Η ημέρα της ορκωμοσίας του Ντόναλτ Τράμπ περιλαμβάνει την επίσημη τελετή για την ανάληψη των καθηκόντων, εορταστική παρέλαση και μια σειρά από επίσημους χορούς με τους εορτασμούς.
Την Δευτέρα (20/1) εκτός από τον Τραμπ θα ορκιστεί και ο εκλεγμένος αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς ενώ στη συνέχεια σε ομιλία του ο πρόεδρος θα εκθέσει στον αμερικανικό λαό τους στόχους του για τα επόμενα τέσσερα χρόνια.
Στο Καπιτώλιο η ορκωμοσία
Η πρόβλεψη για πολικές θερμοκρασίες την ώρα της τελετής οδήγησε στην μεταφορά της ορκωμοσίας στη Ροτόντα του Καπιτωλίου όπου έγινε και η δεύτερη ορκωμοσία του Ρόναλντ Ρίγκαν το 1985.
Η Ροτόντα μπορεί να χωρέσει μόνο περίπου 600 άτομα, σύμφωνα με τη Μικτή Επιτροπή του Κογκρέσου για τις τελετές εγκαινίων.
Ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν, μέλη του Κογκρέσου και άλλοι αξιωματούχοι και υψηλοί προσκεκλημένοι θα μπορούν να παρακολουθήσουν την τελετή από το εσωτερικό του Καπιτωλίου.
Στη συνέχεια ο 47ος πρόεδρος των ΗΠΑ θα μεταβεί στο εσωτερικό της αίθουσας του Προέδρου – κοντά στην αίθουσα της Γερουσίας – για να υπογράψει τα απαιτούμενα έγγραφα.
Αμέσως μετά θα παρακαθίσει σε γεύμα που θα παραθέσει η Κοινή Επιτροπή του Κογκρέσου.
Η παρέλαση και οι άλλες εκδηλώσεις
Ο Τραμπ είπε επίσης ότι η Capital One Arena θα «φιλοξενήσει την προεδρική παρέλαση» που ακολουθεί την ορκωμοσία. Ο 47χρονος πρόεδρος των ΗΠΑ είπε ότι θα «ενωθεί με το πλήθος» στο Capital One αφού ορκιστεί.
Οι υπεύθυνοι για την οργάνωσή της προσπαθούν να καταλάβουν ποιες αλλαγές πρέπει να γίνουν προς την κατεύθυνση αυτή.
Κανονικά, χιλιάδες άνθρωποι παρατάσσονται στη διαδρομή από το Καπιτώλιο προς τον Λευκό Οίκο, την οποία ο πρόεδρος συνήθως διασχίζει μετά την ορκωμοσία.
Οι τρεις χοροί ορκωμοσίας το βράδυ της Δευτέρας, θα πραγματοποιηθούν κανονικά, σύμφωνα με το περιβάλλον Τραμπ.
Διπλή δόση για τους Village People, στη συνάντηση της Κυριακής και σε έναν από τους χορούς της Δευτέρας: το τραγούδι ντίσκο “Y.M.C.A.” (1978) έχει γίνει το απαραίτητο μουσικό υπόβαθρο των συγκεντρώσεων του Ντόναλντ Τραμπ, που συνηθίζει να κάνει κάποια χορευτικά βήματα όταν το ακούει.
Μετά τις σταρ του Χόλιγουντ Λέιντι Γκάγκα και Τζένιφερ Λόπεζ το 2021, φέτος η τραγουδίστρια κάντρι Κάρι Άντεργουντ και ο τενόρος Κρίστοφερ Μάτσιο θα συμμετάσχουν στην τελετή ορκωμοσίας. Η πρώτη αναμένεται να ερμηνεύσει το πατριωτικό τραγούδι «America The Beautiful», ο δεύτερος τον αμερικανικό εθνικό ύμνο.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η 20η Ιανουαρίου 2025 είναι ταυτόχρονα και η Ημέρα του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ Τζούνιορ, η ομοσπονδιακή αργία προς τιμήν του ηγέτη των πολιτικών δικαιωμάτων, η οποία πέφτει κάθε χρόνο την τρίτη Δευτέρα του Ιανουαρίου.
Η φετινή ημέρα ορκωμοσίας θα σηματοδοτήσει μόλις την τρίτη φορά που τα δύο αυτά εθνικά γεγονότα θα συμπέσουν την ίδια ημέρα, μετά τη δεύτερη ορκωμοσία του προέδρου Μπαράκ Ομπάμα τον Ιανουάριο του 2013 και τη δεύτερη ορκωμοσία του προέδρου Μπιλ Κλίντον τον Ιανουάριο του 1997.
Βήμα – βήμα η ορκωμοσία
Η ορκωμοσία είναι η επίσημη τελετή που σηματοδοτεί το τέλος της θητείας ενός προέδρου και την έναρξη της θητείας του διαδόχου του.
