότι το 30,6% της μεγαλύτερης ομάδας είχε θετικά αποτελέσματα για αμυλοειδές, σε σύγκριση με μόλις 10,0% στην νεότερη ομάδα.
Σημασία των ευρημάτων
«[…] διευκρινίσαμε την επικράτηση της αμυλοειδικής θετικότητας σε ασθενείς με PD χωρίς άνοια, των οποίων η μέση ηλικία διάγνωσης ήταν 80,2 έτη, χρησιμοποιώντας τα επίπεδα CSF Aβ42». Ενδιαφέρον είναι ότι και οι δύο ομάδες ασθενών με Πάρκινσον παρουσίασαν χαμηλότερο ποσοστό αμυλοειδικής θετικότητας σε σύγκριση με cognitively normal άτομα της ίδιας ηλικίας στον γενικό πληθυσμό. Αυτό το απροσδόκητο αποτέλεσμα υποδηλώνει ότι η PD μπορεί να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο συσσωρεύεται το αμυλοειδές στον εγκέφαλο, ενδεχομένως να συντομεύει τη φάση κατά την οποία το αμυλοειδές συσσωρεύεται σιωπηλά πριν εμφανιστούν τα συμπτώματα. Οι συγγραφείς προτείνουν ότι η συσσώρευση αμυλοειδούς θα μπορούσε να επιταχύνει τη μετάβαση από την υγιή γνωστικότητα στην άνοια σε ασθενείς με PD. Η μελέτη παρατήρησε επίσης ηλικιακές συσχετίσεις με άλλους βιολογικούς δείκτες της νόσου Αλτσχάιμερ, όπως τα επίπεδα της πρωτεΐνης ταυ.
Καθώς ο παγκόσμιος πληθυσμός συνεχίζει να γερνά και ο αριθμός των ηλικιωμένων που διαγιγνώσκονται με PD αυξάνεται, η αναγνώριση πρώιμων προειδοποιητικών σημείων γνωστικής έκπτωσης γίνεται όλο και πιο σημαντική. Αυτά τα ευρήματα μπορεί να βοηθήσουν στη διαμόρφωση μελλοντικών προσεγγίσεων ελέγχου και να υποστηρίξουν την ανάπτυξη θεραπειών που στοχεύουν στην καθυστέρηση ή την πρόληψη της άνοιας σε άτομα με νόσο Πάρκινσον.
