Ροβανιέμι: Το καμένο χωριό που έγινε παγκόσμιο brand Χριστουγέννων
Το Ροβανιέμι, γνωστό ως το «σπίτι του Άη Βασίλη» στη βόρεια Φινλανδία, δεν ξεκίνησε την πορεία του ως ένα παραμυθένιο χριστουγεννιάτικο χωριό. Αντίθετα, η ιστορία του είναι γεμάτη προκλήσεις, καθώς κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, η πόλη καταστράφηκε σχεδόν ολοκληρωτικά. Σήμερα, ωστόσο, προσελκύει περισσότερους από 1,2 εκατομμύρια επισκέπτες ετησίως, αναδεικνύοντας τη μεταμόρφωσή της σε ένα παγκόσμιο σύμβολο των Χριστουγέννων.
Η καταστροφή και η αναγέννηση
Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, η Λαπωνία χωρίστηκε σε ζώνες και το Ροβανιέμι, ως στρατηγικός σιδηροδρομικός κόμβος, έγινε η βάση του γερμανικού στρατού. Όταν η Φινλανδία αναγκάστηκε να εκδιώξει τις γερμανικές δυνάμεις το 1944, οι ναζί αντέδρασαν με εκδίκηση, ανατινάζοντας και πυρπολώντας την πόλη, καταστρέφοντας περίπου το 90% των κτιρίων της. Φωτογραφίες από εκείνες τις ημέρες αποτυπώνουν ένα τοπίο γεμάτο στάχτες, με καμινάδες να στέκονται μόνες τους, καθώς τα σπίτια είχαν καεί ολοσχερώς.
Ακόμη και σήμερα, κάτοικοι αναφέρουν ότι βρίσκουν καμένα ξύλα και μέταλλα στο έδαφος γύρω από τα σπίτια τους. Από έναν στρατηγικό κόμβο στον Αρκτικό Κύκλο, το Ροβανιέμι αναγκάστηκε να ξαναρχίσει την πορεία του από το μηδέν.
Ο σχεδιασμός του Άλβαρ Άαλτο
Μετά τον πόλεμο, η ανοικοδόμηση της πόλης χρηματοδοτήθηκε με διεθνή βοήθεια και η Φινλανδία ανέθεσε το έργο στον διάσημο αρχιτέκτονα Άλβαρ Άαλτο. Ο Άαλτο πρότεινε ένα πρωτοποριακό σχέδιο, με την πόλη να χαράσσεται στο χάρτη σαν κεφάλι ταράνδου. Οι κεντρικοί δρόμοι σχημάτιζαν τα κέρατα, τιμώντας την παράδοση της εκτροφής ταράνδων και το αρκτικό τοπίο.
Έτσι, το Ροβανιέμι εξελίχθηκε σε ένα αρχιτεκτονικό σύμβολο του μοντερνισμού, συνδυάζοντας την παράδοση με το φυσικό περιβάλλον, και δημιουργώντας ένα σκηνικό που αργότερα θα ταυτιζόταν με τον Άη-Βασίλη και τα έλκηθρα.
Η σύνδεση με τον Άη Βασίλη
Το 1950, η επίσκεψη της Ελεανόρ Ρούζβελτ, χήρας του Αμερικανού προέδρου Φράνκλιν Ρούζβελτ, αποτέλεσε κομβικό σημείο για την πόλη. Οι τοπικές αρχές, για να την υποδεχτούν, έχτισαν μια ξύλινη καλύβα πάνω στον Αρκτικό Κύκλο, η οποία αργότερα ονομάστηκε «Roosevelt Cottage». Αυτό το κτίσμα θεωρείται το πρώτο του Santa Claus Village.
Από εκείνη τη στιγμή και μετά, το Ροβανιέμι συνδέθηκε με τον μύθο του Άη Βασίλη, ο οποίος, σύμφωνα με τη φινλανδική παράδοση, ζούσε σε ένα απομονωμένο βουνό, το Κορβαντούντουρι. Η πρόσβαση σε αυτό το βουνό ήταν σχεδόν αδύνατη, εκτός από τον Άη Βασίλη και το έλκηθρό του.
Η ύπαρξη αεροδρομίου, πρώην πεδίου της Luftwaffe, και η αναβάθμιση των οδικών υποδομών, έκαναν το Ροβανιέμι έναν σημαντικό τουριστικό προορισμό, με αποτέλεσμα να αναδειχθεί σε πραγματική «πρωτεύουσα του Άη-Βασίλη».
Η τουριστική ανάπτυξη
Από τη δεκαετία του 1980, η στρατηγική προσέλκυσης του τουρισμού έγινε πιο οργανωμένη. Το 1985, το Ροβανιέμι ανακηρύχθηκε επίσημα ως «The Official Hometown of Santa Claus», ενώ το 1989, 16 μεγάλες φινλανδικές εταιρείες ίδρυσαν την «Santa Claus Land Association» για την προώθηση του brand «Santa από τη Λαπωνία». Από τότε, «Άη Βασίληδες» από τη Λαπωνία αποστέλλονται σε εμπορικές αποστολές σε χώρες όπως οι ΗΠΑ και η Ιαπωνία.
Το αεροδρόμιο μετονομάστηκε σε «Santa Claus’ Official Airport», και ένα μέρος παλιών στρατιωτικών κατασκευών μετατράπηκε σε Santa Park, ένα υπόγειο θεματικό πάρκο. Σήμερα, το Ροβανιέμι και το Santa Claus Village δέχονται πάνω από 600.000 επισκέπτες ετησίως, επιβεβαιώνοντας τη θέση τους ως κορυφαίος προορισμός για τα Χριστούγεννα.