Ένα βασικό μέρος της τελετής περιλαμβάνει την απαγγελία του όρκου από τον εκλεγμένο πρόεδρο:
«Ορκίζομαι επισήμως ότι θα εκτελέσω πιστά το αξίωμα του Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών και ότι θα διαφυλάξω, θα προστατεύσω και θα υπερασπιστώ, στο μέτρο των δυνατοτήτων μου, το Σύνταγμα των Ηνωμένων Πολιτειών».
Αν και κέρδισε τις εκλογές τον Νοέμβριο, ο Τραμπ γίνεται επίσημα ο 47ος πρόεδρος μόλις πει αυτές τις λέξεις.
Προηγουμένως είχε διατελέσει ο 45ος πρόεδρος μεταξύ 2017 και 2021.
Η απαγγελία του προεδρικού όρκου είναι το μόνο στοιχείο αυτής της τελετής που προβλέπεται από το Σύνταγμα των Ηνωμένων Πολιτειών (άρθρο ΙΙ, τμήμα πρώτο, ρήτρα 8).
Αν και ο εκάστοτε πρόεδρος συνήθως ορκίζεται σε μία Βίβλο δεν υπάρχει καμία απαίτηση να χρησιμοποιείται κάποιο βιβλίο, ή ειδικότερα ένα βιβλίο ιερού κειμένου, για την τελετή, ούτε αναφέρεται κάτι σχετικό στο Σύνταγμα.
Σύμφωνα με την παράδοση, οι νέοι πρόεδροι σηκώνουν το δεξί τους χέρι και τοποθετούν το αριστερό πάνω σε μια Βίβλο ή άλλο βιβλίο κατά την ορκωμοσία.
Αν και οι περισσότεροι το έκαναν, ο Τζον Κουίνσι Άνταμς δεν χρησιμοποίησε Βίβλο κατά την ορκωμοσία το 1825, ούτε ο Θίοντορ Ρούσβελτ το 1901.
Βίβλοι ιστορικής σημασίας έχουν κάποιες φορές χρησιμοποιηθεί σε ορκωμοσίες.
Ο Τζορτζ Μπους, ο Τζίμι Κάρτερ και ο Ντουάιτ Αϊζενχάουερ χρησιμοποίησαν τη Βίβλο της ορκωμοσίας του Τζορτζ Ουάσινγκτον.
Ο Μπαράκ Ομπάμα έβαλε το χέρι του πάνω στη Βίβλο του Λίνκολν όταν έδωσε τους όρκους του το 2009 και το 2013, όπως και ο Ντόναλντ Τραμπ το 2017 ενώ ο Τζο Μπάιντεν το 2021 έβαλε το χέρι του πάνω σε μια μεγάλη δερματόδετη οικογενειακή Βίβλο.
Από την ορκωμοσία του Ρόναλντ Ρίγκαν το 1981 και μετά η τελετή πραγματοποιείται στο δυτικό τμήμα του Καπιτωλίου, απέναντι από το πάρκο National Mall με το εμβληματικό Μνημείο Ουάσινγκτον και το Μνημείο Λίνκολν να φαίνεται στο βάθος.
Η απόφαση ελήφθη τόσο για μείωση του κόστους όσο και να υπάρχει περισσότερος χώρος για τους θεατές.
Από το 1829 έως το 1977, οι περισσότερες τελετές ορκωμοσίας λάμβαναν χώρα σε μια εξέδρα πάνω από τα σκαλοπάτια στην ανατολική στοά του Καπιτωλίου. Έχουν επίσης πραγματοποιηθεί μέσα στην Παλαιά Αίθουσα της Γερουσίας, την αίθουσα της Βουλής των Αντιπροσώπων και τη Ροτόντα του Καπιτωλίου.
Η πιο πρόσφατη επίσημα προγραμματισμένη ορκωμοσία που δεν πραγματοποιήθηκε στο Καπιτώλιο ήταν η τέταρτη ορκωμοσία του Φραγκλίνου Ντ. Ρούσβελτ το 1945, η οποία πραγματοποιήθηκε στον Λευκό Οίκο.
Τουλάχιστον έξι απερχόμενοι πρόεδροι – οι Τζον Άνταμς, Τζον Κουίνσι Άνταμς, Μάρτιν βαν Μπιούρεν, Άντριου Τζόνσον, Γούντροου Γουίλσον και Τραμπ – δεν παρέστησαν στις τελετές ορκωμοσίας των διαδόχων τους, σύμφωνα με την Ιστορική Ένωση του Λευκού Οίκου.
Πιο πρόσφατα, ο Τραμπ δεν παρευρέθηκε στην ορκωμοσία του Μπάιντεν μετά την άρνηση του αποτελέσματος των εκλογών, ωστόσο το παρών είχε δώσει ο αντιπρόεδρός του Μάικ Πενς.
