Ο αυτισμός είναι μια διαταραχή που θεωρείται μια από τις πιο συχνές διαταραχές της παιδικής ηλικίας, πιο συχνή από τον καρκίνο, το διαβήτη και το σύνδρομο Down.

Διεθνείς στατιστικές δείχνουν ότι 1 στα 68 παιδιά έχει αυτισμό και τα στοιχεία δείχνουν συνεχή αύξηση του αριθμού τους.

Σύμφωνα με όσα αναφέρονται στο iatropedia.gr, ο αυτισμός είναι μια διαταραχή νευροβιολογικής προέλευσης που επηρεάζει τα παιδιά έως την ηλικία των 3 ετών.

Μέχρι αυτήν την ηλικία οι ελλείψεις είναι εμφανείς και μπορεί να γίνει διάγνωση.

Ο αυτισμός εμπλέκεται σε όλα τα επίπεδα ανάπτυξης, γνωστικές, συμπεριφορικές, κινητικές δεξιότητες και γενικά ό,τι αφορά τη φυσιολογική ανάπτυξη ενός παιδιού.

Ο αυτισμός δεν είναι ασθένεια, αλλά διαταραχή της συμπεριφοράς, επομένως η διάγνωση δεν μπορεί να εξακριβωθεί με εξετάσεις αίματος, ανάλυση DNA ή άλλες κλινικές έρευνες.

Ο μόνος τρόπος με τον οποίον ένας παιδιατρικός ψυχίατρος μπορεί να διαγνώσει τον αυτισμό είναι με την ανάλυση της συμπεριφοράς του παιδιού.

Επομένως, η εμπλοκή των γονέων είναι ζωτικής σημασίας, επειδή είναι οι πρώτοι που πρέπει να αντιληφθούν εάν έχει προκύψει κάποια ανωμαλία στην ανάπτυξη του παιδιού.

Αυτισμός: Πρώιμα συμπτώματα σε βρέφη και νήπια

Το παιδί…

δεν κάνει επαφή με τα μάτια (π.χ., δεν κοιτάει την μητέρα όταν εκείνη το θηλάζει)

δε χαμογελά όταν του χαμογελούν

δεν ανταποκρίνεται στο όνομά του ή στον ήχο μιας γνώριμης φωνής

δεν ακολουθεί, οπτικώς, αντικείμενα

δε δείχνει, ή δε χαιρετάει ή δε χρησιμοποιεί άλλες χειρονομίες για να επικοινωνεί

δεν ακολουθεί αυτό που του δείχνετε με το χέρι σας

δεν κάνει θορύβους για να κερδίσει την προσοχή σας

δε σας «προκαλεί» για ή δεν ανταποκρίνεται στα χάδια

δε μιμείται τις κινήσεις σας και τις εκφράσεις του προσώπου σας

δε σηκώνει τα χέρια του προς εσάς για να το πάρετε στην αγκαλιά σας

δεν παίζει με άλλα άτομα

δε ζητά βοήθεια για κάτι που δεν μπορεί να κάνει μόνο του

ΠΡΟΣΟΧΗ: Οι παρακάτω καθυστερήσεις στην ανάπτυξη σημαίνουν την ανάγκη για άμεση αξιολόγηση από τον παιδίατρο του παιδιού

Μέχρι τους 6 μήνες: Δε χαμογελάει «με την καρδιά του»  ή δεν κάνει άλλες θερμές, χαρούμενες εκφράσεις

Μέχρι τους 9 μήνες: Δεν ανταλλάσσει ήχους, χαμόγελα ή άλλες εκφράσεις του προσώπου

Μέχρι 1 έτους: Έλλειψη ανταπόκρισης στο όνομά του. Επίσης δε «φλυαρεί»,  δεν κάνει χειρονομίες, όπως το να δείχνει, να προσπαθεί να φτάσει πράγματα ή να χαιρετάει τους άλλους

Μέχρι τους 16 μήνες: Δε λέει λέξεις

Μέχρι 2 ετών: Δεν μπορεί να εκφράσει φράσεις τουλάχιστον δύο λέξεων, που δεν περιλαμβάνουν μίμηση ή επανάληψη

Τα πρώιμα συμπτώματα του αυτισμού σε μεγαλύτερα παιδιά

Καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν, τα σημάδια για τον αυτισμό γίνονται πιο ποικιλόμορφα.

Υπάρχουν πολλά προειδοποιητικά συμπτώματα, αλλά αυτά συνήθως περιστρέφονται γύρω από τις μειωμένες κοινωνικές δεξιότητες, τις δυσκολίες λόγου και ομιλίας, τις δυσκολίες στη μη-λεκτική επικοινωνία και την άκαμπτη συμπεριφορά.

Συμπτώματα κοινωνικών δυσκολιών στο παιδί

Το παιδί…

μοιάζει να είναι ανιδιοτελές ή να αγνοεί άλλα άτομα ή το τι συμβαίνει γύρω του

δεν ξέρει πώς να συνδεθεί με άλλους, να παίξει ή να κάνει νέους φίλους

προτιμά να μην το αγγίζει κανείς, να μην το κρατάνε ή να μην το αγκαλιάζουν

δεν παίζει παιχνίδια με φανταστικό σενάριο, δεν του αρέσουν τα ομαδικά παιχνίδια, δε μιμείται τους άλλους ή δεν χρησιμοποιεί τα παιχνίδια του με δημιουργικούς τρόπους

έχει πρόβλημα κατανόησης των συναισθημάτων

δε φαίνεται να ακούει, όταν οι άλλοι του μιλούν

δε μοιράζεται τα ενδιαφέροντά του με άλλους (ζωγραφιές, παιχνίδια)

Η βασική κοινωνική αλληλεπίδραση είναι κάτι δύσκολο για τα παιδιά με διαταραχές του φάσματος του αυτισμού.

