Από το 2009 είχε καταγραφεί το υπερ-επείγον ενδιαφέρον του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας (ΥΠΕΘΑ) για 72.000 αντιβαλλιστικά κράνη προς αντικατάσταση των παλαιών κρανών. Με αρκετή καθυστέρηση το 2013, διαρροές στον Τύπο προερχόμενες από τα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα (ΕΑΣ) δήλωναν ότι η “Ηλεκτρομηχανική Κύμης”, θυγατρική της δημόσιας αμυντικής Βιομηχανίας, θα ενισχυθεί προκειμένου να αναλάβει εξ ολοκλήρου την παραγωγή τους. Παρά ταύτα, η κυβέρνηση το 2014 ολοκλήρωσε την εγκατάλειψη της εν λόγω θυγατρικής και υιοθέτησε προσανατολισμό που δεν προήγαγε τη δημόσια αμυντική βιομηχανία. Ακολούθησε η Διακήρυξη Νο 32/ΚΔ/2017 της ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΜΥΝΤΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΒΕΕ για την “Προμήθεια αντιβαλλιστικών κρανών”.
Τον Μάρτιο 2021 τα ΕΑΣ υπέγραψαν συμφωνία πλαίσιο με το ΥΠΕΘΑ/ΓΕΣ/ΑΣΔΥΣ, για προμήθεια 72.000 Αντιβαλλιστικών Κρανών, με επιμέρους τμηματικές αναθέσεις εκτελεστικών συμβάσεων. Η πρώτη εκτελεστική σύμβαση προέβλεπε παράδοση 12.000 κρανών τον Απρίλιο 2022.
Τον ίδιο μήνα, τον Μάρτιο 2021, τα ΕΑΣ ανέθεσαν χωρίς διαπραγμάτευση εξαιρετικά μεγάλο μέρος του υπο-κατασκευαστικού έργου (90%) της 1ης εκτελεστικής σύμβασης σε εταιρία του εξωτερικού ως υπο-κατασκευαστή, η οποία με τη σειρά της, λόγω της Ελληνικής Προστιθέμενης Αξίας Συμβάσεων (ΕΠΑ), ανέθεσε σε ελληνική εταιρία την υλοποίηση της σύμβασης, με εξοπλισμό της υπο-κατασκευάστριας εταιρείας.
Οι παραπάνω ταχείες διαδικασίες δεν είχαν εν τέλει παραγωγικό αποτέλεσμα. Η αδυναμία παράδοσης των 12.000 κρανών στον συμβατικό χρόνο (Απρίλιο 2022) από την υπο-κατασκευάστρια εταιρία, οδήγησε τα ΕΑΣ να ζητήσουν από το ΥΠΕΘΑ/ΓΕΣ/ΑΣΔΥΣ παράταση του χρόνου παράδοσης, για λόγους ανωτέρας βίας, την οποία και έλαβαν για τον Ιανουάριο 2023.
Τα ΕΑΣ, πριν προβούν στο αίτημα παράτασης, όφειλαν να βεβαιωθούν ότι η ελληνική εταιρεία ως υπεργολάβος της υπο-κατασκευάστριας πληροί όλες τις προϋποθέσεις για την υλοποίηση της σύμβασης. Η εταιρεία του εξωτερικού, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν παρέδωσε ούτε ένα κράνος και η διοίκηση των ΕΑΣ, αν και δεν είχε λήξει ο χρόνος παράδοσης, αποφάσισε το Δεκέμβριο 2022, να την κηρύξει έκπτωτη. Φυσικό επακόλουθο ήταν να μην τηρηθεί ούτε ο νέος χρόνος παράδοσης (Ιανουάριος 2023), με αποτέλεσμα τα ΕΑΣ να εκτεθούν, για μια ακόμα φορά, στο ΥΠΕΘΑ και στα επιτελεία. Τα παραπάνω αποτελούν ένα νέο πλήγμα μετά την ακύρωση τριών συμβάσεων εξωτερικού των ΕΑΣ και τη συνεχιζόμενη πτώση των πωλήσεων και της παραγωγής τους.