Η ιστορία πίσω από την τελετή
Ο εκλεγμένος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, μεταξύ 73 και 79 ημερών μετά τις προεδρικές εκλογές, αναλαμβάνει καθήκοντα προέδρου, δίνοντας τον προεδρικό όρκο.
Η ορκωμοσία πραγματοποιείται για κάθε νέα προεδρική θητεία, ακόμη και αν ο πρόεδρος συνεχίζει να ασκεί τα καθήκοντά του για άλλη μια θητεία.
Η πρώτη ορκωμοσία του Τζορτζ Ουάσινγκτον πραγματοποιήθηκε στις 30 Απριλίου 1789.
Όλες οι επόμενες δημόσιες ορκωμοσίες από το 1793 έως το 1933 πραγματοποιήθηκαν στις 4 Μαρτίου, εκτός από το 1821, το 1849, το 1877 και το 1917, όταν η 4η Μαρτίου έπεφτε σε Κυριακή και η δημόσια τελετή ορκωμοσίας πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 5 Μαρτίου.
Από το 1937, πραγματοποιείται το μεσημέρι ώρα Ελλάδος στις 20 Ιανουαρίου, την πρώτη ημέρα της νέας θητείας, εκτός από το 1957, το 1985 και το 2013, όταν η 20η Ιανουαρίου ήταν Κυριακή.
Σε αυτές τις χρονιές, ο προεδρικός όρκος δόθηκε εκείνη την ημέρα ιδιωτικά και στη συνέχεια ξανά σε δημόσια τελετή την επόμενη ημέρα, τη Δευτέρα 21 Ιανουαρίου.
Αυτές οι ορκωμοσίες, με διαφορά 28 ετών η καθεμία, ήταν όλες συμπτωματικά η επιβεβαίωση του εν ενεργεία προέδρου για δεύτερη και τελευταία θητεία.
Με την πάροδο των χρόνων, έχουν προκύψει διάφορες παραδόσεις που έχουν επεκτείνει την ορκωμοσία από μια απλή τελετή ορκωμοσίας σε μια ολοήμερη εκδήλωση, η οποία περιλαμβάνει παρελάσεις και πολλαπλές κοινωνικές συγκεντρώσεις.
Η ίδια η τελετή μεταδίδεται ζωντανά από τα μεγαλύτερα εμπορικά τηλεοπτικά και καλωδιακά ειδησεογραφικά δίκτυα των ΗΠΑ.
Οι ιστορικές ομιλίες
Οι νεοορκισθέντες πρόεδροι συνήθως εκφωνούν μια ομιλία μετά την τελετή ορκωμοσίας.
Αυτή η παράδοση ξεκίνησε από τον Τζορτζ Ουάσινγκτον το 1789.
Ενώ πολλοί από τους πρώτους προέδρους διάβασαν τις ομιλίες τους πριν από την ορκωμοσία, το έθιμο υπαγορεύει ότι o πρόεδρος δίνει πρώτα τον όρκο και μετά ακολουθεί η ομιλία του. Αυτό συμβαίνει γιατί ο Ουίλιαμ ΜακΚίνλεϊ ζήτησε την αλλαγή αυτή το 1897, ώστε να μπορέσει να επαναλάβει τα λόγια του όρκου στο τέλος της ομιλίας του.
Ο Γουίλιαμ Χένρι Χάρισον εκφώνησε τη μεγαλύτερη εναρκτήρια ομιλία, 8.445 λέξεων, το 1841. Η ομιλία του Τζον Άνταμς το 1797, η οποία περιελάμβανε συνολικά 2.308 λέξεις, περιείχε τη μεγαλύτερη πρόταση με 737 λέξεις. Το 1793, ο Ουάσινγκτον έδωσε τη συντομότερη εναρκτήρια ομιλία που έχει καταγραφεί ποτέ, μόλις 135 λέξεις.
Οι περισσότεροι πρόεδροι χρησιμοποιούν την ομιλία τους για να παρουσιάσουν το όραμά τους και να θέσουν τους στόχους τους.
Ορισμένες από αυτές τις ομιλίες αποτελούν σημείο αναφοράς μέχρι και σήμερα.
Το 1865, στις τελευταίες ημέρες του Εμφυλίου Πολέμου, ο Αβραάμ Λίνκολν πραγματοποίησε μια ενωτική ομιλία:
«Με κακία προς κανέναν, με φιλανθρωπία προς όλους, με σταθερότητα στο δίκιο, όπως ο Θεός μας δίνει να δούμε το δίκιο, ας αγωνιστούμε να τελειώσουμε το έργο που έχουμε αναλάβει, να δέσουμε τις πληγές του έθνους, να φροντίσουμε αυτόν που θα έχει αντέξει τη μάχη και τη χήρα και το ορφανό του, να κάνουμε όλα όσα μπορούν να επιτύχουν και να διατηρήσουν μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη μεταξύ μας και με όλα τα έθνη».