Πολλά παιδιά με αυτισμό φαίνεται να προτιμούν να «ζουν στο δικό τους κόσμο», σε απόσταση και αποκομμένα από τα άλλα.

Τα συμπτώματα στο λόγο και γλωσσικές δυσκολίες

Το παιδί…

μιλάει με έναν ανώμαλο τόνο φωνής ή με έναν περίεργο ρυθμό ή ένταση (π.χ., τελειώνει κάθε φράση σαν ερώτηση)

επαναλαμβάνει τις ίδιες λέξεις ή φράσεις ξανά και ξανά

ανταποκρίνεται σε ερώτηση με το να την επαναλαμβάνει, αντί να την απαντήσει

αναφέρεται στον εαυτό του στο τρίτο πρόσωπο

χρησιμοποιεί τη γλώσσα λανθασμένα (γραμματικά λάθη, λανθασμένες λέξεις)

έχει δυσκολία να γνωστοποιήσει τις ανάγκες ή τις επιθυμίες του

δεν κατανοεί απλές οδηγίες ή ερωτήσεις

παίρνει ό,τι λέγεται πολύ κυριολεκτικά (δεν αντιλαμβάνεται τις αποχρώσεις του χιούμορ, την ειρωνεία και το σαρκασμό)

Τα παιδιά με διαταραχές του φάσματος του αυτισμού έχουν δυσκολία στην ομιλία και τη γλώσσα.

Συχνά, αρχίζουν να μιλάνε σε μεγαλύτερη ηλικία από τα άλλα παιδιά.

Τα συμπτώματα και οι δυσκολίες της μη-λεκτικής επικοινωνίας

Το παιδί…

αποφεύγει την άμεση επαφή με τα μάτια

χρησιμοποιεί εκφράσεις του προσώπου που δεν ταιριάζουν με αυτό που λέει

δεν αντιλαμβάνεται τις εκφράσεις του προσώπου στους άλλους ανθρώπους, καθώς και τον τόνο της φωνής και τις χειρονομίες τους

κάνει πολύ λίγες χειρονομίες (όπως το να δείχνει κάπου)

αντιδρά ασυνήθιστα σε νέα αξιοθέατα, μυρωδιές, υφές και ήχους. Μπορεί να είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο στους δυνατούς θορύβους

έχει ανώμαλη στάση του σώματος, επιδεικνύει αδεξιότητα ή έχει εκκεντρικό τρόπο να κινείται (π.χ., περπατάει αποκλειστικά στις μύτες των ποδιών)

Τα παιδιά με διαταραχές του φάσματος του αυτισμού έχουν πρόβλημα να αντιληφθούν λεπτά λεκτικά συνθήματα και να χρησιμοποιούν τη γλώσσα του σώματος. Αυτό κάνει το «δούναι και λαβείν» της κοινωνικής αλληλεπίδρασης πολύ δύσκολο για εκείνα

Άλλα συμπτώματα

Το παιδί…

ακολουθεί μια αυστηρή ρουτίνα (π.χ., επιμένει στο να ακολουθεί μια συγκεκριμένη διαδρομή προς το σχολείο)

έχει δυσκολία προσαρμογής σε οποιεσδήποτε αλλαγές στο πρόγραμμα ή στο περιβάλλον (π.χ., ξεσπάει αν τα έπιπλα αλλάξουν θέση στο σπίτι ή αν πάει για ύπνο σε μη-προκαθορισμένη/διαφορετική ώρα από το συνηθισμένο)

επιδεικνύει μια ασυνήθιστη σύνδεση/εξάρτηση από παιχνίδια ή παράξενα αντικείμενα, όπως κλειδιά, διακόπτες φωτός ή λαστιχάκια

μανιωδώς βάζει στη σειρά τα πράγματα ή τα τακτοποιεί με ένα συγκεκριμένο τρόπο

μοιάζει να ασχολείται υπερβολικά με ένα στενό θέμα ενδιαφέροντος, που συχνά σχετίζεται με αριθμούς ή σύμβολα (π.χ., απομνημονεύει και απαγγέλλει γεγονότα σχετικά με χάρτες, δρομολόγια τρένων ή στατιστικά στα σπορ)

ξοδεύει μεγάλα χρονικά διαστήματα τακτοποιώντας τα παιχνίδια του με συγκεκριμένους τρόπους ή βλέποντας κινούμενα αντικείμενα (όπως ένας ανεμιστήρας οροφής) ή εστιάζοντας την προσοχή του σε ένα συγκεκριμένο μέρος ενός αντικειμένου (όπως τις ρόδες ενός παιχνιδιού αυτοκινήτου)

Τα παιδιά με διαταραχές του φάσματος του αυτισμού έχουν συχνά περιορισμένη, άκαμπτη συμπεριφορά, δραστηριότητες και ενδιαφέροντα

in.gr