Το πιο σημαντικό γεύμα της ημέρας είναι το πρωινό, σύμφωνα με τους διατροφολόγους. Όμως, το τσουχτερό του κόστος που έχει φτάσει στα υψηλότερα επίπεδα εδώ και μια δεκαετία, αναμένεται να ωθήσει μεγάλου μέρος του κοινού σε αναγκαστικές… περικοπές!

Σύμφωνα με τον δείκτη πρωινού που δημιούργησαν οι «Financial Times» συνυπολογίζοντας τις διεθνείς τιμές των futures σε απαραίτητα προϊόντα όπως ο καφές, το γάλα, η ζάχαρη, τα δημητριακά και ο χυμός πορτοκαλιού, το κόστος του πρωινού γεύματος έχει ανέβει κατά 63% από το 2019, με την ανοδική του κίνηση να έχει επιταχυνθεί από το καλοκαίρι. Δυστυχώς, μάλιστα, δεν είναι διόλου βέβαιο ότι έχει «πιάσει» ακόμη ταβάνι.

«Οι υψηλές τιμές ήρθαν για να μείνουν τουλάχιστον για άλλη μια χρονιά» υποστηρίζει ο αναλυτής αγροτικών προϊόντων της Rabobank, Κάρλος Μέρα. 

«Φωτιά» τα σιτηρά

Οι τιμές των αγροτικών προϊόντων στις διεθνείς αγορές των commodities έχουν ενισχυθεί σημαντικά λόγω των ακραίων καιρικών φαινομένων. Ενδεικτικά τα futures των σιτηρών είναι ανεβασμένα κατά 20% από τις αρχές της χρονιάς, καθώς η σοδειά σε Ρωσία, Βόρειο Αμερική και Αργεντινή επηρεάστηκε από την ξηρασία και στην Ευρώπη από τις ισχυρές βροχοπτώσεις. Την τελευταία φορά που οι τιμές των σιτηρών βρίσκονταν σε ανάλογα επίπεδα ήταν το 2012, μετά την μεγάλη ξηρασία στις ΗΠΑ.

Αναλόγως οι τιμές της βρώμης έχουν διπλασιαστεί φέτος, μετά και την μεγάλη καταστροφή που υπέστη η σοδειά του Καναδά λόγω ξηρασίας. Ο Καναδάς είναι η μεγαλύτερη χώρα παραγωγής και εξαγωγών βρώμης, οπότε η μείωση της παραγωγής του κατά 44% επηρέασε δραστικά το προϊόν.

Η ξηρασία αρχικά και αργότερα οι πολύ χαμηλές θερμοκρασίες που έπληξαν τη Βραζιλία, τη μεγαλύτερη χώρα παραγωγής ζάχαρης και καφέ, έπληξαν αμφότερα τα προϊόντα στις διεθνείς αγορές. Η τιμή της ζάχαρης έχει ανέβει κατά 26% από τις αρχές της χρονιάς, ενώ το ράλι του καφέ ανέρχεται σε 56%!

Ο καφές ειδικά είναι ένα από τα προϊόντα που έχει επηρεαστεί σημαντικά από τις διαταραχές στις μεταφορές και στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα, πιέζοντας περαιτέρω το κόστος του προϊόντος. 

Εξάλλου, το αυξημένο κόστος στις πρώτες ύλες και τις μεταφορές έχουν αναγκάσει ήδη και μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες, όπως η Nestle, η Procter & Gamble και η Unilever να ανακοινώσουν σημαντικές ανατιμήσεις στα καταναλωτικά τους προϊόντα.

«Καπέλο» στον καφέ

Για παράδειγμα οι καταναλωτές αναμένεται να δουν σημαντικές διαφορές στην τιμή των προϊόντων καφέ της Nestle, κυρίως από το επόμενο έτος, όπως παραδέχτηκε πρόσφατα ο οικονομικός διευθυντής της πολυεθνικής, εξηγώντας πως, μέχρι τα τέλη της τρέχουσας χρονιάς «τρέχουν» ακόμη κάποια από τα υπάρχοντα συμβόλαια της εταιρείας με τους μεγάλους καλλιεργητές καφέ. Τα νέα συμβόλαια θα «κλειστούν» με τις νέες διεθνείς τιμές και θα έχουν «καπέλο» και τις ανατιμήσεις που θα προκύψουν από το κόστος παραγωγής και μεταφορών.

Το πρόβλημα δε, είναι πως τα προβλήματα στις μεταφορές και την παραγωγή συνέπεσαν με την αύξηση της ζήτησης, καθώς η ανάκαμψη από την πανδημία ήταν πιο ισχυρή από ότι ο κλάδος περίμενε. Η πανδημία ώθησε τον κόσμο να τρώει κυρίως το πρωινό του στο σπίτι του, κάτι που είχε άμεση αντανάκλαση σε προϊόντα όπως το γάλα και οι χυμοί.

Δεν υπάρχει αισιοδοξία για το μέλλον των τιμών

Είναι χαρακτηριστικό πως, ενώ συνήθως οι τιμές στα commodities τροφίμων τείνουν να σταθεροποιηθούν τους τελευταίους μήνες της χρονιάς, καθώς έχει ολοκληρωθεί η περίοδος σοδειάς στο βόρειο ημισφαίριο και ξεκινά η περίοδος καλλιέργειας στο νότιο ημισφαίριο, φέτος το μοτίβο δεν επαναλήφθηκε και οι τιμές συνέχισαν να ανεβαίνουν. Τα commodities των προϊόντων του πρωινού γεύματος ανέβηκαν επιπλέον 26% από την άνοιξη.

Για το επόμενο διάστημα οι αναλυτές δεν βλέπουν, δυστυχώς, τάσεις αποσυμπίεσης των τιμών. Τα προβλήματα ανεφοδιασμού στις πρώτες ύλες και στις μεταφορές δεν θα λυθούν γρήγορα, ενώ ακόμη κι αν οι καιρικές συνθήκες στο νότιο ημισφαίριο είναι ιδανικές, δίχως δυσάρεστες εκπλήξεις και ακραία φαινόμενα, οι σοδειές δεν θα επαρκούν για να αυξήσουν τα αποθέματα σε σημείο που να «ρίξουν» τις τιμές.