Το 1933, ο Φραγκλίνος Ρούσβελτ ανέφερε στην ομιλία του:
«Το μόνο πράγμα που έχουμε να φοβηθούμε είναι ο ίδιος ο φόβος».
Τέλος το 1961, ο Τζον Φ. Κένεντι είπε απευθυνόμενος στο πλήθος:
«Και έτσι, συμπατριώτες μου Αμερικανοί: μη ρωτάτε τι μπορεί να κάνει η χώρα σας για εσάς – ρωτήστε τι μπορείτε να κάνετε εσείς για τη χώρα σας».
Όταν ένας πρόεδρος έχει αναλάβει τα καθήκοντά του εντός της θητείας του, η τελετή ορκωμοσίας διεξάγεται χωρίς μεγαλοπρέπεια ή φανφάρες.
Για να διευκολυνθεί μια γρήγορη προεδρική μετάβαση σε έκτακτες περιστάσεις, ο νέος πρόεδρος ορκίζεται σε μια απλή τελετή και συνήθως απευθύνει στη συνέχεια ομιλία στο έθνος.
Αυτό έχει συμβεί εννέα φορές στην ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών: οκτώ φορές αφού ο προηγούμενος πρόεδρος είχε πεθάνει ενώ βρισκόταν στο αξίωμα και μία φορά αφού ο προηγούμενος πρόεδρος είχε παραιτηθεί.
Οι σημαίες θα εξακολουθούν να κυματίζουν μεσίστιες κατά τη διάρκεια της ορκωμοσίας;
Όχι. Ο πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων Μάικ Τζόνσον, ανακοίνωσε την Τρίτη (14/1) ότι οι σημαίες θα υψωθούν τη Δευτέρα (20/1) παρά την προεδρική εντολή για υποστολή των σημαιών προς τιμήν του πρώην προέδρου Τζίμι Κάρτερ, ο οποίος πέθανε τον Δεκέμβριο.
Ο Τραμπ διαμαρτυρήθηκε επανειλημμένα ότι οι σημαίες θα εξακολουθούσαν να είναι μεσίστιες για την ορκωμοσία του πριν από την ανακοίνωση του Τζόνσον.
Οι υψηλοί προσκεκλημένοι
Μετά τον Τραμπ, τον Βανς και τις οικογένειές τους, οι επόμενοι πιο σημαντικοί παρευρισκόμενοι είναι ο απερχόμενος πρόεδρος και ο αντιπρόεδρος.
Αυτό σημαίνει ότι θα δούμε τον πρόεδρο Μπάιντεν και την αντιπρόεδρο Καμάλα Χάρις -η οποία έχασε τις εκλογές του Νοεμβρίου από τον Τραμπ- με τους συζύγους τους Τζιλ Μπάιντεν και Νταγκ Έμχοφ.
Οι πρώην πρόεδροι και οι πρώτες κυρίες βρίσκονται επίσης συχνά στη λίστα των προσκεκλημένων.
Φέτος αναμένεται να είναι εκεί ο Τζορτζ και η Λόρα Μπους και ο Μπαράκ Ομπάμα.
Το πρόγραμμα της ορκωμοσίας
Δευτέρα
• Λειτουργία στην εκκλησία St. John
• Τσάι στο Λευκό Οίκο
• Τελετή ορκωμοσίας στο Καπιτώλιο
• «Αντίο» στον τέως πρόεδρο Τζο Μπάιντεν και την τέως αντιπρόεδρο Κάμαλα Χάρις
• Τελετή υπογραφής (σ.σ. πρόκειται για τις πρώτες επίσημες ενέργειες του νέου προέδρου και μπορεί να είναι η υπογραφή διακηρύξεων, μνημονίων ή οτιδήποτε άλλο επιλέξει ο ίδιος)
• Γεύμα που διοργανώνεται από τη Μεικτή Επιτροπή του Κογκρέσου για τις τελετές έναρξης (JCCIC) στο Καπιτώλιο
• Επιθεώρηση του στρατεύματος από τον πρόεδρο
• Προεδρική Παρέλαση
• Τελετή υπογραφής στο Οβάλ Γραφείο του Λευκού Οίκου
• Δεξίωση «Commander in Chief» – Ο πρόεδρος Τραμπ θα κάνει δηλώσεις
• Δεξίωση «Liberty Inaugural» – Ο πρόεδρος Τραμπ θα κάνει δηλώσεις
• Δεξίωση Starlight – Ο πρόεδρος Τραμπ θα κάνει δηλώσεις
Τρίτη
• Τελετή Εθνικής Προσευχής