Προβληματισμός για την κοινωνική πόλωση από την προώθηση εμβολιασμού
Η ενθάρρυνση του εμβολιασμού θεωρείται συχνά επιτυχία στον τομέα της δημόσιας υγείας. Ωστόσο, είναι κρίσιμο να κατανοήσουμε πώς η προσπάθεια πειθούς για τον εμβολιασμό μπορεί να δημιουργήσει κοινωνικές διαιρέσεις. Ιδιαίτερα σε έναν κόσμο που έχει επηρεαστεί από την πανδημία COVID-19, οι στάσεις σχετικά με τον έλεγχο των λοιμώξεων ενδέχεται να επηρεάσουν τις κοινωνικές σχέσεις.
Η έρευνα της Πανεπιστημίου Οσάκα
Μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Vaccine: X ρίχνει φως στις προσπάθειες μιας ομάδας ερευνητών από το Πανεπιστήμιο Οσάκα. Σκοπός τους ήταν να κατανοήσουν τη σύνδεση μεταξύ της επικοινωνίας για τον εμβολιασμό και της κοινωνικής συνοχής. Τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι οι κοινές δικαιολογίες που χρησιμοποιούνται για την προώθηση του εμβολιασμού κατά της COVID-19 ενδέχεται να εντείνουν την εχθρότητα μεταξύ υποστηρικτών και αντιπάλων του εμβολιασμού.
Η ομάδα πραγματοποίησε τέσσερις διαδικτυακές έρευνες από τον Ιούλιο του 2023 έως τον Απρίλιο του 2024, μετά την επίσημη λήξη της φάσης έκτακτης ανάγκης της COVID-19. Περισσότεροι από 13.000 ενήλικες από οκτώ χώρες συμμετείχαν: Ιαπωνία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ηνωμένες Πολιτείες, Κίνα, Νότια Κορέα, Γερμανία, Ιταλία και Νότια Αφρική. Οι συμμετέχοντες ρωτήθηκαν για τους λόγους υποστήριξής τους προς τον εμβολιασμό, τις προθέσεις τους για μελλοντικό εμβολιασμό και τα συναισθήματά τους απέναντι σε άτομα με αντίθετες απόψεις.
Αποτελέσματα και επιπτώσεις
Τα αποτελέσματα αποκαλύπτουν μια εντυπωσιακή αντιπαράθεση: η αυξημένη πρόθεση εμβολιασμού και η υποστήριξη για την προώθηση του εμβολιασμού συνδέονται με ιδέες αυτοπροστασίας, πρόληψης βλάβης σε άλλους, προστασίας της κοινωνίας συνολικά και τήρησης κοινωνικών κανόνων. Ωστόσο, αυτές οι ίδιες ιδέες σχετίζονται και με πιο έντονες αρνητικές στάσεις απέναντι σε εκείνους που διαφωνούν με τον εμβολιασμό, κυρίως μεταξύ των ήδη υποστηρικτών του.
«Η επικοινωνία δημόσιας υγείας συχνά υποθέτει ότι οι πιο ισχυρές ηθικές ή κοινωνικές επιχειρηματολογίες είναι πάντα καλύτερες», αναφέρει ο κύριος συγγραφέας, Τομόγιουκι Κομπαγιάσι. «Τα ευρήματά μας δείχνουν ότι αυτά τα μηνύματα μπορεί να είναι διπλής όψης. Ενθαρρύνουν τη δράση, αλλά μπορούν επίσης να εμβαθύνουν τις κοινωνικές διαιρέσεις».
Η σημασία της ισότητας στην επικοινωνία
Η ανώτερη συγγραφέας, Ασάκο Μιούρα, προσθέτει: «Όταν οι άνθρωποι βλέπουν τον εμβολιασμό ως ηθικό καθήκον ή συλλογική ευθύνη, όσοι επιλέγουν να μην εμβολιαστούν μπορεί να θεωρούνται ανεύθυνοι ή απειλητικοί. Αυτή η αντίληψη μπορεί να τροφοδοτήσει κοινωνικές συγκρούσεις, ακόμη και μετά την παρέλευση της άμεσης υγειονομικής κρίσης».
Μια ενδιαφέρουσα εξαίρεση παρατηρήθηκε: η πιθανότητα ποινών για μη εμβολιασμό δεν επηρέασε την πρόθεση εμβολιασμού, αλλά η ύπαρξη συνεπειών φάνηκε να μειώνει την εχθρότητα απέναντι σε εκείνους με αντίθετες απόψεις. «Αυτό ήταν ένα απρόσμενο εύρημα», λέει η Μιούρα. «Ενώ οι ποινές είναι αμφιλεγόμενες, μπορεί να μειώσουν την προσωπική δυσαρέσκεια, αντιμετωπίζοντας τις ανησυχίες περί δικαιοσύνης, αντί να επιρρίπτουν ηθική ευθύνη στους πολίτες».
Η μελέτη έρχεται σε μια κρίσιμη στιγμή, καθώς η COVID-19 γίνεται ολοένα και περισσότερο ζήτημα προσωπικής επιλογής παρά επείγουσας απάντησης. Οι ερευνητές παρατήρησαν ότι, ενώ η γενική αποδοχή του εμβολιασμού παρέμεινε σχετικά σταθερή, η προθυμία για μελλοντικό εμβολιασμό μειώθηκε σταθερά με την πάροδο του χρόνου. Τα αποτελέσματα υποδεικνύουν ότι η δημόσια υγειονομική επικοινωνία πρέπει να κάνει περισσότερα από το να ενθαρρύνει τη συμμόρφωση με τον εμβολιασμό. Οι μακροπρόθεσες συνέπειες, όπως η κοινωνική διάσπαση, πρέπει επίσης να ληφθούν υπόψη για να προετοιμαστεί το κοινό να ανταποκριθεί κατάλληλα σε μελλοντικές επιδημίες.
Πηγή: Πανεπιστήμιο Οσάκα