Σε συνέχεια των παραπάνω,
Ερωτώνται οι αρμόδιοι κ.κ. Υπουργοί:
1) Πριν το αίτημα παράτασης του χρόνου παράδοσης, είχαν ελέγξει τα ΕΑΣ αν η ελληνική εταιρεία που ήταν υπεργολάβος του υπο-κατασκευαστή ήταν σε θέση να ανταποκριθεί στο νέο χρόνο παράδοσης; Ήλεγξαν τα ΕΑΣ αν είχαν εγκατασταθεί μηχανήματα παραγωγής της υπο-κατασκευάστριας εταιρείας του εξωτερικού στην υπεργολάβο της, ελληνική εταιρεία και αν εξελισσόταν η παραγωγή;
2) Ποιος ο λόγος που τα ΕΑΣ διέκοψαν τη σύμβαση με τον υπο-κατασκευαστή και μάλιστα πριν τη λήξη του νέου χρόνου παράδοσης;
3) Ποιες οι επιπτώσεις για τα επιτελεία των ΕΔ, από την μη παράδοση των κρανών, παρά την παράταση του χρόνου παράδοσης από το ΥΠΕΘΑ;
4) Ποιες οι επιπτώσεις στο κόστος προμήθειας κρανών για τα ΕΑΣ και για το ΥΠΕΘΑ, από την αλλαγή υπο-κατασκευαστή; Υπάρχουν ρήτρες στη Σύμβαση που να βαρύνουν την υπο-κατασκευάστρια εταιρεία;
5) Στο πλαίσιο της αναζήτησης νέου υπο-κατασκευαστή από τα ΕΑΣ, εξετάζεται η αύξηση της βιομηχανικής συμμετοχής, πέραν του 10% υπέρ της δημόσιας ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας;
6) Τα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα πρόκειται να εξοπλιστούν προκειμένου να είναι σε θέση να παράγουν με ίδια μέσα μεγάλο μέρος του απαραίτητου εξοπλισμού για τις Ένοπλες Δυνάμεις και να διεκδικούν το μεγαλύτερο μερίδιο υπο-κατασκευαστικού έργου; Έχουν τα ΕΑΣ διεκδικήσει τα μηχανήματα που διέθετε η θυγατρική των ΕΑΣ στην Κύμη προκειμένου να συνεχίσουν την παραγωγή;
Οι Ερωτώντες Βουλευτές,
Τσίπρας Γιώργος
Δρίτσας Θεόδωρος
Αβραμάκης Ελευθέριος
Αδαμοπούλου Αγγελική
Αλεξιάδης Τρύφωνας
Αναγνωστοπούλου Αθανασία (Σία)
Αραχωβίτης Σταύρος
Αυγέρη Θεοδώρα (Δώρα)
Αυλωνίτης Αλέξανδρος – Χρήστος
Βαρδάκης Σωκράτης
Βέττα Καλλιόπη
Βίτσας Δημήτρης
Ελευθεριάδου Σουλτάνα
Ζουράρις Κωνσταντίνος
Ηγουμενίδης Νίκος
Καλαματιανός Διονύσιος – Χαράλαμπος
Κασιμάτη Ειρήνη (Νίνα)
Καφαντάρη Χαρούλα (Χαρά)
Κόκκαλης Βασίλειος
Λάππας Σπυρίδων
Μάλαμα Κυριακή
Μάρκου Κωνσταντίνος
Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος
Μπακαδήμα Φωτεινή
Μπάρκας Κωνσταντίνος
Μπουρνούς Γιάννης
Μωραΐτης Αθανάσιος (Θάνος)
Ξενογιαννακοπούλου Μαριλίζα
Παπαδόπουλος Αθανάσιος (Σάκης)
Παπαηλιού Γιώργος
Πούλου Παναγιού (Γιώτα)
Σαρακιώτης Γιάννης
Σκουρολιάκος Παναγιώτης (Πάνος)
Σκούφα Ελισσάβετ (Μπέττυ)
Χρηστίδου Ραλλία